ĐẶT VẤN ĐỀ

Thời kỳ chuyển đổi kinh tế của Việt Nam từ kinh tế quản lý tập trung bao cấp sang nền kinh tế thị trường nhiều thành phần là giai đoạn đất nước có những chuyển biến quan trọng trên tất cả các bình diện kinh tế, xã hội, văn hoá, chính trị. Từ năm 1986 đến nay, Việt Nam bắt đầu thực hiện chính sách đổi mới đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể: Kinh tế đạt tốc độ tăng trưởng cao, liên tục và có dấu hiệu ổn định. Điều này là tiền đề cho những cải thiện thêm nhiều mặt về đời sống kinh tế - xã hội của đất nước, đem lại lợi ích cho hầu hết các tầng lớp dân cư ở thành thị cũng như nông thôn, ở miền xuôi cũng như miền ngược.

Trong boẫi cạnh đời sông cụa ngày hođm nay, vai trò gia đình càng noơi baơt leđn mođi trường giáo dúc cá bieơt, toàn dieơn có hieơu ích nhât. Gia đình là hình ạnh moơt mái nhà chở che, nơi con người trú ngú, chông trạ mĩi phong ba bão táp,chông lái noêi cođ đơn caín beơnh phoơ biên cụa thê giới hieơn đái; nơi cađn baỉng lái mĩi xođ leơch cụa đời sông con người. Gia đình là sáng táo tự nhieđn kỳ dieơu cụa con người. Gia đình moơt toơ hép, xinh xaĩn hài hoà và mánh mẽ. Nói đên gia đình chúng ta phại nhaĩc đên vai trò cụa người phú nữ, nêu khođng có người phú nữ thì chưa thaơt sự là gia đình.

Phụ nữ là một nửa của nhân loại. Theo tổng kết của Liên Hiệp Quốc năm 1980, phụ nữ chiếm ½ dân số thế giới, thực hiện gần 2/3 tổng số giờ lao động của thế giới, sản xuất ½ sản lượng nông nghiệp của thế giới. Nhưng lại chiếm 2/3 dân số mù chữ trên thế giới và chỉ nhận được 1/10 tổng thu nhập, sở hữu 1/100 tổng số của cải trên thế giới.

Theo ý kiến của bà Minôli. D. Presser trợ lý trưởng của UBDP trong cuộc hội thảo “Giới và phát triển: Quan điểm và cách tiếp cận” tại học viện chính trị quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh ngày 14/10/1996 thì trong số 16.000 tỷ đô la mà phụ nữ trên toàn thế giới tạo ra trong mỗi năm (bao gồm cả lao động kiếm tiền lẫn công việc nội trợ và tạp dịch khác) đã có tới 11.000 tỷ đô la họ không được trả công.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đã đạt được vẫn còn nhiều vấn đề đặc biệt là vấn đề xã hội cần phải được xem xét và tìm ra hướng khắc phục đó là quyền bình đẳng của phụ nữ.

Trong tiến trình phát triển kinh tế – xã hội của đất nước ta, phụ nữ đã đóng một vai trò rất quan trong. Tuy nhiên, thực tế ấy chưa được nghiên cứu và trình bày một cách đầy đủ, do đó vai trò của người phụ nữ cũng chưa được đánh giá một cách đúng mức.

Đồng bằng sông Cửu Long (sau đây viết là ĐBSCL) là vùng đất mới được khai phá, hoạt động nông nghiệp là chủ yếu. Ơû khu vực này, phần đông phụ nữ lấy chồng sớm. Khi về nhà chồng thì phải thực hiện “thiên chức” làm mẹ, nuôi dạy con, làm việc nhà, phục vụ gia đình chồng. Họ xem hạnh phúc của họ gắn liền với việc phục vụ chồng con, từ thực tế đó người phụ nữ nông thôn luôn chấp nhận “an phận” với

thực tế-với vai trò mà xã hội từ lâu gán ghép cho. Chính vì vậy mà chúng tôi thực hiện đề tài “Vai trò người phụ nữ trong gia đình ở nông thôn hiện nay”. Với mục đích muốn nâng cao vai trò của người phụ nữ trong gia đình cũng như ngoài xã hội; xoá bỏ tư tưởng tự ti bảo thủ ở người phụ nữ nông thôn nói riêng và phụ nữ nói chung.

1. Nhiệm vụ và mục tiêu nghiên cứu của đề tài

Chúng tôi chọn xã Hậu Lộc với mục đích dựa trên quan điểm giới, lối sống, văn hóa để tìm hiểu, phân tích, chứng minh, so sánh các đặc điểm về vai trò của người phụ nữ. Trên cơ sở này nhằm tìm ra những kiến nghị vào việc tạo cơ hội nâng cao hơn nữa vai trò của người phụ nữ trong gia đình ở nông thôn trong giai đoạn hiện nay. Các nhiệm vụ cần đạt được trong quá trình nghiên cứu là:

ã Xây dựng cơ sở lý thuyết cho đề tài.

ã Tìm hiểu thực trạng về đời sống kinh tế-văn hóa-xã hội tỉnh Vĩnh Long.

ã Tìm hiểu về đặc điểm của mẫu khảo sát.

ã Tìm hiểu các vai trò của người phụ nữ trong gia đình ở nông thôn như:

- Vai trò người phụ nữ trong hình thành nhân cách, sinh sản và giáo dục con cái.

- Vai trò của người phụ nữ trong hoạt động văn hóa tinh thần.

- Vai trò của người phụ nữ trong hoạt động lao động sản xuất làm ra của cải (vật chất).

ã Đưa ra một số kiến nghị mang tính chất giải pháp.

2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Vai trò của người phụ nữ trong gia đình ở nông thôn hiện nay là đối tượng nghiên cứu của đề tài. Để tìm hiểu đối tượng ấy, chúng tôi tiến hành khảo sát các hộ gia đình (phụ nữ và nam giới). Ơû vùng nông thôn, thông qua nghiên cứu trường hợp tại địa bàn xã Hậu Lộc, huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long.

Trong phạm vi này, chúng tôi tiến hành nghiên cứu vai trò của người phụ nữ nông thôn thông qua các khía cạnh sau:

1. Quyền quyết định trong việc sinh sản và giáo dục nuôi dạy con cái.

2. Mức độ đóng góp của các thành viên trong các vấn đề quan trọng trong gia đình.

3. Mức độ đóng góp thu nhập của gia đình.

4. Các quan điểm về việc sinh con và giáo dục con cái.

5. Mức độ tham gia vào các công việc không tên trong gia đình.

6. Các đánh giá vai trò của người phụ nữ trong gia đình hiện nay.