Phong Uyên

Dịch là cái hoạ

Tiếng Pháp có câu "Traduire c'est trahir": Dịch là phản bội. Dịch một bài thơ là phản bội một phần nào cái đẹp của bài thơ, và không ít thì nhiều, phản bội người làm bài thơ. Nhưng có cái dịch gây ra nhiều hậu quả tác hại hơn, đó là dịch một tư tưởng, một lý thuyết như lý thuyết của Karl Marx, theo cái nghĩa của kẻ đang nắm quyền hành, trái ngược với ý tưởng của Karl Marx, với mục đích biến nó thành một công cụ củng cố chế độ độc tài. Staline hay Mao Trạch Đông đã dịch Marx theo cái nghĩa đó để ngự trị trên cả tỉ con người. Không những Marx đã bị phản bội mà một phần tư nhân loại vẫn còn phải chịu đựng cái hoạ dịch ấy, trong số đó có nhân dân Việt Nam.

Xem tiếp