Đề cương

Lời mở đầu giới thiệu vấn đề nghiên cứu.

1. Lí luận của chủ nghĩa Mác- Lê nin.

1.1.Theo Mác:

1.1.1. Mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất => Đi từ thống nhất đến khác biệt và đối lập, lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất là hai mặt của phương thức sản xuất. => Lực lượng sản xuất được xã hội hóa, chuyên môn hóa càng cao, quan hệ sản xuất chiếm hữu tư nhân về tư liệu sản xuất phát triển phù hợp với lực lượng sản xuất => Khi có sự tiến bộ về tư liệu sản xuất => Phát triển về quan hệ sản xuất thông qua chế độ công hữu về tư liệu sản xuất.

1.1.2. Quan hệ sản xuất độc lập tương đối và tác động trở lại lực lượng sản xuất. => xã hội cũ bị thay thế bằng xã hội mới => Nguồn gốc sâu xa của toàn bộ các hiện tượng xã hội => Thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội..

1.1.3. Theo Mác đi lên CNXH là quá trình trực tiếp từ các nền TBCN ở trình độ cao, không trải qua thời kì quá độ=> phản ánh trình độ tuần tự=>quá trình ngắn và trực tiếp.

1.2. Theo Lê-nin.

1.2.1. Từ xã hội cũ thành xã hội mới => Gián tiếp từ nước chậm phát triển (các nước tiền tư bản) bỏ qua chủ nghĩa tư bản tiến thẳng lên chủ nghĩa xã hội => Thời kì quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội.

1.2.2. Sự tồn tại khách quan của nhiều thành phần kinh tế trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội => trong nền kinh tế của thời kỳ quá độ có sự xen kẽ của những mảnh của chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa xã hội => Nền kinh tế trong thời kỳ quá độ vẫn tồn tại nhiều thành phần kinh tế.

2. Kinh nghiệm thế giới.

2.1. Kinh nghiệm ở Liên Xô.

2.1.1. Hoàn cảnh chính sách kinh tế NEP:Cuối năm 1920 nội chiến kết thúc => Thời kì kiến thiết hòa bình nên chính sách kinh tế cộng sản thời chiến(trưng thu lương thực thừa) không phù hợp => Kinh tế khủng hoảng => Chính sách kinh tế mới NEP=>bãi bỏ trưng thu,tự do mua bán,mở đường cho thương nghiệp=>áp dụng các hình thức khác nhau của chủ nghĩa TB=>quan hệ hàng hóa-tiền tệ=>điện khí hóa đất nước=>tăng cường củng cố chính quyền và mối liên minh công nông về chính trị.

2.1.2.Sự thành công của chính sách kinh tế mới.=> Khôi phục nhanh chóng nền kinh tế sau chiến tranh, khắc phục được khủng hoảng kinh tế và chính trị.

=>bài học:hoàn cảnh đất nước tương tự(xuất phát điểm thấp, có chiến tranh) cho thấy một mô hình đầu tiên, những công việc cần làm khi bước và thời kì quá độ.

3. Thực tiễn Việt Nam.

3.1. Hoàn cảnh Việt Nam: nền nông nghiệp lạc hậu,tiến lên XHCN không qua giai đoạn TBCN=>mẫu thuẫn, khó khăn, phức tạp, thể hiện trong tất cả các mặt của đời sống KT-XH.

HCM chú trọng tới mâu thuẫn cơ bản của thời kì quá độ: mâu thuẫn giữa nhu cầu phát triển cao của đất nước theo xu hướng tiến bộ và thực trạng KT-XH quá thấp kém của đất nước

3.2. Nhiệm vụ cấp thiết của thời kì quá độ đi lên CNXH là một quá trình dần dần, khó khăn và dài lâu. Bao gồm 2 nội dung:

xây dựng nền tảng vật chất và kĩ thuật cho CNXH, xây dựng các tiền đề về KT-XH-VH-tư tưởng

cải tạo xã hội cũ thành xã hội mới, kết hợp cải tạo và xây dựng trong đó lấy xây dựng làm trọng tâm, làm cốt yêu, chủ chốt, lâu dài.

4. Quan điểm của Hồ Chí Minh về cơ cấu kinh tế trong thời kì quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.

4.1. Tính tất yếu khách quan và vai trò của nền kinh tế nhiều thành phần

HCM nhận thức rõ phải xây dựng nền KT nhiều thành phần trong thời kì kháng chiến chống Pháp=> đường lối”toàn dân, toàn diện, trường kì tự lực cánh sinh”=>tạo ra nhiều sản phẩm vật chất phục vụ cho cuộc chiến còn dài lâu và để đoàn kết toàn dân.

4.2 Xây dựng nền kinh tế nhiều thành phần (nội dung).

Người chỉ rõ 6 thành phần kinh tế trong nền KT nhiều thành phần.

Người xác định rõ vị trí và xu hướng vận động của từng thành phần kinh tế => Hồ Chí Minh còn rất coi trọng quan hệ phân phối và quản lý kinh tế => Nền kinh tế nhiều thành phần trong đó kinh tế quốc doanh là trọng tâm => Định hướng chủ nghĩa xã hội

5.Tính đúng đắn của chủ trương xây dựng nền kinh tế nhiều thành phần của Hồ Chí Minh (thực tiễn chứng minh)=> sự kiện đánh dấu đổi mới:đại hội đại biểu toàn quốc lần VI(tháng 12/1986).

5.1.Kinh tế Việt Nam trước đổi mới.

5.2.Kinh tế Việt Nam sau đổi mới.

Kết luận.