Sau năm 1975, tinh thần dân chủ hóa trở thành nội dung bao trùm văn học Việt Nam. Sự biến đổi trong văn học thể hiện rất rõ ràng trong sự đổi mới các thể loại văn học. Văn xuôi là khu vực được xem là có nhiều thành tựu nổi trội và đi tiên phong trong công cuộc đổi mới văn học. Truyện ngắn - với hình thức nhỏ, gọn và truyền dẫn cực nhanh các thông tin mới mẻ, có nội khí dồi dào đã trở thành lựa chọn chiếm ưu thế cho người viết và cả người đọc.

Trong văn học Việt Nam sau chiến tranh, xuất hiện những tác phẩm mang hơi hướng của những truyện dân gian, lịch sử, truyền thuyết... Tuy nhiên, đó không phải là sự kể lại hoặc diễn dịch những câu chuyện cổ mà đằng sau lớp sương mù huyền ảo ấy, ta vẫn cảm nhận thấy những “màu sắc và tâm trạng của một thực tế hiện nay”.Chúng tôi tạm gọi chúng bằng cái tên chung “cố sự tân biên”(truyện cũ viết lại) để khu biệt loại truyện này. Điều này cho chúng ta thấy đổi mới, cách tân văn học không chỉ là "hướng ngoại" mà đôi khi "hướng nội" cũng là một con đường đáng để lựa chọn.

Sự xuất hiện của loại truyện ngắn "cố sự tân biên" tuy không quá nhiều nhưng quả thực là hiện tượng đáng chú ý. Những truyện ngắn này đã được nhắc tới trong nhiều công trình, trong đó được quan tâm nhiều nhất là truyện ngắn của Nguyễn Huy Thiệp. Nhà nghiên cứu Đặng Anh Đào, qua việc theo dõi truyện ngắn cuối những năm 80 đã nhận ra sự phát triển của truyện “giả cổ tích”, “giả lịch sử” là một trong hai “vệt sáng lan tỏa của bức tranh toàn cảnh”. Điều này gợi ý cho chúng tôi hướng đi về việc xem xét truyện “cố sự tân biên” như một xu hướng của truyện ngắn Việt Nam sau 1975.

Kết cấu đề tài:

Chương I: Truyện ngắn "cố sự tân biên" trong xu thế phát triển của văn xuôi Việt Nam sau 1975.

Chương II: “Cố sự tân biên” và sự đổi mới tư duy nghệ thuật văn xuôi sau 1975

Chương III: Vài nét về nghệ thuật của xu hướng “cố sự tân biên” trong truyện ngắn Việt Nam sau 1975