NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA TRUYỀN THỐNG GIA ĐÌNH ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN NHÂN CÁCH TRẺ EM
®èi víi sù ph¸t triÓn nh©n c¸ch trÎ em

Cấn Hữu Hải

Nhà xuất bản Giáo dục

I. Gia đình là một tế bào xã hội

Gia đình là một tế bào xã hội. Đó là tập hợp người quan hệ với nhau bằng tình cảm huyết thống sâu sắc. Từ ngàn xưa, nền văn hóa của người Việt Nam được hình thành, duy trì và phát triển trên các gia đình. Các gia đình sống, quan hệ với nhau theo dòng họ và tụ họp thành làng xã, vùng miền với những phong tục tập quán đặc trưng. Văn hóa Việt Nam là một phức hợp các văn hóa địa phương. Có thể nói tế bào cơ bản - cuối cùng của văn hóa Việt Nam là văn hóa gia đình. Việc nghiên cứu văn hóa dân tộc không thể không nghiên cứu văn hóa gia đình - với tư cách là tế bào - hạt nhân của văn hóa dân tộc.

Gia đình là trường học đầu tiên, là môi trường quan trọng hình thành và phát triển nhân cách trẻ em. Những truyền thống văn hóa, nghề nghiệp của gia đình thấm sâu một cách tự nhiên vào tâm trí mỗi con người thông qua giao tiếp, sinh hoạt hàng ngày. Từ nề nếp của người cha, sù ân cần dịu dàng của người mẹ, từ khẩu vị, cách nấu nướng mỗi bữa ăn, từ ngày giỗ, ngày tết với những niềm vui, nỗi buồn của họ hàng, những công việc làm ăn của gia đình, họ tộc... ảnh hưởng trực tiếp đến nhu cầu, tình cảm và hành vi của mỗi con người.

Trong mấy chục năm qua, chúng ta xây dựng nền văn hóa mới, xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, chúng ta quan tâm đến các tế bào của văn hóa cơ sở, văn hóa phường xã và văn hóa gia đình. Trong công tác giáo dục chúng ta hướng trẻ em vào những cái chung, cái xã hội, cái tập thể là chính. Vấn đề truyền thống gia đình chưa được quan tâm đúng mực. chúng ta dạy