1. Lý do chọn đề tài

Đối với mỗi quốc gia trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng, giáo dục - đào tạo luôn là quốc sách hàng đầu, trong đó giáo dục đại học đóng vai trò quan trọng, bởi đó chính là nơi tạo ra nguồn nhân lực có tri thức để xây dựng và phát triển đất nước. Vì thế, việc đánh giá chất lượng đào tạo trong các trường đại học là một trong các mối quan tâm của ngành giáo dục - đào tạo và xã hội. Có nhiều hình thức đánh giá hoạt động giảng dạy của giảng viên như: Tự đánh giá của giảng viên, đánh giá thông qua ý kiến của đồng nghiệp, lãnh đạo, qua hồ sơ giảng dạy, kết quả học tập của sinh viên v. v. và thông qua ý kiến của sinh viên.

Trong đánh giá hoạt động giảng dạy, hình thức sinh viên đánh giá có ý nghĩa quan trọng vì sinh viên vừa là trung tâm, vừa là đối tượng, vừa là sản phẩm của quá trình đào tạo, vừa là người hưởng thụ chính. Do đó, đánh giá chất lượng theo quan điểm của sinh viên chính là một trong những thước đo chất lượng đào tạo.

Trước hết, việc sinh viên tham gia đánh giá hoạt động giảng dạy của giảng viên không phải là một việc làm mới. Ở các nước châu Âu, Hoa Kỳ hay một số nước khác, hoạt động này đã có từ lâu và diễn ra thường xuyên. Ở Việt Nam, việc đánh giá hoạt động giảng dạy của giảng viên thông qua đánh giá của sinh viên đã được thực hiện tại nhiều trường đại học, trong đó phần lớn là các trường dân lập [13,21]

Nếu như sinh viên cảm thấy việc giảng dạy của giảng viên không đảm bảo chất lượng thì sinh viên có thể báo với nhà trường để nhà trường góp ý với giảng viên hoặc là đổi giảng viên giảng dạy mới. Nhưng ở Việt Nam, hình thức này còn mới mẻ, chưa được áp dụng rộng rãi. Trong bối cảnh giáo dục đại học có những cải cách, thay đổi và chuyển biến hiện nay, để những

cải cách, thay đổi và chuyển biến ấy thật sự hiệu quả, một trong những điều kiện không thể thiếu là công tác đánh giá. Chỉ có đánh giá chính xác các hoạt động thực tiễn, chúng ta mới có thể cải thiện về chất lượng đào tạo trong tương lai, trong đó có hình thức sinh viên đánh giá hoạt động giảng dạy. Có rất nhiều tài liệu cũng nghiên cứu về các hình thức đánh giá hoạt động giảng viên như: William E. Cashin (1999), Deborah DeZure (1999), Mary Lou Higgerson (1999), Michele Marincovic (1999), Moreale (1999), Peter Seldin (1999), Lã Văn Mến (2005), Bùi Kiên Trung (2005), Lê Nết (2005), Nguyễn Đình Bình (2007) v .v . Và đã có một số tài liệu nghiên cứu về việc sinh viên đánh giá hoạt động giảng dạy của giảng viên như: Peter Seldin (1999), Nguyễn Phương Nga (2005); Vũ Thị Phương Anh (2005); TS Hoàng Bá Thịnh (2005); PGS-TS Võ Xuân Đàn (2005); Th.S Nguyễn Quang Giao (2005); TS Lê Văn Hảo (2005); Th.S Mai Thị Quỳnh Lan (2005); Th.S Nguyễn Thế Mạnh (2005); Th.S Phan Thanh Hoàn (2005), Lã Văn Mến (2005), v .v .

Nhưng đến thời điểm này, ở Việt Nam chưa có một tài liệu nào nghiên cứu về yếu tố ảnh hưởng đến việc sinh viên đánh giá hoạt động giảng dạy của giảng viên, chính vì lý do như vậy, tôi đã chọn đề tài nghiên cứu về “Một số yếu tố ảnh hưởng đến việc đánh giá của sinh viên đối với hoạt động giảng dạy” của giảng viên.

2. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài

2.1. Ý nghĩa lý luận

Những kết quả của luận văn này có thể là sự minh hoạ thêm cho các lý thuyết về sinh viên đánh giá giảng viên đối với phương pháp giảng dạy, kiến thức giảng viên và mức độ dân chủ trong giao tiếp của giảng viên với sinh viên trong quá trình đào tạo.

2.2. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài

Cung cấp những thông tin về những yếu tố ảnh hưởng đến việc sinh viên đánh giá giảng viên để góp phần đưa ra những gợi ý về chính sách nhằm:

Giúp nhà trường đánh giá được chất lượng của các hoạt động giảng dạy, từ đó có những điều chỉnh phù hợp;

Giúp giảng viên nâng cao chất lượng về nội dung và lựa chọn phương pháp giảng dạy một cách hợp lý, hiệu quả.

3. Mục đích nghiên cứu của đề tài

Luận văn nghiên cứu về tác động của đặc điểm nhân khẩu học và đặc điểm xã hội, mức sống của sinh viên đến việc đánh giá của họ về hoạt động giảng dạy của giảng viên để từ đó hiểu rõ hơn những đòi hỏi của sinh viên; để giúp các giảng viên, các trường đại học tìm ra những phương pháp quản lý, đổi mới nội dung và phương pháp giảng dạy phù hợp mọi đối tượng sinh viên.

Chương 1

ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY CỦA GIẢNG VIÊN QUA SINH VIÊN: BỐI CẢNH LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN

1.1. Đặt vấn đề .23

1.1.1. Khái niệm 23

1.1.2. Bối cảnh và sơ lược lịch sử hoạt động đánh giá giảng dạy của giảng viên Việt Nam và trên thế giới 24

1.1.3. Các hình thức đánh giá hoạt động giảng dạy 29

1.2. Tổng quan nghiên cứu đánh giá hoạt động giảng dạy của giảng viên 32

1.3. Tiểu kết .36

Chương 2

TÁC ĐỘNG ĐẶC ĐIỂM DÂN SỐ HỌC CỦA SINH VIÊN ĐẾN CÁC CHỈ SỐ ĐÁNH GIÁ VỀ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY CỦA GIÁO VIÊN

2.1. Tác động của yếu tố giới .37

2.2. Tác động của yếu tố tuổi .39

2.3. Tác động của yếu tố nơi cư trú trước khi vào đại học 41

2.4. Tác động của yếu tố vị trí con trong gia đình .43

2.5. Tác động của yếu tố nghề nghiệp của bố mẹ 45

2.5.1. Yếu tố nghề của bố 45

2.5.2. Yếu tố nghề của mẹ .47

2.6. Tác động của yếu tố trình độ học vấn của bố mẹ .49

2.6.1 Yếu tố học vấn của bố 49

2.6.2. Yếu tố trình độ học vấn của mẹ 51

2.7. Tiểu kết .52

Chương 3

TÁC ĐỘNG ĐẶC ĐIỂM KINH TẾ VÀ XÃ HỘI CỦA SINH VIÊN ĐẾN ĐÁNH GIÁ VỀ HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY CỦA GIẢNG VIÊN

3.1. Tác động đặc điểm xã hội .54

3.1.1. Yếu tố ngành học của sinh viên 54

3.1.2. Yếu tố loại hình trường mà sinh viên đang học 56

3.1.3. Yếu tố năm học của sinh viên .59

3.1.4. Yếu tố sĩ số lớp của sinh viên .60

3.1.5. Yếu tố kết quả điểm trung bình chung của sinh viên 62

3.1.6. Tác động của yếu tố mức độ tham gia trên lớp của sinh viên 63

3.2. Tác động mức sống của sinh viên .65

3.3. Tiểu kết .67

Chương 4: KẾT LUẬN VÀ MỘT SỐ GỢI Ý VỀ CHÍNH SÁCH 68

4.1.Kết luận: .68

4. 2. Một số gợi ý về chính sách 69

Bảng hỏi .74

Tài liệu tham khảo 79