MS: LVHH-PPDH054

SỐ TRANG: 144

NGÀNH: HÓA HỌC

CHUYÊN NGÀNH: LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC HÓA HỌC

TRƯỜNG: ĐHSP TPHCM

NĂM: 2010

GIỚI THIỆU LUẬN VĂN

MỞ ĐẦU

1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI

Cùng với sự phát triển của văn minh nhân loại, con ngƣời đang từng ngày tàn

phá chính môi trƣờng sống của mình. Những cột khói của các nhà máy ngày đêm

thải ra bầu trời, những khí độc do các loại xe có động cơ thải ra cùng với sự chặt

phá rừng, khai thác tài nguyên, khoáng sản 1 cách bừa bãi đã dẫn đến sự giận dữ

của thiên nhiên. Và điều chúng ta phải nhận lại từ những hành động của mình là

những thiệt hại về ngƣời và của do các cơn bão, hạn hán, lốc xoáy, sóng thần…gây

ra. Thảm họa sóng thần ở Nam Á năm 2002 làm chết hơn 200 nghìn ngƣời, còn ở

Thụy Điển: 4.000 hồ không hề có cá; 9.000 hồ bị mất một phần lớn các loài cá đang

sinh sống, trong khi đó có tới 20.000 hồ khác cũng bị ảnh hƣởng bởi mƣa axit.….

Rồi cùng với sự điều chế ra các loại thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật thì số bệnh

nhân bị trúng độc thực phẩm ngày càng gia tăng nhanh chóng. Sức khỏe con ngƣời

bị ảnh hƣởng nghiêm trọng. Trái Đất đang từng ngày kêu cứu!

Nhận thức đƣợc nguy cơ này, tiếng chuông báo động về tình trạng ô nhiễm

môi trƣờng đã đƣợc gióng lên từ những năm 60 của thế kỉ trƣớc. Năm 1972, hội

nghị Liên hợp quốc ở Thụy Điển quyết định lấy ngày 5/6 là Ngày Môi trƣờng thế

giới. Và từ năm 1982, Việt Nam chúng ta bắt đầu hƣởng ứng ngày này. Năm 1992,

hội nghị Thƣợng đỉnh về Trái Đất ở Brazin đƣa ra một số kế hoạch hoạt động về

môi trƣờng toàn cầu; năm 1998, hội nghị Thƣợng đỉnh Liên hợp quốc ở Kyoto đặt

ra mục tiêu giảm 5% sự phát tán khí cacbonic vào năm 2012…cùng với nhiều hoạt

động thiết thực nhƣ ngày sử dụng xe đạp đi làm… đã cho thấy sự quan tâm các

quốc gia, các cấp, các ngành đối với môi trƣờng thế giới.

Từ năm 1970, giáo dục môi trƣờng đã đƣợc nhận biết giá trị và làm sáng tỏ.

Trƣờng học là nơi đào tạo thế hệ trẻ, những ngƣời làm nên tƣơng lai của quốc gia

và thế giới, vì thế việc giáo dục môi trƣờng trong trƣờng học là vấn đề có ý nghĩa và

đƣợc các nƣớc trên thế giới quan tâm. Riêng ở Việt Nam, từ năm 1986 trở đi, các đề

tài về bảo vệ môi trƣờng đã đƣợc tìm hiểu. Và từ năm 1995, Bộ GD & ĐT đã đƣa ra

dự án giáo dục môi trƣờng trong nhà trƣờng phổ thông Việt Nam.

Tuy nhiên, giáo dục môi trƣờng ở trƣờng PT chƣa trở thành một môn học độc

lập mà vẫn ở dạng tích hợp với các môn học khác. Trong đó hóa học là một môn

học có nhiều cơ hội để giáo dục môi trƣờng. Thông qua các bài giảng hóa học ở

trƣờng phổ thông, giáo viên hóa học có thể cung cấp thêm thông tin và giáo dục ý

thức bảo vệ môi trƣờng cho học sinh. Những nội dung này cũng làm phong phú

thêm những giờ học hóa khô khan, nối liền giữa lí thuyết và thực tiễn, đồng thời

khơi dậy niềm say mê hóa học cho học sinh phổ thông. Từ năm 2008, Bộ GD & ĐT

đã đƣa vấn đề GDMT thành 1 bài riêng trong chƣơng trình SGK hóa học lớp 12.

Trong đó cũng nêu rõ quan điểm “GD bảo vệ môi trƣờng không phải chỉ học một

lần, mà là học suốt đời, từ tuổi ấu thơ đến lúc trƣởng thành, không phải chỉ là một

ngƣời mà của cả cộng đồng”.

Ngày nay công nghệ thông tin phát triển, ngƣời giáo viên có thể dễ dàng tìm

thấy thông tin, tƣ liệu từ nhiều nguồn khác nhau. Tuy nhiên công việc lấy thông tin,

hình ảnh… cũng làm mất nhiều thời gian, công sức. Đồng thời do hạn chế về tuổi

tác, về trình độ tin học nên nhiều giáo viên còn có tâm lí lƣời tìm kiếm và cập nhật

thông tin để đƣa vào bài giảng. Dẫn đến một số giáo viên phớt lờ việc giáo dục môi

trƣờng, hoặc nếu có thì chỉ lƣớt qua, chƣa đảm bảo tinh thần của Bộ GD & ĐT đề

ra. Đặc biệt là đối với hoạt động ngoài giờ, rất nhiều ngƣời ngán ngại do mất rất

nhiều thời gian chuẩn bị về nội dung cũng nhƣ hình thức. Nhận thấy những khó

khăn đó nên chúng tôi mong muốn tạo ra một công cụ đơn giản, dễ sử dụng nhằm

hỗ trợ giáo viên GDMT thông qua môn hóa học đƣợc thuận tiện hơn. Công cụ đó

chính là một cuốn sách điện tử. Với nội dung phong phú, trình bày chi tiết các nội

dung hóa học có thể khai thác để GDMT theo từng chƣơng của các khối lớp 10, 11,

12 đƣợc minh họa bằng các hình ảnh, phim tƣ liệu trực quan, sinh động, ebook sẽ là

kho tƣ liệu cho giáo viên ngành hóa. Đặc biệt với các hƣớng dẫn cụ thể kèm theo

các giáo viên lớn tuổi và không am hiểu về tin học cũng có thể sử dụng dễ dàng.

Ngoài ra, ebook còn có những ví dụ, bài giảng cụ thể để các giáo viên tham khảo,

và làm quen với phƣơng pháp GDMT ở trƣờng phổ thông.

Với những suy nghĩ trên, chúng tôi quyết định chọn đề tài “Thiết kế ebook

hóa học hỗ trợ giáo dục môi trƣờng ở trƣờng THPT” để nghiên cứu và xây dựng.

2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU

Thiết kế ebook hóa học hỗ trợ giáo dục môi trƣờng ở trƣờng THPT.

3. NHIỆM VỤ CỦA ĐỀ TÀI

- Nghiên cứu cơ sở lí luận của đề tài.

- Nghiên cứu các phần mềm tin học dùng thiết kế ebook.

- Tìm hiểu thực trạng giáo dục môi trƣờng qua môn hóa học ở trƣờng PT.

- Sƣu tầm, chọn lọc các thông tin, tƣ liệu về môi trƣờng có liên quan tới hóa

học ở trƣờng PT.

- Sƣu tầm và phân loại các hình ảnh minh họa về tình trạng môi trƣờng hiện

nay.

- Sƣu tầm các đoạn video clip về ô nhiễm môi trƣờng và giáo dục môi trƣờng

ở trƣờng PT.

- Sử dụng các phần mềm thiết kế ebook.

- Thiết kế, sƣu tầm một số bài giảng hóa học có tích hợp giáo dục môi trƣờng.

- Thực nghiệm sƣ phạm và đánh giá kết quả.

4. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU

4.1. Khách thể nghiên cứu

Giáo dục môi trƣờng qua môn hóa học ở trƣờng THPT.

4.2. Đối tƣợng nghiên cứu

Việc thiết kế ebook hóa học hỗ trợ giáo dục môi trƣờng ở trƣờng

THPT.

5. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

- Đọc và nghiên cứu tài liệu có liên quan.

- Điều tra, phỏng vấn.

- Xử lí số liệu bằng phƣơng pháp thống kê.

- Phân tích và tổng hợp thông tin.

- Sử dụng máy tính và các phần mềm thiết kế ebook.

- Thực nghiệm sƣ phạm.

6. PHẠM VI NGHIÊN CỨU

Những nội dung hóa học ở trƣờng THPT có liên quan tới môi trƣờng.

Địa bàn nghiên cứu: tỉnh Đồng Nai và một số tỉnh, thành phố phía Nam.

7. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC

Việc sử dụng ebook sẽ hỗ trợ giáo viên giáo dục môi trƣờng qua môn hóa có

hiệu quả hơn, đồng thời cũng làm tăng chất lƣợng giờ lên lớp.

8. NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA ĐỀ TÀI

Sử dụng công nghệ thông tin để thiết kế ebook với hệ thống các nội dung hóa

học có thể khai thác GDMT ở trƣờng THPT cùng các bài giảng, ví dụ minh họa.