1. Tính cấp thiết

Tính đến hết năm 2003 cả nước có trên 513.000 ha cà phê với sản lượng

771.000 tấn cà phê nhân. Song 95 % diện tích cà phê hiện nay ở Tây Nguyên là

cà phê vối (Robusta). Cà phê chè (Arabica), giống Catimor chỉ có khoảng 20.000

ha (chiếm 5%) và được trồng chủ yếu ở các tỉnh phía Bắc (trong khi tỷ lệ cà phê

chè trên thế giới là 75%).

Trên thế giới, cà phê chè được khách hàng ưa chuộng. Giá tiêu thụ bình

quân của cà phê chè thường cao gấp 1,5 - 1,7 lần so với cà phê vối, nên trồng

cà phê chè có giá trị kinh tế cao (Đoàn Triệu Nhạn, 1989).

Hiện nay, việc nghiên cứu về cà phê chỉ mới được tập trung chủ yếu cho cà

phê vối tại Tây Nguyên. Những nghiên cứu cho cà phê chè còn quá ít và không

đồng bộ, nhất là đối với giống cà phê chè Catimor.

Phân bón là một yếu tố rất nhạy cảm, tác động nhanh đến sinh trưởng,

phát triển, năng suất và có ảnh hưởng lớn đến chất lượng sản phẩm và giá

thành sản xuất của cà phê. Cho nên việc nghiên cứu chế độ phân bón cân đối

và hợp lý cho cà phê là việc làm vô cùng quan trọng và cần thiết.

Để góp phần vào sự nghiệp phát triển có hiệu quả 40.000 ha cà phê chè

phía Bắc đến năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ nói chung và 5 000 ha cà

phê chè tại Quảng Trị nói riêng, chúng tôi đã thực hiện đề tài nghiên cứu:

"ảnh hưởng của N, P, K đến sinh trưởng phát triển và năng suất cà phê chè

Catimor trên đất đỏ Bazan ở Hướng Hoá - Quảng Trị".

2. Mục tiêu nghiên cứu

Từ cơ sở nghiên cứu ảnh hưởng của từng nguyên tố N, P, K đến sinh trưởng phát

triển và năng suất cà phê chè mà xác định công thức bón phân hợp lý nhất cho giống cà

phê chè Catimor ở Hướng Hoá - Quảng Trị, nhằm tăng năng suất, góp phần phát triển

cà phê có hiệu quả kinh tế cao và bền vững cho nhân dân trồng cà phê trong vùng.

3. ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài

ý nghĩa khoa học

Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ cung cấp các dẫn liệu khoa học có ý nghĩa

về ảnh hưởng của N, P, K riêng rẽ và phối hợp đến sự sinh trưởng, phát triển và

2

năng suất của giống cà phê chè Catimor cả giai đoạn kiến thiết cơ bản và kinh

doanh trên đất đỏ Bazan tại Hướng Hoá - Quảng Trị. Luận án sẽ là tài liệu tham

khảo cho việc nghiên cứu và giảng dạy về cây cà phê ở Việt Nam.

ý nghĩa thực tiễn

- Đưa ra công thức bón phối hợp N, P, K có hiệu quả nhất cho cà phê chè giai

đoạn KTCB và giai đoạn kinh doanh trồng ở Khe Sanh – Hướng Hoá - Quảng Trị.

- Làm cơ sở khoa học cho việc khuyến cáo người dân ở Hướng Hóa –

Quảng Trị bón phân cân đối, hợp lý cho cây cà phê chè.

- Góp phần tăng thu nhập, xoá đói, giảm nghèo, phát triển nông nghiệp

bền vững, phục vụ cho việc định canh, định cư của đồng bào dân tộc thiểu số.

4. Giới hạn phạm vi của đề tài nghiên cứu

Đề tài luận án chỉ giới hạn trong việc nghiên cứu bón N, P, K cân đối,

hợp lý cho giống cà phê chè Catimor giai đoạn kiến thiết cơ bản năm thứ nhất,

năm thứ hai và cà phê kinh doanh từ vụ thứ 2 đến vụ thứ 6 trên vùng đất Bazan

thuộc huyện Hướng Hoá, tỉnh Quảng Trị.

Thời gian nghiên cứu : 2002 – 2006.

5. Những đóng góp mới của luận án

- Lần đầu tiên xác định vai trò của các nguyên tố N, P, K riêng rẽ và phối hợp

đến sinh trưởng phát triển và năng suất của giống cà phê chè Catimor ở Hướng

Hoá, Quảng Trị.

- Đưa ra được những tổ hợp phân khoáng hợp lý cho năng suất, hiệu quả

kinh tế cao bón cho cà phê chè vùng Hướng Hoá, Quảng Trị

- Vận dụng nguyên lý dinh dưỡng cây trồng tổng hợp (IPNS) đề xuất

việc sử dụng vỏ quả cà phê qua chế biến bón trả lại cho đất góp phần giảm

lượng phân bón hoá học, làm cơ sở cho việc phát triển cà phê bền vững,

mang lại hiệu quả kinh tế cao