MS: LVVL-PPDH019

SỐ TRANG: 121

NGÀNH: VẬT LÝ

CHUYÊN NGÀNH: LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC MÔN VẬT LÝ

TRƯỜNG: ĐHSP TPHCM

NĂM: 2009

GIỚI THIỆU LUẬN VĂN

MỞ ĐẦU

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:

Những năm gần đây, đổi mới công tác giáo dục ở nước ta diễn ra rất sôi nổi,

trong đó đổi mới PPDH trên cơ sở ứng dụng CNTT được rất nhiều GV quan tâm.

Và chúng ta còn nhiều vấn đề cần khắc phục, nhiều vấn đề cần nghiên cứu sâu rộng

khi sử dụng máy tính trong giảng dạy nói chung và thiết kế website hỗ trợ DH nói

riêng.

Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX đã xác định mục tiêu chiến lược phát triển

kinh tế - xã hội của đất nước trong giai đoạn hiện nay là “Đưa nước ta thoát khỏi

tình trạng kém phát triển, nâng cao rõ rệt đời sống vật chất và tinh thần của nhân

dân, tạo nền tảng để đến năm 2020, nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp

theo hướng hiện đại.” Hàng loạt chỉ thị của Bộ Chính trị, quyết định của Thủ tướng

Chính phủ và chỉ thị của Bộ trưởng Bộ Giáo dục – Đào tạo với mục tiêu tăng cường

giảng dạy, đào tạo và ứng dụng CNTT trong ngành giáo dục góp phần nâng cao

nhận thức về vai trò của CNTT trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất

nước. Chính điều này sẽ tạo ra một bước chuyển cơ bản trong quá trình đổi mới nội

dung chương trình, PPDH, học tập và quản lí giáo dục trong nhà trường Việt Nam.

• Vì thế, đổi mới PPDH thông qua ứng dụng CNTT và truyền thông là một

trong những mục tiêu lớn được các ngành, các cấp quan tâm. Trong đó hướng ứng

dụng xây dựng và sử dụng Website DH còn khá mới mẻ ở nước ta, nhưng việc ứng

dụng thành công nó vào DH sẽ góp phần tích cực vào quá trình đổi mới PPDH

trong nhà trường.

• Đối với môn Vật lí, việc tổ chức HĐNT cho HS phỏng theo con đường tìm

tòi của các nhà khoa học, theo chu trình nhận thức khoa học thường gặp nhiều khó

khăn trong các giai đoạn: đề xuất mô hình, xây dựng phương án thực nghiệm và tiến

hành thí nghiệm kiểm tra kết quả. Tùy đối tượng nghiên cứu cụ thể mà PPDH

truyền thống có hoặc không thể hỗ trợ cho việc thu thập các thông tin cần thiết, dẫn

đến việc yêu cầu

cao tính tự lực, tích cực của HS tham gia vào việc giải quyết vấn đề học tập bị hạn

chế.

• Trong chương trình Vật lí phổ thông nói chung và SGK Vật lí 11 nói riêng,

hai chương “Từ trường” và “Cảm ứng điện từ” có một vai trò khá quan trọng.

Những ứng dụng của nó đem lại nhiều tiện ích cho cuộc sống con người. Hai

chương này có nhiều hiện tượng, khái niệm Vật lí, thí nghiệm rất khó thể hiện cho

HS thấy một cách rõ ràng nếu sử dụng PTDH truyền thống. Khắc phục tình trạng

này, chúng ta có thể sử dụng những phần mềm mô phỏng và thí nghiệm ảo trên máy

vi tính cung cấp. Đổi mới PPDH theo xu hướng phát triển của công nghệ trên phạm

vi toàn thế giới thì việc xây dựng và sử dụng Website hỗ trợ dạy học là hướng

nghiên cứu cấp thiết.

Đồng thời, với sự phát triển của các thế hệ MVT và dịch vụ mạng thông tin

toàn cầu đã tạo tiền đề cho những thay đổi sâu sắc về PPDH và phương thức đào

tạo. Tại các trường phổ thông hiện nay, chương trình tin học được áp dụng từ lớp 6,

các trung tâm tin học xuất hiện rất nhiều, các em HS dễ dàng tiếp cận với MVT.

Từ những điều trên, chúng tôi lựa chọn nghiên cứu đề tài “Thiết kế Website

hỗ trợ dạy học hai chương “Từ trường” và “Cảm ứng điện từ” lớp 11 THPT

Ban Cơ bản nhằm nâng cao tính tích cực, tự lực và sáng tạo cho học sinh”.

II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:

- Nghiên cứu tổng hợp các cơ sở khoa học về sự phát triển các phương tiện

dạy học hiện đại trong DH nói chung và trong DH Vật lí nói riêng nhờ sự trợ giúp

của máy tính và mạng máy tính. Cụ thể là sử dụng Website hỗ trợ dạy học cho HS.

- Xây dựng, đề xuất quy trình thiết kế và sử dụng Website DH chương “Từ

trường” và “Cảm ứng điện từ” lớp 11 THPT hỗ trợ DH nhằm nâng cao tính tích

cực, tự lực và sáng tạo cho HS trong việc dạy và học môn vật lí ở trường THPT.

III. KHÁCH THỂ, ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU:

1. Khách thể nghiên cứu:

Quá trình dh Vật lí THPT có sử dụng hệ thống máy tính, sử dụng Website hỗ

trợ tổ chức HĐNT nhằm nâng cao TTC, tự lực và sáng tạo cho HS.

2. Đối tượng nghiên cứu:

- Quá trình dạy học môn Vật lí lớp 11 ở trường THPT hai chương “Từ

trường” và “Cảm ứng điện từ”.

- Máy tính, mạng máy tính và sự hỗ trợ của Website trong quá trình dạy học.

3. Phạm vi nghiên cứu:

- Sử dụng hệ thống máy tính và sự hỗ trợ của website dạy học nhằm hiện đại hóa

phương tiện dạy học Vật lí chương“Từ trường” và “Cảm ứng điện từ” lớp 11

THPT.

- Khả năng áp dụng kết quả nghiên cứu của đề tài vào việc giảng dạy Vật lí ở các

trường THPT.

IV. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC:

Nếu thiết kế và sử dụng website dạy một cách hợp lí thì sẽ phát huy được TTC,

độc lập và chủ động trong HĐNT của HS, từ đó nâng cao chất lượng học tập vật lí

nói chung, chương “Từ trường” và “Cảm ứng điện từ” nói riêng ở trường THPT.

V. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU:

- Nghiên cứu cơ sở khoa học của việc sử dụng máy tính và hệ thống mạng

máy tính làm phương tiện dạy học trong dạy học nói chung và dạy học Vật lí nói

riêng.

- Xác định cấu trúc, nguyên tắc xây dựng và phương pháp sử dụng Website hỗ

trợ dạy học Vật lí nhằm nâng cao TTC, tự lực và sáng tạo cho HS..

- Xây dựng website dạy học chương “Từ trường” và “Cảm ứng điện từ” lớp 11

(Ban cơ bản) THPT

- Thực nghiệm sư phạm nhằm kiểm chứng hiệu quả của quá trình DH Vật lí

nhờ sự hỗ trợ của Website dạy học nhằm nâng cao TTC, tự lực và sáng tạo cho HS.

VI. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:

1. Phương pháp nghiên cứu lý luận:

- Nghiên cứu những văn kiện của Đảng, Nhà nước, của Bộ GD – ĐT về nâng

cao chất lượng giáo dục và vấn đề tin học hóa nhà trường.

- Nghiên cứu các tài liệu về những vấn đề cơ bản của giáo dục học hiện đại, tổ

chức hoạt động nhận thức nhằm nâng cao TTC, tự lực và sáng tạo cho học sinh

trong dạy học Vật lí ở trường phổ thông.

- Tiếp cận các tài liệu về các công cụ hỗ trợ để xây dựng website dạy học

- Nghiên cứu chương trình, nội dung SGK và tài liệu tham khảo liên quan đến

chương “Từ trường” và “Cảm ứng điện từ”.

2. Phương pháp nghiên cứu thực nghiệm:

- Khảo sát, tìm hiểu hứng thú của HS đối với việc sử dụng hệ thống máy tính

trong quá trình dạy - học.

- Sử dụng các phần mềm và công cụ hỗ trợ để xây dựng website dạy học

chương “Từ trường” và “Cảm ứng điện từ”.

- Tổ chức thực nghiệm sư phạm có đối chứng để đánh gía hiệu quả sử dụng

MVT với Website trong dạy học chương “Từ trường” và “Cảm ứng điện từ”.

VII. CẤU TRÚC LUẬN VĂN:

Phần mở đầu

Phần nội dung: Gồm 3 chương

Chương I: Cơ sở khoa học của việc xây dựng và sử dụng Website hỗ trợ dạy

học nhằm nâng cao tính tích cực, tự lực và sáng tạo cho học sinh.

Chương II: Thiết kế và sử dụng Website hỗ dạy học hai chương “Từ trường”

và “Cảm ứng điện từ”.

Chương III: Thực nghiệm sư phạm

Phần kết luận

Tài liệu tham khảo

Phụ lục

VIII. ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI:

Sử dụng hợp lí và linh động Website này giúp GV và HS rất nhiều trong dạy và

học

Đối với GV:

- Có được tài liệu giảng dạy tham khảo phù hợp với chương trình SGK

Đối với HS:

- Có tư liệu học tập trực quan bổ ích.

- Rèn luyện và học tập tại nhà một cách dễ dàng, thuận tiện.