1. Tính cấp thiết của đề tài

Nhu cầu về đạm của lúa biến đổi rất lớn do sự khác nhau về khả năng

cung cấp đạm của đất. Vì vậy, bón đạm theo số lượng và số lần định sẵn không

tránh khỏi khi thừa, khi thiếu đạm (Dobermann và cs., 2003; Nguyen, 2005). Để

tăng hiệu quả sử dụng đạm thì liều lượng và thời gian bón cần được xác định

dựa vào tình trạng dinh dưỡng đạm của lúa, vì hàm lượng đạm trong lá liên

quan chặt với khả năng quang hợp (Dobermann và cs., 2003). Sự sinh trưởng và

tình trạng dinh dưỡng đạm của lúa có thể sử dụng để dự đoán trước năng suất

và xác định lượng đạm cần bón ở giai đoạn làm đòng (Dobermann và cs., 2002;

Gislum và cs., 2005; Kim, 2004; Nguyen, 2005; Peng và cs., 2005).

Thái Nguyên là một tỉnh miền núi Đông Bắc Việt Nam có diện tích đất

trồng lúa là 70.800 ha. Trong những năm qua người dân không ngừng cố gắng

ứng dụng các tiến bộ mới như: giống, phân bón, phòng trừ dịnh hại nên năng

suất lúa tăng từ 38,7 tạ/ha (năm 2000) lên 46,3 tạ/ha (năm 2007). Tuy nhiên tỉnh

vẫn áp dụng một quy trình bón phân của Trung tâm Khuyến nông với liều

lượng và thời gian bón đạm cố định cho toàn bộ diện tích trồng lúa. Đây là một

trong những nguyên nhân dẫn đến hiệu quả sử dụng phân bón thấp. Để nâng

cao năng suất lúa và hiệu quả sử dụng đạm góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi

trường chúng tôi thực hiện đề tài: “Nghiên cứu bón đạm vào thời kỳ làm đòng

cho lúa vụ Xuân tại Thái Nguyên”.

2. Mục tiêu nghiên cứu

1- Nghiên cứu xây dựng phương pháp bón đạm vào thời kỳ làm đòng trên

cơ sở đánh giá tình trạng dinh dưỡng đạm của lúa thông qua chỉ số diệp lục,

màu sắc lá và đường giới hạn đạm cho sinh trưởng tối ưu nhằm nâng cao hiệu

quả sử dụng đạm, hiệu quả kinh tế trong sản xuất lúa vụ Xuân ở Thái Nguyên.

2- Phổ triển phương pháp bón đạm vào thời kỳ làm đòng theo chỉ số diệp

lục, màu sắc lá trên diện rộng thông qua việc đánh giá hiệu quả trên đồng ruộng

nông dân và xây dựng mô hình sản xuất lúa áp dụng phương pháp bón đạm mới.

3. Bố cục của Luận án

Luận án có187 trang gồm: 4 trang mở đầu, 43 trang tổng quan tài liệu, 11

trang đối tượng, nội dung và phương pháp nghiên cứu; 75 trang kết quả nghiên

cứu và thảo luận; 2 trang kết luận và đề nghị; 1 trang các công trình khoa học đã

công bố, 17 trang tài liệu tham khảo; 34 trang phụ lục. Luận án có 37 bảng số

liệu và 15 hình vẽ.

2

4. Điểm mới của Đề tài Luận án

- Đề tài luận án đã xác định được hệ số và hiệu suất sử dụng đạm cho lúa

vụ Xuân ở từng giai đoạn sinh trưởng, trong đó bón đạm vào thời kỳ phân hoá

đòng cho hiệu quả sử dụng đạm cao nhất.

- Đã xác định được đường giới hạn đạm cho sinh trưởng tối ưu trong các

giai đoạn sinh trưởng của lúa vụ Xuân.

- Đã xây dựng quy trình kỹ thuật bón đạm cho lúa vụ Xuân tại Thái

Nguyên dựa trên chỉ số diệp lục và màu sắc lá