Xét về mặt kiến tạo địa lý, vùng đất của vương quốc cổ ChamPa xưa có thể được chia ra làm bốn khu vực chính tương đương với bốn đồng bằng lớn: 1. Khu vực đồng bằng Bình-Trị-Thiên; 2. Khu vực đồng bằng Nam-Ng•i-Định; 3. Khu vực đồng bằng Phú Yên-Khánh Hoà và 4. Khu vực đồng bằng Ninh Thuận-Bình Thuận. Mỗi khu vực địa lý trên đều có những nét vừa rất chung và cũng vừa rất riêng cả về kiến tạo địa hình, địa lý lẫn khí hậu.

Khu vực đồng bằng Bình-Trị-Thiên được bao gọn cả ba mặt Bắc, Tây và Nam bởi d•y Trường Sơn Bắc và mặt Đông mở ra biển Đông. D•y Trường Sơn Bắc chạy dài suet từ thung long sông Cả (thuộc tỉnh Thanh Hoá) tới tận các ngọn núi phía Bắc thung lũng sông Bung như một bức trường thành phía Tây của Bắc Trung Bộ. Thỉnh thoảng, từ d•y núi dài phía Tây lại có những quả núi rẽ ngang vươn ra tới tận biển và chia cắt khu vực Bắc Trung Bộ thành những dải đồng bằng hẹp.

Do vị trí của d•y Trường Sơn Bắc nằm gần biển, nên dải đồng bằng Bình-Trị-Thiên rất hẹp với bề ngang chỉ rộng từ 10 đến 20 km, them chí, có chỗ như nam Huế, chỉ rộng chừng 3-4 km. Chiều ngang hẹp này của đồng bằng Bình-Trị-Thiên, trên thực tế còn bị thu hẹp hơn nữa bởi sự xâm lấn liên tục của các cồn cát ven biển. Nhiều nơi, các cồn cát ven biển này lan rộng từ 2-3 km tới 5-6 km.

Chỉ sau những bầu, phá và các cồn cát mới là một loạt những đồng bằng dài và hẹp của ba tỉnh: Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế. Trong đó, đồng bằng Thừa Thiên là đồng bằng rộng nhất trong vùng Bình-Trị-Thiên (với diện tích khoảng 900km vuông).

Kết cấu đề tài:

1. Khái quát về lịch sử vương quốc Champa

2. Những điều kiện kinh tế và xã hội.