LỜI MỞ ĐẦU

Tầm quan trọng, ý nghĩa của đề tài

Một năm sau khi gia nhập tổ chức kinh tế thế giới WTO, kinh tế Việt Nam

đã có những bước phát triển đáng kể song đồng thời cũng bộc lộ những khiếm

khuyết của nền kinh tế nông nghiệp lạc hậu. Thế nhưng không thể phủ nhận một

điều kinh tế Việt Nam đang hòa nhập ngày càng sâu hơn và rộng hơn với thế giới.

Thị trường chứng khoán, một kênh huy động vốn cho các doanh nghiệp cũng đang

từng ngày phát triển theo xu hướng chung của nền kinh tế. Với lich sử 8 năm hoạt

động, TTCK Việt Nam đang dần thể hiện vai trò điều phối vốn cho nền kinh tế,

các đối tượng tham gia vào thị trường đang ngày càng trưởng thành hơn trong hoạt

động. Để tham gia vào thị trường có hiệu quả hơn, các nhà đầu tư cần trang bị cho

mình nhiều hơn các kiến thức về tài chính, đặc biệt là quản trị tài chính.

Về đề tài quản trị tài chính và thực tiễn ứng dụng vào TTCK Việt Nam đã

có rất nhiều bài viết được đăng tải trên các phương tiện truyền thông báo chí. Vì

vậy với bài luận này, nhóm không đi sâu vào phân tích tính hiệu quả của lý thuyết

quản tri, đầu tư tài chính trong thực tiễn. Mà chỉ nhằm ứng dụng lý thuyết về đầu

tư tài chính để thấy được mối quan hệ giữa lãi suất, tỷ giá và giá cả chứng khoán

trên thị trường Việt Nam hiện nay.

Với bối cảnh nền kinh tế thế giới đang có nhiều biến động. Sự sụt giảm của

nền kinh tế Mỹ, FED liên tục cắt giảm lãi suất để cứu nền kinh tế lớn nhất thế giới

này. Chính sách đồng Đôla yếu đã làm cho tỷ giá giữa Đôla và các đồng tiền khác

liên tục thay đổi. Tình hình kinh tế trong nước cũng có nhiều mảng tối. Lạm phát

tăng cao từ cuối năm 2007 đến quý I/2008. Chính phủ đang phải thắt chặt chính

sách tiền tệ để kìm hãm sự gia tăng không được mong đợi này. Trong khi đó,

TTCK sau khoảng thời gian tăng trưởng vào cuối năm 2006, đầu năm 2007 đã có

sự sụt giảm mạnh. Chỉ số VN-Index hiện nay chỉ xoay quanh mức 500 điểm. Giá

cả của nhiều loại chứng khoán đã sụt giảm hơn 50% so với đỉnh điểm vào tháng

3/2007. Liệu những biến động của lãi suất, tỷ giá (VND/USD) trong thời gian qua

có tác động đến thị trường chứng khoán Việt Nam nói chung, giá cả các chứng

khoán nói riêng? Mức độ tác động như thế nào và có một số đề xuất về chính sách

điều hành tỷ giá và lãi suất sao cho không gây tác động bất lợi trên TTCK. Nội

dung bài luận sẽ phần nào giải thích được điều đó

Phạm vi và đối tượng nghiên cứu

Phạm vi nghiên cứu là ứng dụng các lý thuyết đầu tư tài chính hiện đại gồm

lý thuyết mô hình định giá tài sản vốn (CAPM- Capital Asset Pricing Model) và lý

thuyết kinh doanh chênh lệch giá (APT- Arbitrage Pricing Theory) đối với cổ

phiếu của các công ty niêm yết chính thức trên thị trường chứng khoán Việt Nam

từ tháng 8 năm 2004 đến tháng 12 năm 2007.

Phương pháp nghiên cứu

Bằng cách thu thập giá của các CP trên TTCK Việt Nam thời kỳ 8/2004 đến

12/2007, và tỷ giá – lãi suất theo công bố từ phương tiện thông tin đại chúng, các

nguồn số liệu được công bố từ chính phủ kết hợp với các phương pháp thống kê,

so sánh, phân tích đưa vào các mô hình để đưa ra các nhận xét về tính thực tiễn

của các lý thuyết đầu tư tài chính hiện đại khi được ứng dụng tại thị trường chứng

khoán Việt Nam

Với những phương pháp và phân tích đã nêu trên, chúng tôi muốn thông

qua bài luận để có thể giải thích thêm những tác động của tỷ giá và lãi suất ảnh

hưởng như thế nào đến giá của CP, và TTCK Việt Nam có thể thích hợp được với

mô hình nào mà chúng tôi đã đưa ra nhằm giúp cho những nhà đầu tư có cái nhìn

đúng đắn hơn đối với TSSL của CP

Nội dung của đề tài

Chương 1: Lý thuyết về rủi ro, các nhân tố ảnh hưởng tới giá CP và các mô

hình định giá cổ phiếu

Chương 2: Phân tích tác động của lãi suất, tỷ giá tới giá CP thông qua các

mô hình định giá

Chương 3: Một số kiến nghị trong việc điều hành chính sách lãi suất và tỷ

giá

MỤC LỤC

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC BẢNG

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ

LỜI MỞ ĐẦU

CHƯƠNG 1: LÝ THUYẾT VỀ RỦI RO, CÁC NHÂN TỐ ẢNH

HƯỞNG GIÁ CP VÀ CÁC MÔ HÌNH ĐỊNH GIÁ CP 1

1.1 PHÂN LOẠI RỦI RO TRONG ĐẦU TƯ CHỨNG KHOÁN . 1

1.1.1 Rủi ro không hệ thống . 1

1.1.1.1 Rủi ro kinh doanh 1

1.1.1.2 Rủi ro tài chính 2

1.1.2) Rủi ro hệ thống 2

1.1.2.1 Rủi ro thị trường 3

1.1.2.2 Rủi ro lãi suất 3

1.1.2.3 Rủi ro sức mua . 4

1.2 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN GIÁ CHỨNG KHOÁN . 4

1.2.1 Nhóm nhân tố cơ bản . 5

1.2.2 Nhóm nhân tố vĩ mô . 5

1.3 TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ, LÃI SUẤT TỚI GIÁ CHỨNG KHOÁN 8

1.3.1 Tác động của nhân tố tỷ giá . 8

1.3.1.1 Đối với các nhà đầu tư nước ngoài . 8

1.3.1.2 Đối với các doanh nghiệp có hoạt động Xuất Nhập Khẩu 9

1.3.1.3 Đối với doanh nghiệp hoạt động thuần trong nước . 10

1.3.1.4 Nhà đầu tư nước ngoài mua CK bằng đồng ngoại tệ . 10

1.3.2 Tác động của rủi ro lãi suất 11

1.4 CÁC MÔ HÌNH ĐỊNH GIÁ CHỨNG KHOÁN 12

1.4.1 Mô hình định giá tài sản vốn CAPM 12

1.4.1.1 Tổng quan về mô hình CAPM . 12

1.4.1.2 Các giả định của mô hình 13

1.4.1.3 Nội dung của mô hình . 13

1.4.2 Tổng quan lý thuyết kinh doanh chênh lệch giá 17

1.4.2.1 Tổng quan về mô hình APT . 17

1.4.2.2 Các giả định của mô hình 18

1.4.2.3 Nội dung của mô hình . 18

1.4.2.4 Mô hình nhân tố 19

CHƯƠNG 2 : PHÂN TÍCH TÁC ĐỘNG CỦA LÃI SUẤT, TỶ GIÁ

TỚI GIÁ CP THÔNG QUA CÁC MÔ HÌNH ĐỊNH GIÁ 22

2.1 CAPM VÀ TÍNH ỨNG DỤNG CHO TTCK VIỆT NAM 22

2.1.1 Các giả định của mô hình 22

2.1.2 Các quy tắc chung để kiểm định mô hình . 23

2.1.3 Kiểm định mô hình CAPM . 23

2.1.4 Các lý do khiến mô hình CAPM không đúng ở Việt Nam . 26

2.2 CÁC NHÂN TỐ CÓ TÁC ĐỘNG MẠNH ĐẾN GIÁ CỔ PHIẾU

TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM 27

2.2.1 Tâm lý của nhà đầu tư . 27

2.2.2 Hiện tượng làm giá chứng khoán . 30

2.3 TÁC ĐỘNG CỦA LÃI SUẤT VÀ TỶ GIÁ ĐỐI VỚI THỊ TRƯỜNG

CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM 31

2.3.1 Tác động của lãi suất 31

2.3.2 Tác động của tỷ giá 35

2.4 PHÂN TÍCH TÁC ĐỘNG CỦA LÃI SUẤT VÀ TỶ GIÁ TỚI GIÁ CP

THÔNG QUA MÔ HÌNH APT 39

2.4.1 Các giả định của mô hình 39

2.4.2 Chọn nhân tố cho mô hình . 40

2.4.3 Xem xét ma trận hệ số tương quan . 41

2.4.4 Xây dựng mô hình 44

2.4.5 Đánh giá mức độ phù hợp của mô hình tuyến tính . 45

2.4.6 Kiểm định độ phù hợp của mô hình . 47

2.4.7 Ý nghĩa các hệ số hồi quy riêng phần trong mô hình 48

2.4.8 Xác định tầm quan trọng của các nhân tố có trong mô hình 50

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ KIẾN NGHỊ TRONG VIỆC ĐIỀU HÀNH

LÃI SUẤT VÀ TỶ GIÁ 55

3.1 Cách thức thực hiện chính sách tiền tệ nên uyển chuyển và mềm mại hơn

để tránh gây sốc cho thị trường . 57

3.2 Nên có chế độ lãi suất phù hợp, thực hiện tăng lãi suất có kiểm soát . 59

3.3 Thực hiện biện pháp tăng tỷ giá, giảm giá nội tệ để ổn định TTCK 60

3.4 Cho phép các doanh nghiệp được phát hành CP bằng ngoại tệ . 60

3.5 Tiến hành mua ngoại tệ có mục tiêu và bước đi phù hợp . 61

3.6 Tăng cường sự phối hợp giữa chính sách tiền tệ và ngân sách 61

3.7 Hạn chế những bất cập trong việc điều hành chính sách và tăng cường

năng lực điều hành của các cơ quan chức năng 62

3.8 Xây dựng một cơ quan hoạch định chính sách kinh tế cao cấp . 63

3.9 Kiểm soát đầu tư công 64

KẾT LUẬN

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤ