ĐặT VấN Đề

Ung thư là một bệnh nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong cao. Theo thống kê không đầy đủ của Tổ chức y tế thế giới (WHO), hàng năm trên thế giới có khoảng 9 triệu người mắc bệnh ung thư và 5 triệu người chết vì bệnh này. Hàng năm ở Việt Nam có khoảng 100.000 đến 150.000 người bị mắc ung thư mới và khoảng 50.000 đến 70.000 người chết do ung thư, trong đó ung thư phế quản là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở nam và thứ bảy ở nữ . Tỷ lệ mắc ung thư phế quản ở Hà Nội là 38,8/100.000 dân, ở thành phố Hồ Chí Minh là 32,2/100.000 dân . Nguyên nhân căn bản của bệnh này ngày nay đã được biết rõ là do hút thuốc lá. Điều trị ung thư phế quản giai đoạn đầu chủ yếu là phẫu thuật, nhưng ở các giai đoạn muộn thì tia xạ đóng một vai trò vô cùng quan trọng , , .

Tia phóng xạ ngoài tác dụng tiêu diệt hoặc ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư, đồng thời còn làm tổn thương các tế bào lành của vùng lân cận và ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể, do đó, ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng miễn dịch của cơ thể vốn đã suy giảm sức khoẻ, sức đề kháng bị giảm sút , , .

Vì vậy, việc nghiên cứu sử dụng các thảo dược có tác dụng kích thích nâng cao sức đề kháng của cơ thể và làm giảm bớt những tác dụng không mong muốn của tia xạ, góp phần phối hợp hỗ trợ (Supportive) trong điều trị các bệnh nhân ung thư nói chung và ung thư phế quản nói riêng là điều hết sức cần thiết , , , , .

Thuốc Salamin do Viện Y học cổ truyền quân đội sản xuất được bào chế từ Côn bố và Hải tảo. Trong các y văn y học cổ truyền, Côn bố và Hải tảo có tác dụng nhuyễn kiên, tán kết làm mềm chất rắn, lợi thuỷ . được sử dụng để chữa bệnh bướu cổ, thuỷ thũng. Mặt khác, chúng có tác dụng tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể. Các kết quả thực nghiệm in vivo và in vitro đã cho thấy Salamin có tác dụng làm ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư, giảm thể tích khối u đồng thời có thể làm tăng khả năng miễn dịch của cơ thể , , , , .

Từ những cơ sở lý luận trên, chúng tôi tiến hành đề tài nhằm các mục tiêu sau:

1. Tìm hiểu sự biến đổi một số chỉ số huyết học, hoá sinh máu ở bệnh nhân ung thư phế quản giai đoạn IIIa, IIIb đang chiếu xạ được hỗ trợ bằng Salamin.

2. Theo dõi sự biến đổi của các tế bào lympho TCD3, TCD4, TCD8 trong máu ngoại vi của bệnh nhân ung thư phế quản giai đoạn IIIa, IIIb đang chiếu xạ được hỗ trợ bằng Salamin.

Mục lục

Trang

Đặt vấn đề 1

Chương 1. Tổng quan 3

1.1. Ung thư phế quản 3

1.1.1. Dịch tễ học 3

1.1.2. Nguyên nhân 4

1.1.3. Triệu chứng lâm sàng 5

1.1.4. Cận lâm sàng 7

1.1.5. Chẩn đoán mô bệnh học 8

1.1.6. Chẩn đoán giai đoạn theo hệ thống TNM 9

1.1.7. Điều trị ung thư phế quản không phải tế bào nhỏ 11

1.1.8. Tiên lượng 14

1.2. ảnh hưởng của tia xạ đến các chức năng của cơ thể 14

1.3. Quan niệm của y học cổ truyền về ung thư và ung thư phế quản 16

1.3.1. Nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh 16

1.3.2. Biện chứng luận trị 17

1.3.3. Quan niệm của y học cổ truyền về ung thư và ung thư phế quản 19

1.4. Thuốc Salamin 20

1.4.1. Hải tảo 20

1.4.2. Côn bố 23

1.4.3. Các nghiên cứu về Salamin 25

Chương 2. Chất liệu, Đối tượng và phương pháp nghiên cứu 27

2.1. Chất liệu nghiên cứu 27

2.2. Đối tượng nghiên cứu 27

2.3. Phương pháp nghiên cứu 28

2.3.1. Thiết kế nghiên cứu 28

2.3.2. Các chỉ tiêu nghiên cứu 28

2.3.3. Phương pháp xác định đặc điểm lâm sàng theo y học hiện đại và y học cổ truyền 29

2.3.4. Phương pháp chiếu xạ Cobalt-60 31

2.3.5. Phương pháp xác định các chỉ tiêu huyết học 32

2.3.6. Phương pháp xác định các chỉ tiêu hóa sinh máu 32

2.3.7. Phương pháp xác định một số chỉ tiêu miễn dịch 32

2.3.8. Xử lý số liệu 33

2.3.9. Mô hình nghiên cứu 33

CHƯƠNG 3. K ếT QUả NGHIÊN CứU 35

3.1. Đặc điểm nhóm bệnh nhân nghiên cứu 35

3.2. Đặc điểm lâm sàng 39

3.2.1. Đặc điểm lâm sàng theo y học hiện đại 39

3.2.2. Đặc điểm lâm sàng theo y học cổ truyền 41

3.3. Kết quả nghiên cứu thể trọng và các chỉ số huyết học, hoá sinh máu 42

3.3.1. Kết quả nghiên cứu thể trọng 42

3.3.2. Kết quả nghiên cứu các chỉ số huyết học 43

3.3.3. Kết quả nghiên cứu các chỉ số hoá sinh máu 45

3.4. Kết quả nghiên cứu một số chỉ số miễn dịch 47

CHƯƠNG 4. BàN LUậN 52

4.1. Đặc điểm lâm sàng của ung thư phế quản 52

4.1.1. Đặc điểm chung 52

4.1.2. Đặc điểm lâm sàng theo y học hiện đại 53

4.1.3. Đặc điểm lâm sàng theo y học cổ truyền 54

4.2. Vai trò của thuốc y học cổ truyền trong hỗ trợ điều trị ung thư 55

4.2.1. Thuốc y học cổ truyền trong hỗ trợ điều trị ung thư bằng phẫu thuật 55

4.2.2. Thuốc y học cổ truyền trong hỗ trợ điều trị ung thư bằng hoá chất 56

4.2.3. Thuốc y học cổ truyền trong hỗ trợ điều trị ung thư bằng xạ trị 58

4.3. Tác dụng của Salamin đến các chỉ số huyết học và hoá sinh máu 59

4.3.1. Tác dụng của Salamin đến các chỉ số huyết học 60

4.3.2. Tác dụng của Salamin đến các chỉ số hóa sinh máu 62

4.4. Tác dụng của Salamin đến các chỉ số miễn dịch 63

Kết luận 66

Kiến nghị 68

Tài liệu tham khảo 69

Danh sách bệnh nhân nghiên cứ