PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài

1.1. Văn học Việt Nam sau 1975, ở mảng văn xuôi, xuất hiện khá nhiều những tác phẩm mang hơi hướng của những truyện dân gian, truyện lịch sử và truyền thuyết hiện đại… Tuy nhiên, đó không phải là sự kể lại hoặc diễn dịch những câu chuyện cổ mà đằng sau lớp sương mù huyền ảo ấy, ta vẫn cảm nhận thấy“màu sắc và tâm trạng của một thực tế hiện nay”[9,178]. ”… Chúng tôi tạm gọi chúng bằng cái tên chung là “cố sự tân biờn”(truyện cũ viết lại) để khu biệt và thống nhất loại truyện ngắn viết theo phong cách này.

1.2. Sự xuất hiện của loại truyện ngắn " cố sự tân biên" quả thực là hiện tượng đáng chú ý. Nhà nghiên cứu Đặng Anh Đào, qua việc theo dõi truyện ngắn cuối những năm 80 đã nhận ra sự phát triển của truyện “giả cổ tớch”, “giả lịch sử” là một trong hai “vệt sáng lan tỏa của bức tranh toàn cảnh”. Điều này gợi ý cho chúng tôi hướng đi về việc xem xét truyện “cố sự tân biờn” như một xu hướng của truyện ngắn Việt Nam đương đại.

1.3. Hướng đi này ngay khi mới xuất hiện đã được nhiều cây bút hưởng ứng cũng như sự đón nhận nhiệt tình của độc giả. Qua thời gian, giá trị của tác phẩm và tài năng của tác giả đã được khẳng định. Đã đến lúc cần một sự tìm hiểu toàn diện và sâu hơn về loại truyện này, bởi vậy, chúng tôi quyết định lựa chọn đề tài Xu hướng “cố sự tân biờn” trong truyện ngắn Việt Nam sau 1975 nhằm tìm hiểu những truyện ngắn " cố sự tân biên" như một hướng đi nổi bật và có ý nghĩa đổi mới của truyện ngắn Việt Nam sau 1975.

2. Lịch sử vấn đề

2.1. Việc “viết lại” trong truyện ngắn

“Viết lại” là hiện tượng không chỉ xảy ra ở riêng nước ta. Trong bàiHiện tượng truyện cũ viết lại trong văn học Trung Quốc hiện đại( Lê Thị Dương),www.phongdiep.net, tác giả đã một số đặc sắc của truyện viết lại trong văn học hiện đại Trung Quốc.

Ngoài ra, đây cũng là hiện tượng không mới của văn học Việt Nam. Những nghiên cứu của tác giả Nguyễn Đăng Na (Con đường giải mã văn học trung đại Việt Nam, Nxb Giáo dục, 2007) và Lê Huy Bắc (Truyện ngắn Việt Nam cổ - trung đại (từ thượng cổ đến thế kỉ XIX) trong Truyện ngắn: lí luận tác gia và tác phẩm, tập 1, Nxb Giáo dục, Hà Nội, 2005) đều đồng tình cho rằng ghi chép, cải biên các truyện cũ thành truyện mới là đặc điểm của văn học trung đại Việt Nam nhưng chúng không góp phần vào việc đẩy mạnh sự phát triển của văn học. Phải đến thời kì hiện đại, việc viết lại mới được quan tâm một cách đúng mực.