[FONT=Times New Roman]Nghiên cứu về Quyền thừa kế bất động sản của người nước ngoài và người Việt Nam định cư ở nước ngoài theo pháp luật Việt Nam, trong phạm vi đề tài này chủ yếu bàn đến quyền thừa kế quyền sử dụng đất và nhà ở của người nước ngoài và người việt nam định cư ở nước ngoài theo pháp luật Việt Nam.

[FONT=Times New Roman] Căn cứ vào những quy định của pháp luật Việt Nam trong luật đất đai, luật Nhà ở, các văn bản hướng dẫn thi hành về Quyền thừa kế bất động sản của người nước ngoài và người việt nam định cư ở nước ngoài có thể chia làm 2 thời kỳ: thời kỳ trước và sau khi bộ luật đất đai 2003 ra đời.

[FONT=Times New Roman]I – Thời kỳ trước khi luật Đất đai 2003 ra đời

[FONT=Times New Roman]- Trong thời kỳ này trong các văn bản của luật đất đai không có quy định gì về quyền thừa kế quyền sử dụng đất của người nước ngoài, người việt nam định cư ở nước ngoài.

[FONT=Times New Roman]+ Luật đất đai 1987 không quy định rõ về quyền của người sử dụng đất, còn đối với quyền thừa kế quyền sử dụng đất, tại khoản 3, điều 16 :Việc chuyển quyền sử dụng đất đai chỉ thực hiện trong các trường hợp sau đây: “Khi người được giao đất chuyển đi nơi khác hoặc đã chết mà thành viên trong hộ của người đó vẫn còn tiếp tục sử dụng đất đó”, có nghĩa là khi người được giao đất chết thì chỉ có thành viên trong hộ gia đình được thừa kế quyền sử dụng đất của người đó trong trường hợp vẫn còn nhu cầu tiếp tục sử dụng đất đó.

[FONT=Times New Roman]Ngoài ra không có quy định nào về quyền thừa kế quyền sử dụng đất của người nước ngoài, người việt nam định cư ở nước ngoài.

[FONT=Times New Roman]+ Luật đất đai 1993 (khoản 2, điều 3, luật đất đai 1993), bộ luật dân sự 1995 đã quy định rõ về quyền thừa kế quyền sử dụng đất đối với cá nhân, điều kiện để được hưởng thừa kế từng loại đất (điều 739, 740, 741, 742, 743 bộ luật Dân sự 1995) nhưng lại không quy định quyền này đối với người nước ngoài, người việt nam định cư ở nước ngoài.

[FONT=Times New Roman]II - Thời kỳ sau khi luật Đất đai 2003 ra đời

[FONT=Times New Roman]Luật đất đai 2003 đã quy định rõ về quyền được hưởng thừa kế quyền sử dụng đất của người Việt Nam định cư ở nước ngoài.

[FONT=Times New Roman]- Tại khoản 5 Điều 113 Luật Đất đai năm 2003 quy định:

[FONT=Times New Roman]“Cá nhân có quyền để thừa kế quyền sử dụng đất của mình theo di chúc hoặc theo pháp luật.

[FONT=Times New Roman]Hộ gia đình được Nhà nước giao đất, nếu trong hộ có thành viên chết thì quyền sử dụng đất của thành viên đó được để thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật.

[FONT=Times New Roman]Trường hợp người thừa kế là người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 121 của Luật này thì được nhận thừa kế quyền sử dụng đất, nếu không thuộc đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 121 của Luật này thì được hưởng giá trị của phần thừa kế đó”

[FONT=Times New Roman] Mặt khác Tại điểm đ khoản 1 Điều 99 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ về thi hành Luật Đất đai năm 2003 cũng quy định: “đ- Người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc trường hợp quy định tại Điều 121 của Luật Đất đai được nhận quyền sử dụng đất ở thông qua mua nhà ở, nhận thừa kế nhà ở, được tặng cho nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất”.

[FONT=Times New Roman] Theo quy định tại khoản 1 Điều 121 Luật Đất đai năm 2003, chỉ những đối tượng dưới đây mới được nhận quyền sử dụng đất thông qua nhận thừa kế: Người về đầu tư lâu dài có nhu cầu nhà ở trong thời gian đầu tư ở Việt Nam; người có công đóng góp với đất nước; những nhà hoạt động văn hoá, nhà khoa học có nhu cầu về hoạt động thường xuyên tại Việt Nam nhằm phục vụ sự nghiệp xây dựng đất nước; người có nhu cầu về sống ổn định tại Việt Nam; các đối tượng khác theo quy định của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội. Những đối tượng này cũng chỉ được nhận quyền sử dụng đất thông qua nhận thừa kế nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở. Ngoài những đối tượng nêu trên, người Việt Nam định cư ở nước ngoài chỉ được hưởng giá trị của phần thừa kế quyền sử dụng đất đó.