Chúng ta biết rằng, ngày nay trong các nước Đông Nam á (ĐNA), người Hoa1 đóng vai trò hết sức lớn trong nền kinh tế của các nước này. Hiện nay ĐNA đ• trở thành “đại bản doanh” của người Hoa mà Singapore là tụ điểm, vì vậy người Hoa ở ĐNA chiếm tới 80% tổng số người Hoa trên thế giới. Tuy nhiên số lượng dân cư của họ (trừ Singapore) chiếm tỷ lệ không lớn so với dân cư bản địa2, nhưng vị trí kinh tế của họ lại rất mạnh, gần như khống chế hầu hết các lĩnh vực kinh tế quan trọng của các nước ĐNA3. Họ thực sự trở thành những ông chủ tài chính của khu vực và có khả năng cạnh tranh với các chủ doanh nghiệp ở các nước phát triển như Tây Âu, Mỹ và Nhật Bản.

Với vị trí nằm ngang trên trục đưấng giao thông từ ấn Độ Dương sang Thái Bình Dương, ĐNA trở thành mảnh đất trù phú của các thương nhân người Hoa, họ đ• nắm trong tay 80 đến 90% kinh tế buôn bán và xuất nhập khẩu. Có nơi có lúc người Hoa đ• trở thành các tổ chức hành chính “bán tự trị” chỉ còn phụ thuọc chính quyền sở tại trên danh nghĩa mà thôi, điều đó nói lên khả năng hoạt động thương mại , vừa cho thấy vai trò vị trí của họ ở khu vực này.

Nếu quay trở lại lịch sử thời kỳ khoảng thế kỷ XVI- XVIII, thời kỳ “thời đại thương mại Châu á” (hay thời đại thương mại Biển Đông), chúng ta cũng thấy một tình hình tương tự. Đó là thương nhân người Hoa đ• góp phần quan trọng trong việc tạo nên sự hưng khởi của “thời đại thương mại Châu á ”, họ đ• thực sự lũng đoạn nền thương mại thời kỳ này khu vực Biển Đông và có khả năng cạnh tranh với các thương gia có tiếng như Nhật Bản, Châu Âu. Vậy sức mạnh nào khiến cho các thương nhân người Hoa có được thế lực kinh quan trọng và khả năng thương mại linh hoạt như vậy. Và vai trò của Hoa thương như thế nào đối với sự phát triển nền kinh tế, thương mại, lịch sử các nước ĐNA nói chung và Việt Nam nói riêng trong thời đại thương mại Biển Đông. Thời kỳ mà các nước trong khu vực có những chuyển biến mạnh mẽ về kinh tế x• hội, khi mà có sự thâm nhập của Tư Bản Phương Tây. Việt Nam trong khoảng thế kỷ XVI- XVIII, là thời kỳ mà ngoại thương phát triển mạnh mẽ đặc biệt là khu vực Đàng Trong thời các chúa Nguyễn. Để có sự thịnh vượng về thương mại đó thì vai trò của Hoa thương là một trong những nhân tố quyết định, không những thế họ còn là người mà góp phần chuyển tải giao lưu văn hoá Trung- Việt.