ĐẶT VẤN ĐỀ

    Đau nói chung và đau cấp tính sau phẫu thuật nói riêng là một trong những vấn đề lớn của hệ thống chăm sóc sức khỏe. Đau gây ra cảm giác khó chịu, thậm chí là lo lắng sợ hãi cho bệnh nhân và gia đình, ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt, tâm lý, đời sống xã hội cũng như quá trình phục hồi của người bệnh. Mặt khác, đau còn gây ra hàng loạt các rối loạn tại các hệ thống cơ quan khác nhau như tuần hoàn, hụ hấp, tiêu húa, nội tiết, miễn dịch… làm chậm quá trình hồi phục sau phẫu thuật. Ở giai đoạn sớm sau mổ đau có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như tăng huyết áp, loạn nhịp tim, thiếu máu cơ tim, xẹp phổi, suy hụ hấp, giảm vận động, thuyên tắc mạch... và có thể dẫn đến tử vong. Đặc biệt, đau cấp tính sau mổ nếu không được quan tâm, điều trị hiệu quả có thể trở thành đau mạn tính, bệnh nhân phải chịu đựng đau đớn dai dẳng, kéo ngay cả khi thương tổn ban đầu đã được giải quyết hoàn toàn.

     Tổ chức Y tế thế giới coi việc điều trị đau là quyền con người (human right), trong khi ở nhiều trung tâm đau được xem xét như là dấu hiệu sinh tồn thứ năm (fifth vital sign). Để bệnh nhân phải chịu đựng đau đớn trong quá trình nằm viện là điều không thể chấp nhận cả ở khía cạnh lâm sàng (chuyên môn) cũng như đạo đức. Chính vì vậy cùng với nhiều chuyên khoa khác, việc điều trị đau nói chung, đặc biệt là đau sau mổ có vai trò hết sức quan trọng trong thực hành thường qui của người làm gây mê hồi sức,giúp người bệnh phục hồi sớm chức năng của các cơ quan, cho phép vận động sớm, tránh các biến chứng, tạo cảm giác thoải mái và yên tâm cho người bệnh mỗi khi đến bệnh viện. Tuy nhiên trên thế giới, chống đau sau mổ còn là một vấn đề lớn của y học với nhiều thách thức. Hiện nay ngay ở các nước có nền y học phát triển vẫn có tới 31 - 39 % bệnh nhân phải chịu đựng đau nhiều hoặc rất đau sau