[FONT=Times New Roman]MỞ ĐẦU

1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI

Khi nền kinh tế phát triển thì nhu cầu về thực phẩm của con người ngày càng nâng cao, vì vậy trong những năm gần đây ngành chăn nuôi đã có những bước tiến nhất định đặc biệt là chăn nuôi gia cầm. Chăn nuôi gia cầm có một vị trí quan trọng trong nền kinh tế quốc dân, bởi nó không chỉ đáp ứng nhu cầu thực phẩm (thịt, trứng) cho người tiêu dùng mà còn cung cấp nguyên liệu cho các ngành công nghiệp chế biến, cung cấp phân bón cho cây trồng…Tuy nhiên, chăn nuôi nói chung và chăn nuôi gia cầm nói riêng thường bị ảnh hưởng của dịch bệnh, trong đó có bệnh ký sinh trùng.

Thái Nguyên là một tỉnh miền núi có nhiều điều kiện để phát triển chăn nuôi gà, đặc biệt là gà thả vườn. Sán dây gà là bệnh ký sinh trùng khá phổ biến, gà thường mắc bệnh với tỷ lệ và cường độ cao, mắc quanh năm không kể mùa vụ và thời tiết nào. Tuy không gây ra thể cấp tính làm chết gà hàng loạt nhưng sán dây ký sinh làm cho gà gầy yếu, giảm tăng trọng, giảm sản lượng gây thiệt hại đáng kể về kinh tế cho người chăn nuôi.

Do sán ký sinh trong ống tiêu hoá chiếm đoạt chất dinh dưỡng làm cho gà gầy yếu, thiếu máu nên khi gà mắc bệnh thường thể hiện rõ nhất là niêm mạc vàng, nhợt nhạt, mào và dái tai xanh tái. Gà khó thở thường vươn cổ ra để thở. Sán tác động cơ học trong ruột non của gà, gây tổn thương niêm mạc ruột, gây viêm ruột và xuất huyết vì vậy gà ỉa lỏng, phân có lẫn máu.

Xuất phát từ nhu cầu thực tế chăn nuôi gà và để có cơ sở khoa học đề xuất biện pháp phòng trị bệnh sán dây cho gà, chúng tôi thực hiện đề tài: “Nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ, bệnh lý và lâm sàng bệnh sán dây ở gà thả vườn tại thành phố Thái Nguyên - tỉnh Thái Nguyên”

1.2 Mục tiêu nghiên cứu của đề tài

+ Nghiên cứu tình hình nhiễm sán dây trên gà tại 4 phường xã: Đồng Bẩm, Tân Long, Quan Triều, Thịnh Đán ở thành phố Thái Nguyên.

+ Xác định một số đặc điểm bệnh lý và lâm sàng của bệnh sán dây gà.

1.3. Mục đích nghiên cứu của đề tài

Chẩn đoán, có các biện pháp phòng, trị bệnh sán dây ở gà thả vườn.

1.4. Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI

1.4.1. Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu khoa học

Kết quả đề tài là những thông tin khoa học về một số đặc điểm dịch tễ và bệnh lý lâm sàng của bệnh sán dây ở gà thả vườn.

1.4.2. Ý nghĩa trong thực tiễn

Kết quả của đề tài là cơ sở khoa học khuyến cáo cho người chăn nuôi gà áp dụng các bước phòng trị bệnh sán dây cho gà, hạn chế thiệt hại do sán dây gây ra, góp phần nâng cao năng suất chăn nuôi, thúc đẩy ngành chăn nuôi gia cầm phát triển và đứng vững trong thời kỳ hội nhập quốc tế.

MỤC LỤC

Trang

Phần 1 1

MỞ ĐẦU 1

1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI 1

1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI 2

1.3. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI 2

1.4. Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI 2

1.4.1. Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu khoa học 2

1.4.2. Ý nghĩa trong thực tiễn 2

PHẦN 2 3

TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3

2.1. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA ĐỀ TÀI 3

2.1.1. Thành phần và đặc điểm sinh học của các loài sán ký sinh ở gà 3

2.1.1.1. Thành phần của các loài sán dây ký sinh ở gà 3

2.1.1.2. Đặc điểm hình thái cấu tạo các loài sán dây gây bệnh 6

2.1.2. Dịch tễ học bệnh sán dây gà 16

2.1.3. Đặc điểm bệnh lý và lâm sàng bệnh sán dây gà 20

2.1.4. Chẩn đoán bệnh sán dây gà 22

2.1.5. Điều trị và phòng bệnh cho gà 23

2.1.5.1. Điều trị 23

2.1.5.2. Phòng bệnh 25

2.2 TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC 28

2.2.1. Tình hình nghiên cứu trong nước 28

2.2.2. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài 31

PHẦN 3 35

ĐỐI TƯỢNG, VẬT LIỆU, NỘI DUNG 35

VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 35

3.1. ĐỐI TƯỢNG, THỜI GIAN, ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU 35

3.2. VẬT LIỆU NGHIÊN CỨU 35

3.3. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 35

3.3.1. Nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ bệnh sán dây ở gà thả vườn tại TP Thái Nguyên 35

3.3.2. Nghiên cứu một số đặc điểm bệnh lý sán dây ở gà thả vườn tại thành phố Thái Nguyên - Tỉnh Thái Nguyên 36

3.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 36

3.4.1. Phương pháp lấy mẫu, xét nghiệm và đánh giá cường độ nhiễm sán dây 36

3.4.1.1. Phương pháp thu thập mẫu 36

3.4.1.2. Phương pháp xác định các chỉ tiêu nghiên cứu 37

3.4.2. Phương pháp xét nghiệm đốt và trứng sán dây ở mẫu đất bề mặt nền chuồng và khu vực chăn thả 37

3.4.3. Phương pháp mổ khám, thu thập bệnh phẩm làm tiêu bản vi thể 37

3.4.4. Quy định một số yếu tố liên quan đến các chỉ tiêu nghiên cứu dịch tễ bệnh sán dây ở gà thả vườn 38

3.4.4.1. Lứa tuổi gà 38

3.4.4.2. Mùa vụ trong năm 38

3.4.5. Phương pháp nghiên cứu bệnh lý, lâm sàng của bệnh sán dây gà 38

3.4.5.1. Phương pháp xác định sự thải đốt sán dây hàng ngày của gà bị bệnh 39

3.4.5.2. Phương pháp xét nghiệm máu để xác định các chỉ số huyết học của gà bị bệnh sán dây và gà khoẻ 39

3.4.5.3. Phương pháp xác định bệnh tích đại thể và vi thể ở cơ quan tiêu hoá do sán dây gây ra 39

3.5. PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ SỐ LIỆU 40

3.5.2. Đối với các tính trạng định lượng 40

3.5.3. So sánh mức độ sai khác giữa hai số trung bình 41

PHẦN 4 43

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 43

4.1. NGHIÊN CỨU ĐẶC DIỂM DỊCH TỄ BỆNH SÁN DÂY Ở GÀ THẢ VƯỜN TẠI TP. THÁI NGUYÊN 43

4.1.1. Tình hình nhiễm sán dây ở gà thả vườn tại 4 xã phường của TP Thái Nguyên 43

4.1.1.1. Tỷ lệ và cường độ nhiễm sán dây ở gà thả vườn của các phường xã 43

4.1.1.2. Tỷ lệ và cường độ nhiễm sán dây theo tuổi gà 45

4.1.1.3. Tỷ lệ và cường độ nhiễm sán dây theo mùa vụ 47

4.1.2. Sự phát tán đốt sán dây ở nền chuồng, xung quanh chuồng và vườn thả gà 49

4.2. NGHIÊN CỨU BỆNH LÝ LÂM SÀNG BỆNH SÁN DÂY Ở GÀ 50

4.2.1. Sự thải đốt sán dây hàng ngày của gà bị bệnh 50

4.1.2. Tỷ lệ và triệu chứng lâm sàng của gà bị bệnh sán dây 53

4.1.3. Sự thay đổi chỉ số huyết học của gà nhiễm sán dây 55

4.1.4. Bệnh tích đại thể và số lượng sán dây ký sinh ở gà bệnh 60

4.1.5. Bệnh tích vi thể ruột non, ruột già do sán dây gây ra 62

PHẦN 5 67

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 67

5.1. KẾT LUẬN 67

5.2. ĐỀ NGHỊ 67

TÀI LIỆU THAM KHẢO 68

I. TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT 68

III. TÀI LIỆU TIẾNG NƯỚC NGOÀI 70