Mục Lục

LỜI MỞ ĐẦU 4

CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA XOÁ ĐÓI GIẢM NGHÈO 6

I. QUAN NIỆM VỀ ĐÓI NGHÈO 6

1. Quan niệm chung 6

2. Quan niệm đói nghèo ở Việt Nam 9

II. XOÁ ĐÓI GIẢM NGHÈO 10

1. Khái niệm 10

2. Vai trò của công tác xoá đói giảm nghèo 10

2.1. Xóa đói giảm nghèo đối với sự phát triển kinh tế 11

2.2. Xóa đói giảm nghèo đối với sự phát triển xã hội 11

2.3. Xoá đói giảm nghèo đối với vấn đề chính trị, an ninh, xã hội .12

2.4. Xoá đói giảm nghèo đối với vấn đề văn hoá 12

III. C¸c chuÈn ®ãi nghÌo 12

1. ChuÈn ®ãi nghÌo quèc tÕ 13

2. ChuÈn ®ãi nghÌo cña ViÖt Nam 13

3. ChuÈn ®ãi nghÌo cña tØnh Hµ TÜnh 15

IV. NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA CÁC HỘ ĐÓI NGHÈO 15

IV.1. Nhân tố ảnh hưởng đến đói nghèo 15

1. Đói nghèo do hạn chế của chính người nghèo và gia đình họ 15

1.1. Gia đình đông con ít lao động 15

1.2. Thiếu vốn hoặc không có vốn để kinh doanh, chi tiêu không có

kế hoạch 16

1.3. Do trình độ học vấn thấp, việc làm thiếu và không ổn định. 16

1.4. Do bệnh tật sức khoẻ yếu kém và bất bình đẳng giới 16

1.5. Người nghèo không có khả năng tiếp cận với pháp luật, chưa được bảo vệ quyển lợi hợp pháp 17

1.6. Nguy cơ dễ bị tổn thương do ảnh hưởng của thiên tai và các rủi ro

khác 17

2. Nguyên nhân do điều kiện tự nhiên 17

3. Các yếu tố xã hội tác động: 17

3.1. Hậu quả của chiến tranh, khủng hoảng kinh tế 17

3.2. Sự tham gia của cộng đồng 18

IV.2. Đặc điểm của các hộ nghèo đói 18

V. Mét sè kinh nghiÖm xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë viÖt nam 19

1. Tình hình nghèo đói ở Việt Nam 19

2. Một số giải pháp chống đói nghèo ở nước ta 20

CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG ĐÓI NGHÈO VÀ CÔNG TÁC XOÁ ĐÓI

GIẢM NGHÈO Ở TỈNH HÀ TĨNH 22

I. GIỚI THIỆU ĐÔI NÉT VỀ TỈNH HÀ TĨNH 22

1. Đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên 22

1.1. Vị trí địa lý 22

1.2. Địa hình 22

1.3. Đất đai 22

1.4. KhÝ hËu 24

1.5. Tài nguyên nước 24

1.6. Tµi nguyªn biÓn 24

1.7. Khoáng sản 24

1.8. Tài nguyên rừng 25

1.9. Tài nguyên du lịch, tự nhiên và nhân văn 25

2. T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ 26

2.1. Đặc điểm về kinh tế 26

2.2. Đánh giá hiện trạng phát triển các ngành, lĩnh vực 27

3. Tình hình phát triển xã hội 31

3.1 Tình hình dân số và lao động 31

3.2. Y tế, chăm sóc sức khỏe nhân dân và kế hoạch hoá gia đình 33

3.3. Giáo dục- đào tạo 33

3.4. Văn hoá - Thông tin, Thể dục - Thể thao 33

3.5. Công tác chính sách xã hội, việc làm và xoá đói giảm nghèo 34

II. NHỮNG CHÍNH SÁCH XĐGN CỦA NHÀ NƯỚC VÀ ĐỊA PHƯƠNG ÁP DỤNG TRONG THỜI GIAN QUA 34

1. Các chủ trương, chính sách về công tác XĐGN của Nhà nước 34

2. Các chính sách về công tác XĐGN của tỉnh, huyện. 38

3. Các chủ trương, chính sách khác có liên quan 40

II. THỰC TRẠNG ĐÓI NGHÈO VÀ CÔNG TÁC XĐGN Ở TỈNH HÀ TĨNH TRONG GIAI ĐOẠN 2001- 2007 40

1. Thực trạng đói nghèo ở tỉnh Hà Tĩnh 40

2. Một số kết quả đạt được về công tác xoá đói giảm nghèo ở tỉnh Hà Tĩnh trong giai đoạn 2001- 2007 42

2.1. Hỗ trợ các xã nghèo để xây dựng, hoàn thiện cơ sở hạ tầng 43

2.2. Hỗ trợ khám chữa bệnh cho người nghèo 44

2.3. Hỗ trợ cho người nghèo về giáo dục 44

2.4. Hỗ trợ người nghèo về nhà ở 44

2.5. Nâng cao kiến thức cho người nghèo và cán bô làm công tác XĐGN 44

3. Đánh giá chung về kết quả XĐGN 45

3.1. Ưu điểm 45

3.2. Hạn chế 45

IV. THỰC TRẠNG CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG 47

1. Đói nghèo do hạn chế của chính người nghèo và gia đình họ 48

1.1. Gia đình đông con ít lao động 48

1.2. Thiếu vốn hoặc không có vốn để kinh doanh, chi tiêu không có

kế hoạch 48

1.3. Thiếu hoặc không có kinh nghiệm làm ăn 49

1.4. Thiếu đất, thiếu việc làm và không có nghề phụ kèm theo 49

1.5. Người nghèo không có đủ điều kiện tiếp cận với pháp luật, chưa

được bảo vệ quyền lợi và lợi ích hợp pháp 49

1.6. Điều kiện sản xuất khó khăn, thiếu phương tiện sản xuất 50

1.7. Gặp tai nạn, bệnh tật, sức khoẻ yếu kém, đau ốm 50

1.8. Các tệ nan xã hội và các nguyên nhân khác 50

2. Nguyên nhân do điều kiện tự nhiên 51

3. Các yếu tố xã hội tác động 52

3.1 Nguyên nhân do lịch sử 52

3.2 Sự tham gia của cộng đồng 52

CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIỂN NGHỊ THỰC HIỆN VIỆC XOÁ ĐÓI GIẢM NGHÈO Ở TỈNH HÀ TĨNH ĐẾN NĂM 2010 55

I. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ MỤC TIÊU XOÁ ĐÓI GIẢM NGHÈO TỈNH HÀ TĨNH ĐẾN

NĂM 2010 55

1. Căn cứ 55

2. Phương hướng và mục tiêu của tỉnh về xoá đói giảm nghèo 56

2.1. Phương hướng 56

2.2. Mục tiêu về XĐGN 57

II. NHỮNG GIẢI PHÁP CƠ BẢN XOÁ ĐÓI GIẢM NGHÈO 58

1. Đẩy mạnh phát triển kinh tế- xã hội với tốc độ cao, toàn diện và bền vững; lồng ghép các chương trình, tận dụng các nguồn lực để đầu tư cho mục tiêu phát triển cộng đồng và XĐGN. 58

2. Phát triển nông nghiệp và kinh tế nông thôn để xoá đói giảm nghèo 59

2.1. Nâng cao hiệu quả và đa dạng hoá sản xuất nông nghiệp 59

2.2. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế và đa dạng hoá thu nhập ở nông thôn 60

3. Phát triển công nghiệp tạo việc làm và nâng cao mức sống cho người

nghèo 61

4. Phát triển cơ sở hạ tầng cho các xã nghèo, vùng nghèo, người nghèo

tiếp cận dịch vụ công 62

4.1. Về phát triển và sử dụng điện ở các xã nghèo 63

4.2. Về phát triển đường giao thông 63

4.3. Về phát triển thuỷ lợi nhỏ và cung cấp nước sạch cho các xã nghèo 65

4.4. Về phát triển mạng lưới thông tin liên lạc, hệ thống phát thanh 66

5. Phát triển các dịch vụ giáo dục, y tế và chương trình kế hoạch hoá

cho người nghèo 66

5.1. Phát triển giáo dục, rút ngắn chênh lệch về thụ hưởng giáo dục đảm

bảo công bằng và nâng cao chất lượng giáo dục cho người nghèo. 66

5.2. Tăng cường các dịch vụ y tế và giảm chi phí y tế cho người nghèo 67

5.3. Thực hiện có kết quả chương trình kế hoạch hoá gia đình và giảm

tốc độ tăng dân số 68

6. Phát triển mạng lưới ASXH giúp đỡ người nghèo 69

7. Thực hiên tốt việc xã hội hoá công tác xoá đói giảm nghèo 69

III. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ 71

KẾT LUẬN 73

TÊNTÀILIỆUTHAMKHẢO 75