Đối với sản phẩm lúa gạo: nâng cao chất lượng để tạo năng lực cạnh tranh của hạt gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế, Ngành nông nghiệp:

Lâu nay trên thị trường quốc tế, giá gạo Việt Nam thường ở mức thấp hơn giá gạo cùng loại của các nước từ 5-10 USD/tấn. Cách đây hơn một năm, Việt Nam xuất khẩu chủ yếu vẫn chỉ là gạo 25% tấm, hiện nay loại gạo 15% tấm đã chiếm 40,21% tổng giá trị xuất khẩu; gạo 5% đã chiếm 28,85%; tiếp đến là gạo 10% tấm.

Nâng cao khả năng cạnh tranh cho hàng hoá nông sản là biện pháp cốt lõi. Trước hết, tập trung vào chương trình khoa học công nghệ, chương trình giống để nâng cao năng suất, chất lượng giống cây trồng vật nuôi và hạ giá thành sản phẩm; Phát triển công nghiệp chế biến và bảo quản nông sản, nhất là chương trình bảo quản và chế biến rau quả, thịt . Nâng cao năng lực quản lý chuyên ngành nông nghiệp về bảo vệ thực vật, thú y, giống cây trồng, vật nuôi, động thực vật hoang dã và động thực vật quý hiếm tự nhiên, gỗ và lâm sản, phân bón. Tăng cường năng lực thực thi quản lý các chuyên ngành này phải đáp ứng yêu cầu vừa tạo điều kiện thông thoáng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu.

áp dụng kĩ thuật, nâng cao chất lượng gạo. Đa dạng các loại lúa gạo, phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng. Tập trung các sản phẩm gạo chất lượng cao, vì thường những sản phẩm gạo chất lượng cao đem lai nhiều lợi nhuận cho xuất khẩu. Bổ sung và phát triển các tính năng mới cho sản phẩm lúa gạo ví dụ giống lúa gạo có các mùi thơm đặc trưng, có đặc tính mới, chứa vitamin, gạo không béo (fat free, chứa ít năng lượng chất gây béo phì).

Chuyển hướng sang sản xuất các giống lúa thơm phục vụ xuất khẩu cũng là mục tiêu của nông dân ĐBSCL. Sự hiện diện của các giống lúa chất lượng cao, lúa thơm IR 64, OM 1490, ST1, ST3, Jasmine đã chiếm tỉ trọng cao. Đây cũng là yếu tố quan trọng nâng cao giá trị gạo Việt Nam. Tiến sĩ Bùi Chí Bửu, Viện trưởng Viện Lúa ĐBSCL cho biết: gạo cao cấp đã tăng mạnh, chiếm đến 60% tổng lượng gạo xuất khẩu. Dự án 1 triệu ha xuất khẩu ở ĐBSCL trong thời gian tới sẽ tập trung nghiên cứu cải tiến chất lượng lúa có phẩm chất cao. Nhất là cải tiến hàm lượng amylose, mùi thơm để nông dân và doanh nghiệp ngày càng đạt lợi nhuận cao hơn trong xuất khẩu gạo.

Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn muốn chuyển hướng sang nâng cao chất lượng nông sản, hiệu quả kinh tế và khả năng cạnh tranh, thay vì chạy theo chỉ tiêu tăng trưởng sản lượng hàng hoá

Ðây được xem là thay đổi lớn lao nhất của ngành nông nghiệp từ trước đến nay, bởi xưa nay ngành nông nghiệp luôn đặt mục tiêu tăng trưởng sản lượng để đảm bảo nhu cầu an ninh lương thực trong nước theo kiểu “sản xuất dư thừa mới xuất khẩu”, nên thay vì nâng cao chất lượng hàng hoá bằng chế biến và lựa chọn sản phẩm có thế mạnh cạnh tranh thì ngành nông nghiệp lại chạy theo tăng diện tích, mà cà phê, tiêu, điều nhiều khi rớt giá do sản lượng tăng đột biến là một điển hình. Tương tự, xuất khẩu gạo của nước ta đã hơn 12 năm qua nhưng hầu như là gạo chất lượng thấp, ít có gạo đặc sản, gạo thơm, gạo chất lượng cao. Và do đó khả năng cạnh tranh của gạo Việt Nam hầu như luôn thua kém so với các nước xuất khẩu gạo, trong đó có Thái Lan - một quốc gia thuộc ASEAN.

Trong năm nay, ngành nông nghiệp đặt ra mục tiêu tăng trưởng giá trị sản xuất nông nghiệp chỉ có 2,6%, trong khi đó con số này thực hiện được trong năm ngoái là 5,24%. Ðiều này được thứ trưởng bộ này, ông Cao Ðức Phát lý giải: "ngành nông nghiệp chuyển hướng phát triển để nâng cao chất lượng nông sản, hiệu quả kinh tế và tăng khả năng cạnh tranh trong hội nhập AFTA khu vực ASEAN”. Do đó, sản lượng lúa vẫn giữ mục tiêu sản xuất 33,5 triệu tấn như năm ngoái nhưng phải có 1 triệu tấn gạo chất lượng cao phục vụ xuất khẩu, tương tự là cà phê, cao su, tiêu, điều để kim ngạch xuất khẩu năm nay đạt 2,8 tỉ USD, tăng 7,7% so với năm ngoái