1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI

Thừa thiên Huế là một tỉnh đồng bằng ven biển có gần 80 % dân số sống

bằng nghề sản xuất nông nghiệp. Lạc (Arachis hypogeae.L) là cây trồng có vị trí quan trọng

trong cơ cấu cây trồng nông nghiệp của tỉnh Thừa thiên Huế. Đến vụ Đông xuân năm 2003, tổng diện

tích gieo trồng lạc của tỉnh đã đạt mức 4600 ha . Ở Thừa Thiên Huế, chiếm tỷ trọng cao nhất

trong diện tích trồng lạc vẫn là giống Giấy Kim Long (Giấy Thừa Thiên) (khoảng 60 %). Hiện

nay, việc thực hiện quy trình bón phân cho lạc của phần lớn các hộ nông dân trong tỉnh chỉ

mới được thực hiện khá tốt ở khâu xác định thời kỳ và phương pháp bón. Trong khi đó, lượng

và tỷ lệ phân bón được sử dụng rất tùy tiện mà chưa thực sự dựa vào điều kiện cụ thể về tính

chất đất đai.

Từ những căn cứ trên, chúng tôi chọn đề tài : “ Nghiên cứu cơ sở khoa học của việc

bón phân cân đối cho lạc trên hai loại đất trồng lạc chính ở Thừa Thiên Huế” nhằm góp phần

xây dựng một chế độ bón phân cân đối và hợp lý cho lạc trên hai loại đất trồng lạc chính của

tỉnh, để từng bước nâng cao năng suất lạc và tăng thu nhập cho các hộ nông dân trong tỉnh.

2. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN

Để đạt được năng suất cây trồng cao, ổn định và chất lượng nông sản tốt, bên cạnh các

yếu tố về chất lượng giống, điều kiện mùa vụ, biện pháp chăm sóc v.v , cây lạc rất cần phải

được cung cấp đầy đủ và hợp lý các chất dinh dưỡng. Theo nhiều tác giả (Nguyễn Văn Bình,

1996 ; Đặng Trần Phú và cs, 1977 ; Trần Văn Lài, 1993 ) để đạt 100 kg quả khô,

cây lạc cần khoảng 3, 4kg N, 1, 6 kg P2O5, 2, 6kg K2O, 2,6 CaO, 1, 2 kg MgO.

Ü Thực tế sản xuất cho thấy, ngay cả ở những nơi mà cách mạng xanh đã và đang thực

hiện rất thành công thì việc thâm canh cây trồng chủ yếu thông qua biện pháp phân bón đã làm

nảy sinh rất nhiều vấn đề như sự gia tăng tốc độ phát sinh phát triển sâu, bệnh, ô nhiễm môi

trường đất và nước, suy giảm tính đa dạng sinh học v.v . (K. Muler anh J. Kotshi,

2001). Vì vậy, trong quản lý dinh dưỡng tổng hợp cho cây trồng, việc đảm bảo cân bằng

dinh dưỡng đầu vào và đầu ra ở mức độ cần thiết để vừa tăng năng suất, vừa đảm bảo ổn định

độ phì nhiêu đất có tầm quan trọng đặc biệt (Nguyễn Văn Bộ, 1999 ). Điều này đặc biệt có

ý nghĩa với các loại đất nghèo dinh dưỡng vốn chiếm một tỷ trọng khá lớn trong tổng diện

tích đất canh tác của tỉnh Thừa thiên Huế như đất cát biển, đất cát, đất phù sa không được bồi v.v .

2

NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN

* Đã sơ bộ xác định thứ tự hạn chế năng suất lạc của các yếu tố dinh dưỡng đa lượng,

trung lượng, vi lượng trên 2 loại đất trồng lạc chính ở Thừa Thiên Huế (đất phù sa và đất cát).

* Trên cơ sở xác định hiệu lực, hiệu quả kinh tế của việc bón vôi, phân chuồng, phân đạm,

phân lân và phân kali đối với lạc, đã đề xuất liều lượng và tỷ lệ bón N: P : K cũng như liều

lượng vôi và phân chuồng thích hợp cho lạc trên 2 loại đất phù sa và đất cát

* Đã sơ bộ xác định được công thức bón phân tổng hợp và cân đối cho lạc trên 2 loại đất

nghiên cứu để đạt năng suất cao, có hiệu quả kinh tế khá.

MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI

* Đánh giá một số tính chất hoá học chính của đất trồng lạc tại Thừa Thiên Huế (tập

trung trên các vùng đất cát và đất phù sa)

* Nghiên cứu các yếu tố dinh dưỡng hạn chế năng suất lạc

* Nghiên cứu biện pháp khắc phục các yếu tố dinh dưỡng hạn chế năng suất lạc.

* Xây dựng chế độ bón phân cân đối và hợp lý cho lạc

* Đánh giá hiệu quả của các quy trình bón phân cân đối và hợp lý