1. Lý do chọn đề tài

Trong văn đàn văn học Việt Nam giai đoạn nửa đầu thế kỉ XX nổi lên rất nhiều nhà

văn với nhiều tác phẩm in đậm dấu ấn cho tới tận bây giờ. Xuất hiện hàng loạt các nhà

văn tên tuổi trong thời kì này như : Ngô Tất Tố, Nguyễn Tuân, Nguyễn Công Hoan

được mệnh danh là “những người chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng”. Nổi bật nên trong

đó là một tài năng lớn, đặc biệt là về tiểu thuyết và truyện ngắn, đó chính là tác giả Vũ

Trọng Phụng.

Vũ Trọng Phụng là một trong những khuôn mặt độc đáo nhất của văn học tiền chiến.

Văn chương Vũ Trọng Phụng đối lập với văn chương Tự Lực văn đoàn và cũng khác

hẳn lối hiện thực phê phán của những người cùng thời như Ngô Tất Tố, Nguyễn Công

Hoan, Nguyên Hồng . Không dùng ngòi bút để chống lại một thành phần, một giai

cấp, cũng không trực tiếp chỉ trích sự mục nát, thối rữa của xã hội Việt Nam dưới ách

thống trị của thực dân nửa phong kiến, nhìn trên bề mặt, mà ông mô tả sự tha hoá của

con người, trên toàn diện xã hội, dưới chiều sâu, qua nhiều từng lớp, nhiều hạng

người, mỗi người có một cách tha hoá khác nhau trước thế lực của tiền bạc và tham ô.

Để thể hiện được những nội dung này trong những tác phẩm của mình, Vũ Trọng

Phụng đã dùng bút pháp trào phúng để diễn tả. Bút pháp trào phúng được xem là hồn

trong các tác phẩm của ông.

Vì vậy nghiên cứu bút pháp trào phúng của Vũ Trọng Phụng, là một trong những vấn

đề quan trọng, để hiểu được cách thức truyền tải nội dung trong các tác phẩm của ông,

đồng thời cũng hiểu hơn về xã hội thời bấy giờ. Tìm hiểu về bút pháp trào phúng, góp

phần tìm hiểu về con người và các tác phẩm của Vũ Trọng Phụng.

Hơn nữa, đề tài được nghiên cứu trên đây còn trau dồi cho tôi thêm kiến thức và kỹ

năng làm bài tiểu luận. Góp phần làm cho tôi ngày càng thêm hoàn thiện kỹ năng viết

tiểu luận mà quá trình gọc tập đòi hỏi tôi phải có.

2. Mục đích

Các tác phẩm của Vũ Trọng Phụng không phê phán xã hội thối nát lúc bấy giờ một

cách trực tiếp mãnh liệt như những tác phẩm của các tác giả khác, nhưng khi đọc

những tác phẩm của ông độc giả được thưởng thức liên tiếp những tình huống gây

cười, mà thông qua những chuỗi cười, ông lên án gay gắt cái xã hội đồi bại đê tiện thời

ông sống. Tiếng cười ấy đồng thời cũng là tiếng chửi thẳng vào bọn người học đòi làm

quý tộc, làm tư sản nhưng ngu độn, chỉ biết sống vì đồng tiền mà quên đi nhân phẩm.

Nghiên cứu bút pháp trào phúng của Vũ Trọng Phụng để tìm hiểu, phân tích, làm rõ về

thuật ngữ trào phúng và thông qua một số tác phẩm của ông xác định những yếu tố

làm nên trào phúng, đồng thời còn hiểu thêm về cuộc đời của Vũ Trọng Phụng và xã

hội mà ông đang sống.

Tìm hiểu đề tài này ngoài việc cung cấp thêm kiến thúc cho bản thân còn giúp tôi

thành thạo hơn nữa về kĩ năng phân tích, tổng hợp, đánh giá, các tác phẩm, và nhất là

trong kĩ năng viết tiểu luận.

3. Giới hạn đề tài và phạm vi nghiên cứu

Nhắc tới Vũ Trọng Phụng là kéo theo hàng loạt vấn đề đáng chú ý đó là cả một cuộc

đời đầy những bất hạnh, của một số kiếp tài hoa bạc mệnh, một xã hội thực dân nửa

phong kiến đầy những bất công, thối nát, những sự đổi mới mà thực chất chỉ là những

thói rởm đời, đáng phê phán, lên án. Mà nhà thư kí của thời đại – Vũ Trọng Phụng đã

không ngần ngại đưa vào các tác phẩm của mình. Đồng thời với các tác phẩm của

mình Vũ Trọng Phụng đã tạo ra một phong cách trong văn chương mới, lạ, độc đáo, so

với các tác giả khác đặc biệt là ở cách truyền tải nội dung của tác phẩm.

Mỗi tác giả thường có rất nhiều cách thức thể hiện nội dung các tác phẩm của mình,

Vũ Trọng Phụng cũng vậy ngoài trào phúng là phương thức chính để ông truyền tải

nội dung của mình thì còn hàng loạt các phương thức khác có thể là ở những tác phẩm

khác nhau, hoặc trong cùng một tác phẩm như: trần thuật, phóng đại, miêu tả

Tuy nhiên khi nghiên cứu về bút pháp trào phúng của Vũ Trọng Phụng. Do giới hạn

của đề tài nên khi làm tôi chỉ tìm hiểu sơ lược cuộc đời, sự nghiệp của tác giả, và vấn

đề chính của bài nghiên cứu này là tìm hiểu về bút pháp trào phúng của Vũ Trọng

Phụng qua các tác phẩm của ông. Đặc biệt khi đi nghiên cứu đề tài này tôi chú ý tới

việc xây dựng nhân vật, giọng điệu, cách sử dụng ngôn ngữ trong và một số tình

huống khác tạo nên tiếng cười trào phúng ở các tác phẩm của Vũ Trọng Phụng. Ngoài

ra khi tìm hiểu về bút pháp trào phúng tôi còn tham khảo một số bài nghiên cứu đánh

giá về tác giả và tác phẩm của Vũ Trọng Phụng.

Cần phải nói rõ thêm rằng, nghiên cứu đề tài này, người viết không thể tìm hiểu hết tất

cả các tác phẩm của Vũ Trọng Phụng để chỉ ra nét độc đáo nghệ thuật của nhà văn họ

Vũ là bút pháp trào phúng. Khi tìm hiểu, nghiên cứu đề tài tôi tập trung vào những tác

phẩm thể hiện đặc sắc, tập trung và cao độ nhất bút pháp trào phúng của Vũ Trọng

Phụng. Và các tác phẩm có được những yêu cầu như trên thường thuộc vào thể loại

tiểu thuyết