mở đầu

1. Tính cấp thiết của đề tài

Đại hội lần thứ IV (1986) của Đảng nhân dân cách mạng Lào (Đảng NDCM Lào) đã tiến hành công cuộc đổi mới, khẳng định con đường phát triển của Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào (CHDCND Lào) là xây dựng và phát triển một nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa (XHCN). sự nghiệp to lớn này bao trùm các lĩnh vực: Chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội. Trong lĩnh vực kinh tế, đó là việc xây dựng nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Đại hội lần thứ V (1991) và lần thứ VI (1996) đã tiếp tục khẳng định đường lối đổi mới do Đại hội IV đề ra. Để đảm bảo cho nền kinh tế phát triển theo cơ chế thị trường định hướng XHCN. Nhà nước Lào đã khẩn trương xây dựng hệ thống pháp luật để quản lý kinh tế, trong đó có Luật Kinh doanh (tổ chức và hoạt động của các loại hình doanh nghiệp), Luật Hợp đồng, Luật Phá sản doanh nghiệp, Luật Khuyến khích và quản lý đầu tư nước ngoài tại Lào, Luật Lao động và các đạo luật khác trong lĩnh vực kinh tế. Đây là bước thể hiện vai trò của Nhà nước trong quản lý kinh tế bằng pháp luật, đáp ứng yêu cầu của công cuộc đổi mới, đảm bảo cho nền kinh tế thị trường phát triển theo định hướng XHCN. Tuy nhiên, trong bước chuyển đổi này, CHDCND Lào chưa có sự chuẩn bị đầy đủ về lý luận cũng như thực tiễn trong việc xây dựng hệ thống pháp luật nói chung và pháp luật kinh tế nói riêng. Vì vậy, việc ban hành các văn bản pháp luật là việc làm đối phó, chắp vá của các nhà làm luật, việc xây dựng pháp luật không xuất phát từ yêu cầu khách quan của nền kinh tế, hệ thống pháp luật còn thiếu đồng bộ, thiếu sự ổn định cần thiết. Nhiều văn bản pháp luật không phát huy được tác dụng, không có hiệu lực thực tế, mâu thuẫn, chồng chéo... Chính vì vậy, việc hoàn thiện pháp luật kinh tế ở Lào hiện nay là đòi hỏi cấp bách của việc tiếp tục xây dựng và phát triển kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Do đó, tôi chọn vấn đề "Hoàn thiện pháp luật kinh tế trong quá trình đổi mới quản lý kinh tế của nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào" làm đề tài luận án tiến sĩ - chuyên ngành Luật kinh tế - với mong muốn góp phần vào sự nghiệp đổi mới quản lý kinh tế ở Lào.

2. Tình hình nghiên cứu đề tài

Về lý luận cũng như thực tiễn, vấn đề hoàn thiện pháp luật kinh tế trong nền kinh tế thị trường đã và đang được sù quan tâm của nhiều nhà khoa học. Ở Việt Nam, sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI đã có nhiều công trình khoa học đề cập đến vấn đề hoàn thiện pháp luật trong điều kiện nền kinh tế thị trường theo định hướng XHCN. Một số nội dung chủ yếu đã được bàn đến là: Hoàn thiện Luật kinh tế ở Việt Nam trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa (Nguyễn Am Hiểu, Luận án PTS, Hà Nội, 1996); Nhà nước quản lý kinh tế bằng pháp luật trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam hiện nay (Chu Hồng Thanh, luận án PTS, Hà Nội, 1993); Vấn đề lý luận và thực tiễn xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam (Lê Minh Tâm, Luận án PTS, Hà Nội, 1992)...

Ở CHDCND Lào vấn đề: Hoàn thiện pháp luật kinh tế trong quá trình đổi mới hiện nay là vấn đề rất mới mẻ. Từ trước đến nay chưa có một công trình nghiên cứu nào đề cập đến vấn đề này. Cũng có mét sè tác giả Lào, Việt Nam viết về: Đổi mới cơ chế quản lý trong nền kinh tế Lào (Xổm Chay, Quan hệ Việt - Lào, Lào - Việt, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, 1993); Thực trạng và chiều hướng đi lên của nền kinh tế Lào (Mai Sĩ Hùng, Quan hệ Việt - Lào, Lào - Việt - Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, 1993); Xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật trong điều kiện đổi mới hiện nay ở CHDCND Lào, (Chom Bóp Phả Li Văn - Luận án Tiến sĩ, Hà Nội 1998).

Nhìn chung, các công trình đó đã đề cập đến nhiều khía cạnh khác nhau. Phần lớn nội dung các bài viết chú ý đến các hình thức kinh tế trong quá trình đổi mới và phát triển, quan tâm chưa đúng mức việc nghiên cứu về pháp luật nói chung và pháp luật kinh tế nói riêng. Đến nay có rất nhiều vấn đề mới về lý luận và thực tiễn đất nước cần được tiếp tục phân tích một cách khoa học và sâu sắc hơn, đặc biệt là về pháp luật trong quản lý kinh tế và trong sản xuất kinh doanh... Do đó, đề tài "Hoàn thiện pháp luật kinh tế trong quá trình đổi mới quản lý kinh tế của nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào" là công trình khoa học đầu tiên nghiên cứu một cách có hệ thống dưới phương diện khoa học pháp lý nhằm phân tích, đánh giá một