Bài tập chuyên đề                                       Nguyễn Thị Bích Hạnh - K54E Ngữ văn

Bài làm:

Văn học dân gian xứng đáng là một niềm tự hào lớn lao của nền văn học dân tộc. Đó là kết tinh tâm hồn sáng trong, trí tuệ và tấm lòng hướng đến giá trị chân- thiện- mỹ của dân tộc Việt.Trong kho tàng văn học dân gian, truyền thuyết là một thể loại có vị trí vô cùng quan trọng, với cách huyền thoại húa lịch sử để lưu giữ những kí ức của cộng đồng dân tộc. Truyền thuyết dân gian đã có những đặc điểm nội dung và nghệ thuật hết sức đặc biệt. Đúng như giáo sư Kiều Thu Hoạch đã nhận định rằng “Truyền thuyết là một thể tài truyện kể bằng miệng, nằm trong loại hình tự sự dân gian, nội dung cốt truyện của nú là kể lại truyền tích các nhân vật lịch sử hoặc giải thích nguồn gốc các phong vật địa phương theo quan điểm của nhân dân. Biện pháp nghệ thuật chủ yếu là khoa trương phóng đại, sử dụng nhiều yếu tố thần kỳ”.

Trước đây người ta cho rằng đặc trưng lớn nhất của thể loại truyền thuyết là chuyện kể dân gian và các nhân vật, sự kiện lịch sử để phân biệt ranh giới với các thể loại khác. Nhưng qua nghiên cứu gần đây, tiêu chí đó chỉ dừng lại ở hình thức bên ngoài, chưa chỉ ra được đặc trưng về nội dung, nghệ thuật của thể loại truyền thuyết và chưa phân biệt rõ rang với các thể loại tự sự dân gian như thần thoại, cổ tích. Vì vậy, truyền thuyết phải là những câu chuyện luôn hướng về những vấn đề trọng đại của lịch sử khi phản ánh thực tại. Tác giả Phan Trần đã nhận xét rằng “ Phân biệt thần thoại và truyền thuyết không phải là dễ dàng. Đại thể truyền thuyết là những sáng tác dân gian, những câu truyện dân gian có dựa trên cơ sở những sự kiện lịch sử nào đó, còn thần thoại theo đúng nghĩa của chữ đó là những câu chuyện không có một nền tảng lịch sử nào cả”. Bùi Quang Thanh cũng cho rằng “ xét các đặc tính của thể tài truyền thuyết ở Việt Nam, chúng ta dễ nhận thấy tính lịch sử là đặc tính trung tâm, là cơ sở sản sinh các đặc tính khỏc”.

Tuy nhiên ở Việt Nam cũng như ở một số nước trên thế giới, việc nghiên cứu truyền thuyết còn gặp rất nhiều khó khăn trong việc phân biệt