MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa, việc phát triển và bảo đảm an toàn hệ thống giao thông vạn tải nói chung và giao thông đường bộ nói riêng, với tư cách là huyết mạch của nền kinh tế có ý nghĩa rất quan trọng trong việc đẩy mạnh công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước, thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế, xã hội, văn hoá, góp phần bảo đảm an ninh, quốc phòng, trật tự an toàn xã hội.

Trong những năm qua, do xác định được tầm quan trọng của giao thông đường bộ, Đảng và Nhà Nước ta đã đầu tư phát triển cở sở hạ tầng giao thông, đổi mới phương tiện, ban hành các văn bản pháp luật và đổi mới tổ chức chỉ huy giao thông nhằm hạn chế tai nạn giao thông, ùn tắc giao thông, ngăn chặn những hành vi vi phạm pháp luật khác gây ảnh hưởng đến an toàn giao thông và trật xã hội nói chung. Tuy nhiên do nền kinh tế nước ta còn nghèo nên đầu tư cho giao thông còn hạn chế, phương tiện giao thông tăng nhanh, nhất là xe máy và xe ôtô, bên cạnh đó ý thức chấp hành pháp luật giao thông của người dân nói chung mà đặc biệt là người tham gia giao thông còn chưa cao, đây là nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng tai nạn giao thông. Tình hình vi phạm về trật tự an toàn giao thông còn khá phổ biến, như tổ chức đua xe trái phép, buôn bán lấn chiếm lòng lề đường hoặc có nhiều hành vi khác gây cản trở giao thông làm ảnh hưởng xấu đến trật tự an toàn giao thông đường bộ nói riêng và trật tự xã hội nói chung. Những hành vi vi phạm pháp luật giao thông gây hậu quả nghiêm trọng hiện nay vẫn đang có chiều hướng gia tăng, chủ yếu vẫn tập trung ở một số thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh

Thành phố Hồ Chí Minh là một trong những thành phố lớn và đông dân nhất nước ta hiện nay (khoảng hơn 6 triệu người), có số phương tiện giao thông đường bộ chiếm khoảng 1/6 cả nước và hiện nay số phương tiện giao thông cơ giới vẫn đang còn gia tăng. Trong lúc đó cơ sở hạ tầng giao thông ở thành phố trong những năm vừa qua mặc dù đã được duy tu sửa chữa, nâng cấp, nhưng vẫn chưa đáp ứng được một cách tương xứng. Đường sá chật chội, phương tiện lưu thông trên đường với mật độ cao đã dẫn đến tình trạng ùn tắc giao thông. Bên cạnh đó đội ngũ điều khiển phương tiện giao thông, đặc biệt là những người điều khiển các loại phương tiện giao thông cơ giới hiểu biết về luật giao thông còn ít, kinh nghiệm xử lý tình huống còn hạn chế. Ngoài ra còn một số người tham gia giao thông, ý thức chấp hành luật lệ giao thông còn kém, buôn bán lấn chiếm lòng lề đường gây cản trở giao thông đã gây ra hậu quả nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội.

Hiện nay đối với các hành vi vi phạm các quy định về an toàn giao thông đều bị xử lý theo quy định của pháp luật, việc xử lý đối với các hành vi này còn còn tuỳ theo tính chất mức độ vi phạm, tức là hành vi đó nếu chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì áp dụng xử lý theo quy định của pháp luật hành chính, còn nếu hành vi vi phạm đó vi phạm các quy định về an toàn giao thông mà gây hậu quả nghiêm trọng thì phải xử lý theo quy định của pháp luật hình sự. Việc xử lý nghiêm khắc, đúng người, đúng tội là vấn đề rất cần thiết, nó mang tính răn đe, giáo dục không những đối với người vi phạm mà còn đối với tất cả mọi công dân. Tuy nhiên hiện nay việc quy định của pháp luật đối với việc xử lý các hành vi vi phạm về an toàn giao thông vẫn còn chưa chặt chẽ, pháp luật vẫn còn nhiều kẽ hở. Sự phối hợp giữa các lực lượng, các ngành, các cấp trong điều tra các vụ vi phạm về an toàn giao thông nói chung và các vụ án xâm phạm các quy định về an toàn giao thông đường bộ nói riêng chưa thật đồng bộ và còn nhiều sơ hở, kinh nghiệm của cán bộ điều tra trong khám nghiệm hiện trường, phát hiện thu thập dấu vết; hiểu biết về máy móc phương tiện giao thông, đường sá, cầu cống còn hạn chế. Bên cạnh đó sự trùng dẫm, né tránh, đùn đẩy cho nhau, làm không hết trách nhiệm đã diễn ra khả phổ biến trong lực lượng công an các cấp chính vì vậy trong những năm qua công tác điều tra xử lý, truy tố người phạm tội trước pháp luật vẫn còn ít, không giáo dục răn đe được người vi phạm.

Để nâng cao hiệu quả trong công điều tra xử lý đối với các hành vi vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ, việc nghiên cứu đề tài: “ Nâng cao hiệu quả điều tra các vụ án vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ của lực lượng CSĐT tội phạm về TTXH - công an thành phố Hồ Chí Minh” là cần thiết