Lời nói đầu

Việt Nam đang đi trên con đường đổi mới và hội nhập với nền kinh tế thế giới. Những qui luật kinh tế khách quan và tất yếu đang từng giờ, từng phút điều chỉnh nền kinh tế toàn cầu, nền kinh tế của từng khu vực, từng quốc gia và bản thân mỗi chúng ta. Chúng ta cần phải hiểu các qui luật đó và tự điều chỉnh bản thân cho phù hợp với diễn biến của qui luật. Quá trình mở cửa, hội nhập kinh tế trong khu vực tiến đến toàn cầu hóa nền kinh tế đang dần chứng tỏ là một qui luật của loài người tiến bộ. Để bắt kịp với quá trình này thì mỗi quốc gia phải liên tục có những cải cách nhằm làm phù hợp và thích nghi với môi trường bên ngoài. Trong công cuộc cải cách đó, cải cách về thuế luôn được các quốc gia đặc biệt chú trọng bởi tầm quan trọng của nó đối với sự phát triển và ổn định lâu dài về mọi mặt của mỗi quốc gia. Khái niệm cạnh tranh về thuế giữa các quốc gia lớn trên thế giới đã xuất hiện trong một hai thập kỉ gần đây đã khiến cho các quốc gia còn lại cũng phải liên tục tiến hành cải cách thuế nhằm tăng cường sức cạnh tranh trên các lĩnh vực thương mại mậu dịch, lực lượng lao động...

Đối với Việt Nam trong thời gian tới, khi Hiệp định về thuế quan AFTA, Hiệp định thương mại Việt-Mỹ và tiếp tục sau khi Việt Nam được gia nhập WTO phát huy hiệu lực thì những biến đổi về cơ cấu thuế và nguồn thu ngân sách sẽ là một điều không thể tránh khỏi. Nhận thức được điều đó, nước ta đã và đang tiến hành cuộc cải cách nhằm hoàn thiện hệ thống thuế còn nhiều thiếu sót để có thể theo kịp và bắt nhịp với tốc độ phát triển kinh tế của các nước trong khu vực và thế giới, đồng thời cũng có thể đạt được các mục tiêu về kinh tế-xã hội-chính trị mà Nhà nước đã đề ra.

Trong mười năm gần đây, hệ thống thuế nước ta đã có rất nhiều thay đổi; nhiều sắc thuế mới đã ra đời, các sắc thuế có từ trước cũng được sửa đổi nhằm thích nghi với điều kiện mới. Pháp lệnh thuế thu nhập cá nhân ra đời năm 1991, cho đến nay qua năm lần sửa đổi, bổ sung và hiện nay Chính phủ đang nghiên cứu nhằm xây dựng thành Luật thuế thu nhập cá nhân là một trong những minh chứng cho công cuộc cải cách thuế của Việt Nam.

Thuế thu nhập cá nhân là một sắc thuế trực thu có vai trò hết sức quan trọng. Nó đã ra đời tương đối sớm ở các nước phát triển và ngày nay thì phát triển rộng rãi ở hầu hết các quốc gia trên thế giới. Sự phát triển của nó đồng hành với sự phát triển của nền kinh tế. Điều đó đã được khẳng định khi nhìn vào lịch sử phát triển thuế thu nhập cá nhân ở các nước phát triển. Việt Nam đang trên con đường phát triển và thuế thu nhập cá nhân là một sắc thuế không thể thiếu được. Nó sẽ sớm khẳng định được vai trò và chức năng của mình là một nguồn thu quan trọng trong ngân sách nhà nước và là công cụ góp phần đảm bảo công bằng xã hội một cách đắc lực. Chính vì vậy, việc nghiên cứu và hoàn chỉnh pháp lệnh thuế thu nhập cá nhân, đồng thời sớm xây dựng thành Luật thuế thu nhập cá nhân là một việc làm cần thiết từ bây giờ.

Là một sinh viên chuyên ngành Tài chính công-Thuế, em rất mong muốn được tìm hiểu và nghiên cứu về thuế. Đề tài “ Một số vấn đề về thuế thu nhập cá nhân ở Việt Nam” mà em dự định nghiên cứu sẽ là một cơ hội tốt cho em để được nghiên cứu sâu hơn về thuế, trong đó đặc biệt là thuế thu nhập cá nhân. Em hi vọng sau khi viết đề tài này, với sự giúp đỡ của cô giáo hướng dẫn em là TS. Nguyễn Thị Bất và các cô chú trên Tổng cục thuế, nơi em thực tập, em sẽ bổ sung và hoàn chỉnh hơn nữa những kiến thức và hiểu biết của mình về thuế nói chung và thuế thu nhập cá nhân nói riêng.