1. Tính cấp thiết của đề tài

Cà chua (Lycopercicon esculentum Mill.) là loại rau ăn quả được ưa

chuộng trên toàn thế giới. Đây là nguồn thực phẩm vừa cung cấp dinh dưỡng

rất cần thiết cho sự phát triển của cơ thể con người như: β-Caroten, chất

khoáng như Ca, Fe, P, S, K, Mg, Na ., đường và các loại vitamin A, B, B2, C,

E và PP (Thế Mậu, 2003), vừa có tác dụng chữa bệnh (Edward Giovannucci,

1999; Giang Hoảng Vinh, 2003, dẫn trong Thế Mậu, 2003), Lê Trần Đức,

(1997), Đỗ Tất Lợi, (1999) và là mặt hàng xuất khẩu có giá trị kinh tế, góp

phần nâng cao thu nhập và cải thiện điều kiện kinh tế cho người sản xuất. Nhờ

những giá trị quan trọng đó trong những năm gần đây diện tích và sản lượng

cà chua cao hơn so với các loại rau khác. Theo FAO, 2009, diện tích trồng cà

chua toàn thế giới năm 2007 là 4.626.232 ha với sản lượng 126.246.708 triệu

tấn, đứng đầu trong các loại rau trồng trên toàn cầu. ở nước ta, cà chua được

trồng trên diện tích hẹp (24.160 ha), sản lượng thấp (472.569 tấn), mức tiêu

thụ bình quân đầu người chỉ đạt 5,6 kg/người/năm, trong khi bình quân thế

giới là 17 kg (Vụ NN-Tổng cục thống kê, 2007).

Tại tỉnh Thái Nguyên, diện tích gieo trồng thấp, năm 2006 là 510 ha/năm,

năng suất bình quân 83,4tạ/ha (bằng 42% năng suất trung bình cả nước), sản

lượng đạt 4.253 tấn, với mức bình quân 3,7 kg/người/năm, thấp hơn nhiều so

với mức bình quân toàn quốc (Vụ NN-Tổng cục thống kê, 2007). Nguyên nhân

chủ yếu chưa có bộ giống tốt và các biện pháp kỹ thuật phù hợp để sản xuất cà

chua đạt hiệu quả kinh tế cao. Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn trên chúng tôi

tiến hành nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu khả năng thích ứng và biện pháp

kỹ thuật thâm canh giống cà chua mới tại Thái Nguyên”.

2. ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài

2.1. ý nghĩa khoa học

2

- Là công trình nghiên cứu khá đồng bộ về xác định các thông số kỹ

thuật đánh giá khả năng thích ứng của các giống cà chua mới tại Thái Nguyên.

- Xây dựng căn cứ lý luận khoa học cho sản xuất cà chua tại Thái

Nguyên, đồng thời là tài liệu khoa học phục vụ cho nghiên cứu và giảng dạy.

2.2. ý nghĩa thực tiễn

Đã lựa chọn được giống cà chua TN129, VL2004 có khả năng sinh

trưởng phát triển tốt, cho năng suất cao trong cả điều kiện chính vụ và trái vụ

tại Thái Nguyên. Giới thiệu các biện pháp kỹ thuật thâm canh thích hợp cho

giống cà chua TN129 vụ ĐX và XH cho huyện Đồng Hỷ và TPTN.

3. Mục tiêu của đề tài

- Xác định được bộ giống và biện pháp kỹ thuật thâm canh chủ yếu cho

giống cà chua triển vọng nhằm phát triển cà chua chính vụ (vụ ĐX) và trái vụ

(vụ XH) trong điều kiện sinh thái của Thái Nguyên.

4. Cơ sở khoa học và thực tiễn của đề tài

Cà chua là cây có thể trồng trên vùng rau chuyên canh hoặc có thể trồng

trong cơ cấu cây vụ đông trên đất lúa mà không ảnh hưởng đến 2 vụ lúa, thích

ứng với điều kiện đất đai và khí hậu của tỉnh Thái Nguyên.

Hiện nay có nhiều giống cà chua mới cho năng suất và chất lượng cao đã

được công nhận và đang phát triển phổ biến trong sản xuất.

Thái Nguyên còn thiếu bộ giống cà chua tốt và biện pháp kỹ thuật phù

hợp, vì vậy cần triển khai nghiên cứu khả năng thích ứng và biện pháp kỹ

thuật thâm canh giống cà chua mới tại địa bàn của tỉnh.

5. Đối tượng và địa điểm nghiên cứu

5.1. Đối tượng

Các giống cà chua mới từ các nguồn nhập nội và lai tạo trong nước.

5.2. Địa điểm nghiên cứu

3

+ Nghiên cứu phát triển cà chua ĐX và XH phù hợp với điều kiện sinh

thái của thành phố Thái Nguyên và xã Đồng Bẩm - Đồng Hỷ, tỉnh Thái

Nguyên.

6. Những đóng góp mới của đề tài

Đã xác định được những yếu tố thuận lợi và hạn chế trong sản xuất cà

chua tại Thái Nguyên, từ đó có những định hướng cụ thể trong phát triển cà

chua bền vững.

Đã xác định được 2 giống cà chua TN129 và VL2004 có khả năng sinh

trưởng phát triển tốt tại Thái Nguyên được nông dân chấp nhận thay thế giống

đang trồng phổ biến tại địa phương, đồng thời xây dựng được các biện pháp

kỹ thuật canh tác cà chua có hiệu quả trong vụ đông xuân và xuân hè