Làm thế nào để học sinh hứng thú với môn học, yêu thích môn học, tỡm thấy ở đó niềm say mê khám phá những tri thức của lịch sử xó hội loài người, điều đó luôn là những câu hỏi lớn đối với đội ngũ những người làm công tác nghiên cứu và giảng dạy bộ môn lịch sử ở trường THPT hiện nay, không chỉ trong nhận thức lý luận mà cũn bằng hoạt động thực tiễn trong dạy học.

Trong tính tổng thể các phương pháp, biện pháp sư phạm nhằm kích thích niềm say mê, hứng thú học tập bộ môn và theo đó góp phần nâng cao chất lượng dạy học bộ mụn lịch sử, thỡ vấn đề sử dụng ngôn ngữ dạy học có một vị trí đặc biệt quan trọng, bởi đây là một trong những nguồn cung cấp kiến thức chủ yếu cho học sinh.

Ngôn ngữ là vỏ vật chất của tư duy, là vỏ của quá trỡnh nhận thức, là chiếc cầu nối của quỏ trỡnh dạy học, núi như TS Kiều Thế Hưng: Người giáo viên như người lái đũ trờn dũng sụng thời gian, mà con đũ chớnh là ngụn ngữ. Cựng với con đũ giàu biểu cảm và sỏng tạo ấy, người thầy sẽ đưa các thế hệ học trũ của mỡnh đến bến bờ lịch sử xa xôi, nhưng đầy hấp dẫn và thú vị để hỡnh thành ở họ những phẩm chất tốt đẹp của con người trong xó hội mới, những hành trang khụng thể thiếu trờn con đường đi tới tương lai.

Không thể có một bài học lịch sử có chất lượng nếu như việc sử dụng ngôn ngữ thiếu chất lượng, khô cứng, sáo mũn, thiếu khả năng kích thích hứng thú và niềm say mê, sáng tạo của học sinh. Chúng ta có thể có nội dung dạy học tốt, có phương pháp dạy học phù hợp, có hệ thống phương tiện dạy học hiện đại, nhưng tất cả điều đó đều kém hiệu quả rất nhiều nếu nó không được chuyển tải và vận hành qua hệ thống ngôn ngữ giàu biểu cảm.

Vai trũ của ngụn ngữ núi chung và ngụn ngữ trong dạy học lịch sử núi riờng rất quan trọng, nhưng lâu nay chưa được các nhà nghiên cứu quan tâm đúng mức. Vẫn chưa có một cụng trỡnh nghiờn cứu chuyờn biệt, tập trung nào đề cập đến vấn đề quan trọng này, xuất phát từ thực tế trên đây và kinh nghiệm dạy học ở trường THPT, chúng tôi mạnh dạn đi sâu vào vấn đề ngôn ngữ trong dạy học lịch sử.

Kết cấu đề tài:

Chương 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn của các biện pháp sư phạm nhằm nâng cao tính biểu cảm của ngôn ngữ dạy học lịch sử ở trường THPT

Chương 2. Những biện pháp sư phạm nhằm nâng cao tính biểu cảm của ngôn ngữ trong dạy học lịch sử ở trường THPT