Phần mở đầu

1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu

Hệ thống KSNB có mặt hầu hết các nhân tố quan trọng liên quan đến quá

trình kiểm toán. Tổ chức quốc tế các cơ quan kiểm toán tối cao (INTOSAI) đã ấn

hành chuẩn mực thực hành thứ hai của Kiểm toán Nhà n−ớc là nghiên cứu và

đánh giá độ tin cậy của hệ thống KSNB.

Việc nghiên cứu và đánh giá hệ thống KSNB trong kiểm toán báo cáo

quyết toán ngân sách bộ có ý nghĩa rất quan trọng đối với kiểm toán viên trong

việc xác định các nội dung cơ bản, trọng yếu của cuộc kiểm toán, xuyên suốt các

giai đoạn của quy trình kiểm toán. Nghiên cứu và đánh giá hiệu lực của hệ thống

KSNB trong quá trình kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách bộ sẽ giúp kiểm

toán viên lập kế hoạch, thực hiện kiểm toán, lập báo cáo kiểm toán phù hợp,

nhằm tiết kiệm về thời gian, chi phí, nhân sự đồng thời vẫn nâng cao đ−ợc chất

l−ợng kiểm toán và hạn chế rủi ro kiểm toán.

Xuất phát từ yêu cầu của cuộc kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách bộ

là nhằm đánh giá tính chính xác của số liệu quyết toán và đánh giá hiệu quả sử

dụng các nguồn kinh phí. Kiểm toán viên phải đi sâu tìm hiểu quá trình khép kín

của các nghiệp vụ kinh tế phát sinh bắt đầu từ đầu vào đến đầu ra, quá trình đó

đ−ợc kiểm soát nh− thế nào, đảm bảo đúng quy định và hiệu quả hay không. Từ

đó, kiểm toán viên có những ý kiến giúp đơn vị quản lý tốt hơn và tham m−u cho

các cơ quan quản lý chức năng những giải pháp phù hợp để quản lý chặt chẽ, có

hiệu quả các nguồn lực.

Trong những năm qua, Kiểm toán Nhà n−ớc đã không ngừng nâng cao

chất l−ợng kiểm toán, góp phần vào việc quản lý tài chính công một cách có hiệu

quả. Để h−ớng dẫn các kiểm toán viên thực hành kiểm toán một cách khoa học,

Kiểm toán Nhà n−ớc đã ban hành một số quy trình kiểm toán chung. Tuy nhiên,

các h−ớng dẫn cụ thể về nghiên cứu và đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ

(KSNB) trong kiểm toán ngân sách nói chung và trong kiểm toán báo cáo quyết

toán ngân sách bộ nói riêng ch−a đ−ợc ban hành. Do vậy kiểm toán viên thiếu cơ

sở thống nhất để thực hiện kiểm toán và việc đánh giá hiệu lực của hệ thống

KSNB theo kinh nghiệm nghề nghiệp là chủ yếu, dẫn tới chất l−ợng kiểm toán

ch−a cao.

Nh− vậy, nghiên cứu và đánh giá hệ thống KSNB một cách có hệ thống và

khoa học là một vấn đề rất hữu ích và rất cần thiết trong kiểm toán báo cáo quyết

toán ngân sách bộ.

2. Mục tiêu của đề tài nghiên cứu

Đề tài “Cơ sở khoa học và thực tiễn nghiên cứu, đánh giá hệ thống KSNB

trong kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách bộ" với mục tiêu chủ yếu là:

- Hệ thống hoá và phân tích bản chất, vai trò của KSNB trong quản lý tài

chính ở một bộ.

- Phân tích thực tiễn việc nghiên cứu và đánh giá hệ thống KSNB trong

kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách bộ của Kiểm toán Nhà n−ớc Việt Nam.

- Đề xuất những ph−ơng h−ớng và giải pháp hoàn thiện việc nghiên cứu và

đánh giá hệ thống KSNB nhằm giảm thiểu rủi ro trong kiểm toán báo cáo quyết

toán ngân sách bộ và giúp kiểm toán viên áp dụng ph−ơng pháp kiểm toán thích

hợp.

3. Đối t−ợng, phạm vi nghiên cứu của đề tài

Đối t−ợng nghiên cứu

Đề tài đi sâu nghiên cứu và đánh giá hệ thống KSNB của bộ liên quan tới

việc lập, chấp hành và quyết toán ngân sách Nhà n−ớc (NSNN) trong kiểm toán

báo cáo quyết toán ngân sách bộ, trong đó chú trọng những yêu cầu của hệ thống

KSNB.

Phạm vi nghiên cứu

Đề tài chỉ nghiên cứu và đánh giá về hệ thống KSNB liên quan tới việc lập,

chấp hành và quyết toán NSNN trong quá trình tiến hành kiểm toán báo cáo

quyết toán ngân sách bộ của Kiểm toán Nhà n−ớc.

4. Ph−ơng pháp nghiên cứu

Đề tài sử dụng ph−ơng pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, những

nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lê Nin về kinh tế, quản lý nói chung và về

kiểm tra - kiểm soát nói riêng.

Đề tài cũng sử dụng ph−ơng pháp nghiên cứu cụ thể nh−: ph−ơng pháp

phân tích, tổng hợp, hệ thống hoá . Từ đó đề ra ph−ơng pháp nghiên cứu và đánh

giá hệ thống KSNB trong kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách bộ phù hợp với

điều kiện cụ thể của hoạt động Kiểm toán Nhà n−ớc Việt Nam hiện nay.

5. Những đóng góp của đề tài

Trên cơ sở nghiên cứu và hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn,

Đề tài có những đóng góp sau:

- Làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn trong việc nghiên cứu và

đánh giá hệ thống KSNB trong kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách bộ.

- Phân tích, đánh giá thực trạng nghiên cứu và đánh giá hệ thống KSNB

trong kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách bộ. Qua sự phân tích những hạn

chế để đ−a ra những ý kiến đề xuất, nhằm hoàn thiện quá trình xác định và đánh

giá hiệu lực của hệ thống KSNB khi tiến hành kiểm toán báo cáo quyết toán ngân

sách bộ xuyên suốt các giai đoạn kiểm toán