[FONT=Times New Roman]mở đầu

Việc giảng dạy và học tập môn lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam đã được thống nhất trong các trường đại học và cao đẳng cùng với các bộ môn khoa học Mác – Lê Nin.

Từ năm 1985, Bộ Đại học và trung học chuyên nghiệp đã ban hành chương trình cải cách lý luận chính trị. Năm 1988, Bộ đã biên soạn và xuất bản cuốn lịch sử Đảng Cộng Sản Việt Nam gồm 2 tập (tập 1: 1920 – 1954; tập 2: 1954 – 1987). Từ năm học 1991 – 1992, Bộ giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo việc “đổi mới một cách cơ bản nội dung và phương pháp giảng dạy các môn khoa học Mác – Lê Nin”. Để đáp ứng yêu cầu tiếp tục đổi mới và bước đầu vận dụng những quan điểm cơ bản của Đại hội VII vào giảng dạy và học tập các môn lý luận – chính trị, Bộ đã chính thức ban hành chương trình mới và Đề cương bài giảng Lịch sử Đảng Cộng Sản Việt Nam, xuất bản tháng 8/1991 và đã qua nhiều lần tái bản bổ sung sửa chữa làm cơ sở cho việc dạy và học. Đến năm 2000, Bộ đã biên soạn giáo trình chuẩn quốc gia nhằm định hướng thống nhất vế những nội dung cơ bản môn Lịch sử Đảng Cộng Sản Viện Nam (LSĐ).

Các giáo trình và Đề cương bài giảng xuất bản những năm gần đây đều có phần mở đầu trình bày đối tượng và phương pháp nghiên cứu trước khi đi vào nội dung chương trình của môn học.

Nhìn chung ở các trường đại học môn LSĐ thường được học sau cùng và ở năm cuối cùng với số lượng lớp học tập trung rất đông, thậm chí còn ghép nhiều khoa lại. Do vậy, trong người học dễ nảy sinh tư tưởng “chợ chiều”, kém hướng thú say mê học tập. Mặt khác, không ít người học hiểu chưa đúng môn học, cho rằng môn học này đã “được biết” rồi, không hấp dẫn vì chẳng có gì mới và chỉ cần thiết đối với người trực tiếp làm công tác lý luận – chính trị nói chung và học viên trong hệ thống trường Đảng nói riêng.

Vì vậy, khi bước vào môn học việc làm rõ tầm quan trọng của môn học, làm rõ đối tượng nghiên cứu, xác định thái độ trách nhiệm của người dạy lẫn người học là việc rất cần thiết. Qua kinh nghiệm giảng dạy, “chúng tôi thấy” tinh thần học tập và hiệu quả của môn học phụ thuộc không nhỏ vào ngay những tiết đầu trên giảng đường. Những “lời nói đầu” này nếu được quán triệt đầy đủ người học sớm xoá đi những mặc cảm ban đầu sẽ học tập nghiêm túc và khi học xong đều cảm thấy đây là môn học cần thiết, bổ ích và thiết thực.

I. VỊ TRÍ CỦA MÔN HỌC.

Trước hết, LSĐ là một ngành khooa học xã hội Mácxít. Ở nước ta, LSĐ đã được nghiên cứu từ khá sớm và là môn học có bề dày lịch sử. Song thời kỳ trước cách mạng tháng Tám năm 1945 và cả trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp (1946 – 1954), công tác này chỉ là một bộ phận đặc biệt trong hoạt động lý luận – chính trị của Đảng. Từ năm 1954, sau khi miền Bắc hoàn toàn giải phóng, công tác nghiên cứu LSĐ được đẩy mạnh và đã phát triển thành một ngành khoa học độc lập.

Kể từ khi ra đời đến nay, Đảng ta là người nắm ngọn cờ lãnh đạo duy nhất và tổ chức nên mọi thắng lợi của cách mạng nước ta. Như Hồ Chủ Tịch đã khẳng định: “Lịch sử Đảng là cả một pho lịch sử bằng vàng” và “với tất cả tinh thần khiêm tốn của người cách mạng, chúng ta vẫn có quyền nói rằng: Đảng ta thật là vĩ đại”. Cố thủ tướng Phạm Văn Đồng cũng đã viết: “Đảng cộng sản Việt Nam, người lãnh đạo toàn thể nhân dân Việt Nam ta tạo dựng nên pho tượng lịch sử bằng vàng thời chống Mỹ, ngày nay đang cùng với cộng đồng dân tộc tiếp tục viết pho lịch sử bằng vàng mới”.

Trong sự nghiệp đấu tranh giành chính quyền cũng như trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, Đảng là yếu tố quyết định nhất. Tổng kết hơn 60 năm hoạt động, Đại hội VII của Đảng đã nêu lên một trong 5 bài học lớn là: “Sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố hàng đầu bảo đảm thắng lợi của cách mạng Việt Nam”. Đại hội IX của Đảng tổng kết 15 năm đổi mới đã rút ra một trong 4 bài học chủ yếu là: “Đường lối đúng đắn của Đảng là nhân tố quyết định thành công của sự nghiệp đổi mới”. Đảng rất coi trọng công tác nghiên cứu LSĐ và khái quát một cách sâu sắc kinh nghiệm lịch sữ đã tích luỹ được trong từng thời kỳ cũng như toàn bộ tiến trình cách mạng của Đảng. Nghiên cứu LSĐ và tổng kết các bài học kinh nghiệm cách mạng của Đảng là một phương pháp tốt để nâng cao trình độ của cán bộ đảng viên, nâng cao năng lực lãng đạo của Đảng. Các nhà sáng lập chủ nghĩa Mác – Lê Nin đã từng nhấn mạng rằng nếu các Đảng cộng sản không chú ý nghiên cứu và khái quát sâu sắc, toàn diện kinh nghiệm lịch sử đã tích luỹ được trong cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản, nếu không hiểu được mối liên hệ lịch sử tất yếu và qua đó hiểu tiến trình phát triển có thể có của các sự kiện, thì Đảng không thể có một đường lối chính trị thành công nào