Mục lục

Danh mục chữ viết tắt 4

Danh mục bảng biểu .5

Danh mục hình vẽ 6

Mở đầu 7

Chương 1. đặc điểm địa lý tự nhiên và kinh tế – xã hội lưu vực

sông kiến giang, tỉnh quảng bình .8

1.1. Điều kiện địa lý tự nhiên .8

1.1.1. Vị trí địa lý .8

1.1.2. Địa hình, địa mạo 8

1.1.3. Địa chất, thổ nhưỡng 11

1.1.4. Thảm phủ thực vật 13

1.1.5. Khí hậu 15

1.1.6. Thủy văn 15

1.2. Hiện trạng phát triển kinh tế – xã hội 17

1.2.1. Dân cư .17

1.2.2. Nông lâm nghiệp 18

1.2.3. Công nghiệp .23

1.2.4. Thủy sản .24

1.2.5. Dịch vụ thương mại và du lịch 25

Chương 2. Tổng quan về cân bằng nước hệ thống và mô hình

iqqm 27

2.1. Khái niệm về hệ thống nguồn nước và cân bằng nước hệ thống .27

2.1.1. Hệ thống nguồn nước .27

2.1.2. Khái niệm cân bằng nước hệ thống .28

2.1.3. Phương pháp tính toán cân bằng nước hệ thống .28

2.2. Các nghiên cứu về cân bằng nước ở khu vực Miền Trung nói chung và

Quảng Bình nói riêng 35

2.3. Mô hình IQQM .36

2.3.1. Giới thiệu về các nút .38

2.3.2. Mô tả một số nút chính .38

Chương 3. áP DụNG MÔ HìNH IQQM TíNH TOáN CÂN BằNG NƯớc hệ

thống lưu vực sông kiến giang – tỉnh quảng bình 40

3.1. Tình hình tài liệu .40

3.2. Phân vùng cân bằng nước .41

3.2.1. Vùng đô thị Đồng Hới 42

3.2.2. Vùng sông Đại Giang .42

3.2.3. Vùng sông Kiến Giang 43

3.3. Tính toán nhu cầu nước cho các hộ sử dụng nước .43

3.3.1. Nông nghiệp .43

3.3.2. Nhu cầu nước sinh hoạt 47

3.3.3. Nhu cầu nước dùng cho công nghiệp 47

3.3.4. Nhu cầu nước dùng cho nuôi trồng thủy sản .48

3.3.5. Nhu cầu nước dùng cho du lịch 48

3.4. Tính toán cân bằng nước 48

3.4.1. Sơ đồ tính .48

3.4.2. Tính toán lưu lượng tại các nút cân bằng 49

3.4.3. áp dụng mô hình IQQM tính toán cân bằng nước .53

3.4.4. Quá trình ổn định bộ thông số .55

3.4.5. Kết quả và thảo luận 55

Kết luận .59

tài liệu Tham khảo .61

Tiếng Việt 61

Tiếng Anh 62

Danh mục bảng biểu

Bảng 1.1. Cơ cấu sử dụng đất trên lưu vực sông Kiến Gian g 13

Bảng 1.2. Đặc trưng hình thái lưu vực sông Kiến Giang 16

3

Bảng 1.3. Các hồ chứa có dung tích trên 1 triệu m và các công trình lớn .17

Bảng 1.4. Diện tích, năng suất và sản lượng lúa tỉnh Quảng Bình 19

Bảng 1.5. Tình hình phát triển cây công nghiệp lâu năm 21

Bảng 1.6. Số lượng và tốc độ tăng trưởng của đàn gia súc, gia cầm thời kỳ 1991 -

2006. .22

Bảng 1.7. Cơ cấu giá trị sản xuất lâm nghiệp theo hoạt động (1995 - 2000 )(%) .23

Bảng 1.8. Cơ cấu giá trị sản xuất ngư nghiệp (%) .25

Bảng 3.1. Tình hình số liệu mưa trên lưu vực .40

Bảng 3.2. Phân vùng cân bằng nước tỉnh Quảng Bình 41

Bảng 3.3. Kết quả tính ETo và mưa hiệu quả Peff trạm Đồng Hới .44

Bảng 3.4 Diện tích các loại cây trồng (ha) .45

Bảng 3.5 Thời vụ gieo trồng cây hàng năm .45

Bảng 3.6. Nhu cầu nước dùng cho cây trồng tính đến đầu nút năm 2006 45

Bảng 3.7. Thống kê số lượng đàn gia súc năm 2006 .46

6 3

Bảng 3.8. Nhu cầu nước chăn nuôi năm 2006 tính đến đầu mối (đơn vị: 10 m ) .46

Bảng 3.9. Phân bố dân số năm 2006 .47

Bảng 3.10. Tiêu chuẩn dùng nước 47

Bảng 3.11. Nhu cầu dùng nước cho dân sinh tính đến đầu nút công trình .47

Bảng 3.12. Nhu cầu dùng nước cho công nghiệp năm 2006 .48

Bảng 3.13. Lượng nước dùng cho nuôi trồng thủy sản 48

Bảng 3.14. Trạm mưa ảnh hưởng đến các khu tưới .53

3

Bảng 3.15. Kết quả tính toán lưu lượng tại các nút cân bằng (m /s) 53

6 3

Bảng 3.16. Kết quả tính toán cân bằng nước lưu vực sông Kiến Giang (10 m ) .55

Mở đầu

Trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Bình việc đẩy

mạnh xây dựng cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp, quy hoạch phát triển các cụm

dân cư cùng với phát triển các cơ sở chế biến, nuôi trồng thủy sản nước mặn, lợ sẽ

cần một lượng nước ngọt rất lớn cho việc phát triển sản xuất bền vững. Với mục tiêu

này, việc cấp nước đang là một trong những nhiệm vụ hàng đầu của tỉnh. Vấn đề đặt

ra là cần đánh giá lại hiện trạng khai thác sử dụng nước, năng lực các nguồn cấp,

nhu cầu nước phục vụ cho các ngành kinh tế, cân bằng cung – cầu để sử dụng hiệu

quả bền vững nguồn nước đáp ứng các mục tiêu khác nhau đó.

Đề tài “Khai thác mô hình IQQM tính toán cân bằng nước hệ thống trên

lưu vực sông Kiến Giang – tỉnh Quảng Bình” của luận văn là nhằm góp phần phục

vụ việc nâng cao công tác quản lý, đảm bảo hài hòa giữa mục tiêu phát triển kinh tế

với việc việc phát triển bền vững tài nguyên nước trên lưu vực sông Kiến Giang nói

riêng và tỉnh Quảng Bình nói chung.

Luận văn gồm có 3 chương cùng với mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và

phụ lục:

Chương 1: Đặc điểm địa lý tự nhiên và kinh tế – xã hội lưu vực sông Kiến

Giang, tỉnh Quảng Bình

Chương 2: Tổng quan về cân bằng nước hệ thống và mô hình IQQM

Chương 3: áp dụng mô hình IQQM tính toán cân bằng nước hệ thống lưu

vực sông Kiến Giang, tỉnh Quảng Bình

Luận văn được hoàn thành tại trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học

Quốc gia Hà Nội. Nhân dịp này, tác giả xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu,

Phòng Đào tạo Sau đại học, Khoa Khí tượng Thủy văn và Hải dương học đã tạo điều

kiện về thời gian, kinh phí và sự hỗ trợ chuyên môn, kỹ thuật trong quá trình thực

hiện. Đặc biệt, xin bày tỏ sự cảm ơn chân thành nhất tới người hướng dẫn khoa học:

TS. Nguyễn Thanh Sơn đã tận tình chỉ đạo và góp ý để hoàn thành luận văn này.

Khai thác mô hình IQQM tính toán cân bằng nước hệ thống lưu vực sông kiến giang, tỉnh quảng bình