MS: LVVL-PPDH055

SỐ TRANG: 163

NGÀNH: VẬT LÝ

CHUYÊN NGÀNH: LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC MÔN VẬT LÝ

TRƯỜNG: ĐHSP TPHCM

NĂM: 2010

GIỚI THIỆU LUẬN VĂN

Lời cảm ơn

Lời cam đoan

Danh mục chữ viết tắt

Danh mục các bảng và biểu đồ

Mục lục

MỞ ĐẦU ------------------------------------------------------------------------------------- 01

Chương 1: MÔ HÌNH TRÊN MÁY TÍNH VÀ VAI TRÒ CỦA CHÚNG

TRONG DẠY HỌC VẬT LÝ NHẰM PHÁT HUY TÍNH TỰ LỰC VÀ NÂNG

CAO NĂNG LỰC SÁNG TẠO CHO HỌC SINH ---------------------------------- 06

1.1 Mục tiêu và định hướng đổi mới trong giáo dục hiện nay --------------------- 06

1.2 Cơ sở lý luận của dạy học nhằm phát huy tính tự lực và rèn luyện

năng lực sáng tạo cho học sinh ---------------------------------------------------------- 08

1.2.1 Phát huy tính tự lực của học sinh trong học tập vật lý --------------------------- 08

1.2.2 Rèn luyện năng lực sáng tạo cho học sinh trong học tập vật lý ---------------- 11

1.3 Mô hình trong dạy học vật lý -------------------------------------------------------- 14

1.3.1 Khái niệm mô hình ------------------------------------------------------------------- 14

1.3.2 Tính chất của mô hình ---------------------------------------------------------------- 15

1.3.3 Phân loại mô hình --------------------------------------------------------------------- 16

1.3.4 Mô hình trong dạy học vật lý -------------------------------------------------------- 18

1.4 Máy vi tính trong dạy học vật lý ---------------------------------------------------- 20

1.4.1 Cơ sở khoa học của việc sử dụng máy vi tính trong dạy học vật lý ------------ 21

1.4.2 Sử dụng máy vi tính trong dạy học vật lý ----------------------------------------- 22

1.4.3 Giới thiệu sơ lược về Matlab và sự cần thiết của việc sử dụng Matlab

trong việc hỗ trợ xây dựng các mô hình vật lý trên máy tính ------------------------- 24

Kết luận chương 1 -------------------------------------------------------------------------- 27

Trang Chương 2: XÂY DỰNG MỘT SỐ MÔ HÌNH VẬT LÝ HỖ TRỢ

DẠY HỌC CHƯƠNG “DÒNG ĐIỆN TRONG CÁC MÔI TRƯỜNG” ------- 28

2.1 Phân tích nội dung chương “Dòng điện trong các môi trường”

– vật lý 11 nâng cao ------------------------------------------------------------------------ 28

2.1.1 Tổng quan về chương “Dòng điện trong các môi trường”

– vật lý 11 nâng cao ------------------------------------------------------------------------ 28

2.1.2 Chuẩn kiến thức, kĩ năng ------------------------------------------------------------ 29

2.1.3 Phân tích logic hình thành các kiến thức cơ bản của từng bài ----------------- 31

2.2 Những vấn đề thường gây khó khăn trong dạy học chương

“Dòng điện trong các môi trường” ----------------------------------------------------- 37

2.3 Xây dựng một số mô hình vật lý hỗ trợ dạy học chương

“Dòng điện trong các môi trường” ----------------------------------------------------- 39

2.3.1 Mô hình dòng điện trong kim loại -------------------------------------------------- 39

2.3.2 Mô hình dòng điện trong chất điện phân ------------------------------------------ 43

2.3.3 Mô hình dòng điện trong chân không ---------------------------------------------- 47

2.3.4 Mô hình dòng điện trong chất khí -------------------------------------------------- 50

2.3.5 Mô hình dòng điện trong chất bán dẫn --------------------------------------------- 54

2.4 Xây dựng tiến trình dạy học một số bài trong chương với sự hỗ trợ của

mô hình --------------------------------------------------------------------------------------- 58

2.4.1 Tiến trình dạy học bài dòng điện trong kim loại ---------------------------------- 58

2.4.2 Tiến trình dạy học bài dòng điện trong chất điện phân -------------------------- 63

2.4.3 Tiến trình dạy học bài dòng điện trong chân không ------------------------------ 70

2.4.4 Tiến trình dạy học bài dòng điện trong chất khí ---------------------------------- 77

2.4.5 Tiến trình dạy học bài dòng điện trong chất bán dẫn ---------------------------- 83

Kết luận chương 2 -------------------------------------------------------------------------- 92

Chương 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ---------------------------------------------- 93

3.1 Mục đích của thực nghiệm sư phạm ----------------------------------------------- 93

3.2 Đối tượng thực nghiệm sư phạm --------------------------------------------------- 93

3.3 Nội dung thực nghiệm sư phạm ----------------------------------------------------- 94 3.4 Phương pháp thực nghiệm sư phạm ----------------------------------------------- 94

3.4.1 Phương pháp chọn mẫu thực nghiệm ---------------------------------------------- 94

3.4.2 Phương pháp tiến hành và đánh giá kết quả thực nghiệm ---------------------- 95

3.5 Đánh giá kết quả thực nghiệm sư phạm ------------------------------------------ 95

3.5.1 Đánh giá mức độ tự lực và sáng tạo của học sinh qua từng bài học

cụ thể ------------------------------------------------------------------------------------------ 95

3.5.2 Đánh giá kết quả học tập của học sinh thông qua bài

kiểm tra cuối chương ---------------------------------------------------------------------- 102

3.5.3 Đánh giá mức độ hiệu quả của việc sử dụng các mô hình thông qua

kết quả điều tra học sinh sau khi học xong chương

“Dòng điện trong các môi trường” ----------------------------------------------------- 107

Kết luận chương 3 ------------------------------------------------------------------------ 115

KẾT LUẬN -------------------------------------------------------------------------------- 117

TÀI LIỆU THAM KHẢO ---------------------------------------------------------------- 120

PHỤ LỤC