MS:LVQLGD020

SỐ TRANG: 128

TRƯỜNG: ĐHSP TPHCM

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC

NĂM: 2008

MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài

Trong thời đại của cách mạng khoa học - công nghệ, trí tuệ đang trở thành

động lực chính của sự tăng tốc phát triển. Hầu hết các quốc gia đều khẳng định

nguồn lực con người là quan trọng nhất và giáo dục là con đường cơ bản nhất để

phát huy nguồn lực con người, phục vụ cho sự phát triển nhanh và bền vững. Đặc

biệt, đối với các nước đang phát triển, bên cạnh những thời cơ và thuận lợi, phải đối

mặt với muôn vàn thách thức, khó khăn trong cuộc tìm kiếm các giải pháp cho phát

triển thì GD&ĐT được xem là nhân tố quyết định sự thành bại của mỗi quốc gia.

Trong báo cáo “Học tập: Một kho báu tiềm ẩn” gửi UNESCO của Ủy ban

quốc tế về giáo dục thế kỉ XXI có nêu: “Dưới áp lực của tiến bộ công nghệ và hiện

đại hoá, đòi hỏi đối với giáo dục cho các mục đích kinh tế cũng không ngừng tăng

lên ở hầu hết các nước trong suốt giai đoạn đang xem xét. Những so sánh quốc tế

đôi khi đã làm nổi bật tầm quan trọng đối với năng suất tăng lên của nguồn lực con

người, và từ đó, của sự đầu tư vào giáo dục”.

Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Đảng ta đã khẳng định: “Phát triển

giáo dục và đào tạo là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp

CNH-HĐH, là điều kiện để phát huy nguồn lực con người - yếu tố cơ bản của sự

phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững”. Đây là yêu cầu cấp

bách đối với toàn xã hội, trong đó, ngành giáo dục có nhiệm vụ “nâng cao dân trí,

đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài”.

Chỉ thị 40 – CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng đã nêu: “Phát triển

GD&ĐT là quốc sách hàng đầu, là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy

sự nghiệp CNH-HĐH đất nước, là điều kiện để phát huy nguồn lực con người. Đây

là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, trong đó nhà giáo và cán bộ quản lí giáo

dục là lực lượng nòng cốt, có vai trò quan trọng”.

Như vậy, phát triển GD&ĐT đã trở thành mục tiêu chiến lược của công cuộc

đổi mới đất nước, được xem là cuộc cách mạng mang tính thời đại sâu sắc. Đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục là lực lượng cách mạng quan trọng, quyết định thắng

lợi sự nghiệp đổi mới giáo dục, góp phần phát triển đất nước.

Để đạt được mục tiêu này, vấn đề cấp thiết đặt ra cho giáo dục là phải “tiếp tục

nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đổi mới nội dung, phương pháp dạy và

học” và đồng thời đổi mới công tác quản lí để nhằm đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao

về nhân lực của công cuộc đổi mới kinh tế - xã hội.

Trong xu thế toàn cầu hoá và việc Việt Nam đã là thành viên của WTO, chúng

ta đang đứng trước những cơ hội và thách thức mới. Trong đó ngành giáo dục phải

không ngừng khẳng định vị thế của mình nhằm thể hiện vai trò, tạo bước đột phá

trong cuộc cách mạng trí tuệ đang hình thành và phát triển. Sự chuyển biến và phát

triển của nền kinh tế tri thức diễn ra ngày càng rộng lớn và mạnh mẽ trên qui mô toàn

cầu. Nền giáo dục cũng đã và đang định hình nhằm thực hiện chức năng trọng yếu là

động lực của mọi sự tiến bộ xã hội. Đứng trước tình hình ấy, Đại hội Đảng Cộng sản

Việt Nam lần IX tiếp tục khẳng định: “Phát triển đội ngũ giáo viên, coi trọng chất

lượng và đạo đức sư phạm, cải thiện chế độ đãi ngộ. Bảo đảm về cơ bản đội ngũ giáo

viên đạt chuẩn quốc gia và tỉ lệ giáo viên so với yêu cầu học sinh từng cấp học”.

Dạy học là hoạt động trung tâm của nhà trường, đội ngũ GV là lực lượng

quyết định chất lượng dạy học. Nhiệm vụ của người GV là giáo dục, giảng dạy theo

mục tiêu, nguyên lí, chương trình giáo dục để giúp HS phát huy tính tích cực, chủ

động sáng tạo, vận dụng kiến thức vào thực tiễn và hình thành những tình cảm đạo

đức tốt đẹp. Thời đại ngày nay, thời đại của thông tin và nền kinh tế tri thức thì sứ

mạng của người GV càng nặng nề hơn. Người thầy không chỉ chuyển tải thông tin

cho HS mà còn phải tổ chức, điều khiển, hướng dẫn HS chủ động chiếm lĩnh tri

thức. Vì vậy, vấn đề nâng cao chất lượng giảng dạy của đội ngũ GV hết sức quan

trọng, có ý nghĩa quyết định chất lượng đào tạo.

Yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông, đổi mới HĐGD đòi hỏi phải đổi mới

hoạt động quản lí. Đổi mới quản lí trường học trở thành đòi hỏi cấp bách, trong đó

quản lí của HT đối với HĐGD của GV là vấn đề cơ bản, có tác động trực tiếp nâng

cao chất lượng giáo dục. HĐGD của thầy giáo mang tính độc lập song không thể thực hiện một cách đơn lẻ mà là sự hợp tác lao động trong đội ngũ GV. Để nâng cao

chất lượng, HT trường THPT phải có những giải pháp quản lí HĐDH ở nhà trường

phổ thông. Công tác quản lí HĐDH có ý nghĩa rất quan trọng vì nó là một trong

những nội dung cơ bản của quản lí trường học.

Hiện nay, các trường THPT trên địa bàn tỉnh Long An nói chung và địa bàn

huyện Cần Đước nói riêng, chất lượng dạy học có những chuyển biến tích cực

nhưng cũng còn nhiều hạn chế. HT các trường đã có nhiều cố gắng song quản lí

HĐDH vẫn còn nhiều lúng túng, bất cập. Điều này đặt ra vấn đề hết sức cấp thiết là

cần phải tăng cường công tác quản lí HĐDH để nâng cao chất lượng giáo dục của

nhà trường đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay của đất nước.

Với những cơ sở về lí luận và thực tiễn trên, chúng tôi chọn đề tài nghiên cứu:

“Thực trạng và giải pháp quản lí hoạt động dạy học ở các trường trung học phổ

thông huyện Cần Đước, tỉnh Long An”.

2. Mục đích nghiên cứu

Đánh giá đúng thực trạng quản lí HĐDH ở các trường THPT huyện Cần

Đước, tỉnh Long An, từ đó đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng và hiệu

quả công tác quản lí HĐDH của các trường THPT huyện Cần Đước, tỉnh Long An.

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

3.1 Khách thể nghiên cứu

Hoạt động quản lí ở trường THPT.

3.2 Đối tượng nghiên cứu

Thực trạng và giải pháp quản lí HĐDH ở các trường THPT huyện Cần Đước,

tỉnh Long An.

4. Giả thuyết khoa học

Thực trạng về công tác quản lí HĐDH ở các trường THPT huyện Cần Đước,

tỉnh Long An tuy đã đạt được những kết quả nhất định nhưng vẫn có nhiều bất cập,

chưa đáp ứng đuợc yêu cầu ngày càng cao của công tác quản lí ở trường THPT. Nếu

đánh giá đúng thực trạng công tác quản lí HĐDH ở các trường THPT huyện Cần Đước sẽ có cơ sở thực tiễn để đề xuất các giải pháp quản lí đối với HĐDH nhằm nâng

cao chất lượng và hiệu quả của HĐDH ở trường THPT.

5. Nhiệm vụ nghiên cứu

5.1 Nghiên cứu cơ sở lí luận về quản lí HĐDH ở trường THPT

5.2 Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng về quản lí HĐDH ở các trường

THPT huyện Cần Đước, tỉnh Long An.

5.3 Đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lí HĐDH ở các trường

THPT.

6. Giới hạn đề tài

Nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải pháp quản lí hoạt động dạy của GV ở

các trường THPT huyện Cần Đước, tỉnh Long An.

7. Phương pháp nghiên cứu

7.1 Phương pháp luận

- Tiếp cận hệ thống - cấu trúc: Là cách thức nghiên cứu đối tượng như một

hệ thống toàn vẹn, phát triển động, tự hình thành và phát triển thông qua việc giải

quyết mâu thuẫn nội tại do sự tương tác hợp quy luật của các thành tố tạo ra. Qua đó

phát hiện các yếu số sinh thành, yếu tố bản chất và lôgic phát triển của đối tượng trở

thành hệ toàn vẹn, tích hợp mang chất lượng mới.

- Tiếp cận quan điểm lịch sử: Khi xem xét sự vật hay một hiện tượng, chúng

ta thường xem xét quá trình lịch sử của nó. Từ đó thấy được mối quan hệ giữa quá

khứ, hiện tại và tương lai của đối tượng nghiên cứu.

- Tiếp cận quan điểm thực tiễn: Việc đề ra các biện pháp nhằm góp phần nâng

cao hiệu quả công tác quản lý giảng dạy của hiệu trưởng các trường THPT dựa trên

việc khảo sát thực trạng quản lý giảng dạy của hiệu trưởng. Qua khảo sát, phát hiện

những mặt mạnh, mặt yếu, những nguyên nhân hạn chế, từ đó đề ra các biện pháp

mang tính khả thi hơn .

7.2 Các phương pháp nghiên cứu cụ thể

7.2.1 Nhóm các phương pháp nghiên cứu lí luận

Bằng việc tổng hợp, nghiên cứu, khai thác những cơ sở lí luận đã có trong các

công trình khoa học, trong văn kiện của Đảng, chủ trương chính sách pháp luật của nhà nước, của ngành giáo dục, sách, tạp chí chuyên ngành,… nhằm xác lập cơ sở lí

luận của đề tài nghiên cứu.

7.2.2 Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn

7.2.2.1 Phương pháp điều tra giáo dục

- Điều tra bằng Anket

Phương pháp này nhằm mục đích khảo sát các nhóm đối tượng là CBQL, GV.

Các tài liệu điều tra được sẽ là những thông tin quan trọng cần cho quá trình nghiên

cứu và là căn cứ quan trọng để đề xuất những giải pháp khoa học.

- Điều tra bằng phỏng vấn, trao đổi

7.2.2.2 Phương pháp quan sát sư phạm

Nhằm thu thập thông tin qua việc quan sát hoạt động quản lí dạy học của HT ở

các trường THPT huyện Cần Đước, tỉnh Long An.

7.2.2.3 Phương pháp chuyên gia

Chúng tôi xin ý kiến của một số nhà QLGD có kinh nghiệm, lãnh đạo và

chuyên viên, nhằm hiểu rõ thực trạng và có một số đề xuất hợp lí.

7.2.2.4 Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động

Qua nghiên cứu các sản phẩm của HĐGD cũng như kết quả học tập của HS sẽ

có cơ sở đề ra những giải pháp quản lí dạy học tốt hơn.

7.2.3 Phương pháp toán thống kê

Sau khi thu thập các phiếu thăm dò ý kiến, dựa vào kết quả điều tra, tác giả sử

dụng phần mềm SPSS for Windows để xử lí số liệu, tính tần số xuất hiện và tỉ lệ

phần trăm các nội dung trong phiếu hỏi nhằm đánh giá thực trạng và định hướng

nâng cao hiệu quả công tác quản lí HĐGD trong các trường THPT huyện Cần

Đước