Xuân Diệu là nhà thơ tiêu biểu cho phong trào Thơ Mới giai đoạn 1930 - 1945. Ông hoàng của thơ tình ấy đã đốt lòng ham muốn của mình thành ngọn lửa tình yêu không bao giờ tắt. Trước sau, Xuân Diệu luôn luôn thể hiện cái tôi trữ tình khao khát giao cảm của một tâm hồn cô đơn, của một tấm lòng "đìu hiu như dặm khách" . Thơ ông đã thể hiện một quan điểm mới mẻ và độc đáo về cái đẹp. Cái đẹp trong thơ trữ tình Xuân Diệu là sự kết tinh cái đẹp của tinh thần dân tộc và cái đẹp của thời đại. Vẻ đẹp con người và cuộc sống trần thế đã khơi nguồn cho mọi cảm hứng sáng tạo trong thơ ông. Chính điều đó đã góp phần nâng cao và khẳng định vị trí lớn lao của Xuân Diệu trong nền văn học Việt Nam thế kỉ XX.

Cái đẹp trong thơ trữ tình Xuân Diệu là cái đẹp của lý tưởng thẩm mỹ, bắt nguồn từ sự phong phú, hội nhập trong hồn thơ muôn hình vạn trạng của sự sống, những say đắm tha thiết chưa từng có ở chốn "nước non lặng lẽ này". Đó là cái đẹp của sự trau chuốt nghệ thuật, thể hiện qua những phương thức phản ánh cuộc sống một cách nhuần nhuyễn có sự kết hợp Đông - Tây, kim - cổ và tạo nên một phong cách "mới nhất trong các nhà Thơ Mới". Cái đẹp mang tính lịch sử xã hội là cái đẹp khơi dậy ý thức cá nhân của cái tôi độc đáo trong thơ trữ tình Xuân Diệu 1930 - 1945. Cái đẹp có sức mạnh cản hoá và làm say đắm lòng người mọi thế hệ.

Tác phẩn của Xuân Diệu chiễm số lượng khá lớn trong chương trình văn lớp 11 nhưng việc đánh giá thơ trữ tình Xuân Diệu cũng chưa thống nhất và mới chỉ là những định hướng ban đầu. Vì thế để hướng cho học sinh tiếp cận và tìm hiểu cái hay cái đẹp của thơ trữ tình Xuân Diệu trong nhà trường đạt hiệu quả cao là vấn đề khá phức tạp đối với người thầy.