MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Đội ngũ CBQL các cấp là những người tổ chức thực hiện các chủ trương, đường lối giáo dục của Đảng và Nhà nước, là nhân tố quyết định chất lượng GDĐT. CBQLGD nói chung và CBQL ở các trường PTDTNT nói riêng; ngoài chức năng là nhà giáo dục, người lãnh đạo, họ còn là cán bộ quần chúng, là người góp phần vào sự nghiệp thắng lợi của công cuộc đổi mới GD. Yêu cầu về phát triển để nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL đã, đang trở thành vấn đề trọng tâm của cả ngành GDĐT hiện nay.

Yêu cầu về đổi mới GD phổ thông hiện nay đang đòi hỏi phải thực hiện đồng bộ hàng loạt các biện pháp nhằm tăng cường các điều kiện đảm bảo về chất lượng GV, CSVC - trang thiết bị, nguồn lực tài chính, trong đó đổi mới QLGD có ý nghĩa quyết định đối với sự nghiệp đổi mới GD, mở đường cho việc triển khai những chủ trương đã được đề ra, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh “muôn việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém” .

Công tác dân tộc và thực hiện chính sách dân tộc là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, của các cấp, các ngành. Vấn đề dân tộc và đoàn kết dân tộc là chiến lược cơ bản, lâu dài, đồng thời là vấn đề cấp bách hiện nay của cách mạng Việt Nam. Trường PTDTNT là nơi tạo nguồn cho các trường đại học, cao đẳng và trung cấp chuyên nghiệp để đào tạo cán bộ và lực lượng lao động có trình độ, tay nghề cao tham gia vào công cuộc xây dựng quê hương, vùng dân tộc .

Tỉnh Đăk Nông có nhiều đồng bào các dân tộc cùng sinh sống nên việc GD học sinh dân tộc thiểu số cũng phải chú ý đến tính đặc thù này, để mỗi CBQL có những nội dung, phương pháp GD sao cho phù hợp với mục tiêu GD theo tính đặc thù của địa phương. Đội ngũ CBQLGD ở Đăk Nông, đặc biệt là CBQL tại các trường PTDTNT giữ một vị trí rất quan trọng, họ thật sự là những người gắn bó với sự nghiệp GD để nuôi dưỡng, đào tạo HS dân tộc thiểu số - những cán bộ tương lai của của địa phương - làm trụ cột để giữ vững ổn định chính trị, củng cố khối đại đoàn kết dân tộc, xây dựng Đăk Nông ngày càng vững mạnh và phát triển.

Với mục tiêu là xây dựng đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục được chuẩn hoá, đảm bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay nghề của nhà giáo. Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ban hành Chỉ thị số 40-CT/TW, ngày 16/6/2004 về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và CBQLGD ; Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 09/2005/QĐ-TTg, ngày 11/01/2005 về việc phê duyệt đề án “Xây dựng nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và CBQLGD giai đoạn 2005 – 2010” , với mục tiêu tổng quát là: “Xây dựng đội ngũ nhà giáo và CBQLGD theo hướng chuẩn hóa, nâng cao chất lượng, bảo đảm đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức lối sống, lương tâm nghề nghiệp và trình độ chuyên môn của nhà giáo, đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp GD trong công cuộc đẩy mạnh CNH - HĐH đất nước”.

Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đăk Nông lần thứ X (nhiệm kỳ 2010 - 2015) xác định phương hướng, nhiệm vụ đối với lĩnh vực GDĐT; phát triển nguồn nhân lực: “Tăng cường đầu tư nguồn lực cho sự nghiệp GDĐT, nâng cao chất lượng GDPT, đẩy mạnh GD hướng nghiệp – dạy nghề, nhất là dạy nghề ở nông thôn, trong vùng đồng bào DTTS; gắn đào tạo xây dựng nguồn nhân lực với các chương trình mục tiêu phát triển, khai thác tiềm năng, lợi thế của tỉnh” .

Những năm qua, ngành GDĐT tỉnh Đăk Nông đã nỗ lực phấn đấu đạt được những thành tựu quan trọng, trong đó có sự đóng góp không nhỏ của hệ thống các trường PTDTNT. Với vai trò, chức năng nhiệm vụ được qui định, cùng với những đặc thù của địa phương, đội ngũ CBQL ở các trường PTDTNT tỉnh Đăk Nông đã có những nỗ lực góp phần tạo nên chất lượng giáo dục dân tộc ở địa phương, góp phần cùng cả tỉnh hoàn thành mục tiêu phổ cập GDTHCS vào tháng 12/2009.

Tuy nhiên, chất lượng GDPT ở tỉnh Đăk Nông còn thấp, GD dân tộc cũng nằm trong thực trạng chung đó. Một trong những nguyên nhân của thực trạng này là một bộ phận không nhỏ đội ngũ CBQL của các trường PTDTNT trên địa bàn tỉnh chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ đặt ra. Vì vậy, việc nghiên cứu để đề xuất các biện pháp QL phát triển đội ngũ CBQL các trường PTDTNT trên địa bàn tỉnh Đăk Nông là rất cần thiết. Nghiên cứu thành công sẽ góp phần giải quyết được những tồn tại trong giáo dục dân tộc của tỉnh hiện nay.

Xuất phát từ những lý do nêu trên, chúng tôi lựa chọn nghiên cứu đề tài “Biện pháp quản lý phát triển đội ngũ cán bộ quản lý các trường Phổ thông dân tộc nội trú tỉnh Đăk Nông”.

2. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát thực trạng đội ngũ và QL phát triển đội ngũ CBQL các trường PTDTNT tỉnh Đăk Nông, đề xuất các biện pháp QL phát triển đội ngũ CBQL các trường PTDTNT của tỉnh để đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục dân tộc hiện nay.

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

3.1. Khách thể nghiên cứu

Công tác QL phát triển đội ngũ CBQL các trường PTDTNT trên địa bàn một tỉnh miền núi.

3.2. Đối tượng nghiên cứu

Biện pháp QL phát triển đội ngũ CBQL trường PTDTNT tỉnh Đăk Nông đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục dân tộc hiện nay.

4. Giả thuyết khoa học

Công tác QL phát triển đội ngũ CBQL các trường PTDTNT của tỉnh Đăk Nông tuy đã được các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương đặc biệt quan tâm. Song do thiếu những cơ sở quy hoạch, chưa kế hoạch hóa được sự phát triển về số lượng, chất lượng, chưa hợp lý về cơ cấu. Nếu các đề xuất về biện pháp QL phát triển đội ngũ CBQL các trường PTDTNT phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội, phù hợp với đặc điểm ngành và được triển khai một cách đồng bộ thì chắc chắn sẽ phát triển được đội ngũ CBQL các trường PTDTNT, qua đó nâng cao chất lượng giáo dục dân tộc trên địa bàn tỉnh Đăk Nông.

5. Nhiệm vụ nghiên cứu

5.1. Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về phát triển đội ngũ CBQL các trường phổ thông nói chung và đội ngũ CBQL các trường PTDTNT nói riêng.

5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng đội ngũ và công tác QL phát triển đội ngũ CBQL các trường PTDTNT trên địa bàn tỉnh Đăk Nông cùng các nguyên nhân của thực trạng đó.

5.3. Đề xuất một số biện pháp QL phát triển đội ngũ CBQL các trường PTDTNT tỉnh Đăk Nông trong giai đoạn hiện nay.

6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu

Về đối tượng nghiên cứu: Đề tài tìm kiếm các biện pháp QL phát triển đội ngũ CBQL bao gồm Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng các trường PTDTNT tỉnh Đăk Nông.

Đề tài sử dụng các số liệu về giáo dục dân tộc của tỉnh Đăk Nông từ khi thành lập tỉnh 01/01/2004 đến nay.

7. Các phương pháp nghiên cứu

Để thực hiện việc nghiên cứu đề tài này, chúng tôi sử dụng và phối hợp các phương pháp nghiên cứu sau đây:

7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận

Để có cơ sở lý luận, làm nền tảng cho việc nghiên cứu đề tài chúng tôi đã hệ thống, thu thập và phân tích các tài liệu khoa học, các văn bản Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, Chính phủ, của Bộ GDĐT, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Đăk Nông về quản lý, phát triển nhằm xây dựng cơ sở lý luận của vấn đề QL phát triển đội ngũ CBQL các trường PTDTNT.

7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn

7. 2.1. Phương pháp điều tra viết

Sử dụng phiếu trưng cầu ý kiến để tìm hiểu, khảo sát nhằm thu thập những thông tin cần thiết về công tác QL ở các trường PTDTNT tỉnh Đăk Nông. Từ đó phân tích tổng hợp, đánh giá thực trạng vấn đề nghiên cứu.

7.2.2. Phương pháp phỏng vấn: Trực tiếp tiếp xúc với CBQL các cấp, GV thông qua một số câu hỏi để tìm hiểu về trình độ, năng lực của CBQL các trường PTDTNT tỉnh Đăk Nông (có ghi biên bản)

7.2.3. Phương pháp quan sát: Quan sát các hoạt động GD ở các trường PTDTNT tỉnh Đăk Nông với các hình thức:

- Quan sát không tham dự: Lập phiếu hỏi

- Quan sát có tham dự: Tham quan CSVC, trang thiết bị nhà trường; dự các buổi sinh hoạt chuyên môn, họp hội đồng nhà trường, nghiên cứu sản phẩm của các CBQL (kế hoạch, các văn bản chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ QL trong nhà trường PTDTNT, )

7.2.4. Phương pháp chuyên gia: Dùng phiếu trưng cầu ý kiến để xin ý kiến các chuyên gia hoặc khách thể nghiên cứu để khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của biện pháp đề xuất trong đề tài.

7.3. Nhóm phương pháp thống kê toán học

Sử dụng một số công thức toán học như tính tỷ lệ phần trăm, tính hệ số tương quan để thống kê số lượng, chất lượng về đội ngũ CBQL, GV, kết quả học tập của HS trường PTDTNT và xử lý số liệu, định lượng kết quả nghiên cứu nhằm đưa ra những kết luận phục vụ công tác nghiên cứu.

8. Đóng góp mới của đề tài

8.1. Góp phần làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực trạng của vấn đề QL phát triển đội ngũ CBQL trường PTDTNT tỉnh Đăk Nông.

8.2. Đề xuất một số biện pháp nhằm QL phát triển đội ngũ CBQL trường PTDTNT tỉnh Đăk Nông để đáp ứng với nhu cầu phát triển GDĐT trong giai đoạn hiện nay.

9. Cấu trúc luận văn

Mở đầu

Chương 1: Cơ sở lý luận về QL phát triển đội ngũ CBQL các trường PTDTNT

Chương 2: Thực trạng đội ngũ và công tác QL phát triển đội ngũ CBQL các trường PTDTNT tỉnh Đăk Nông.

Chương 3: Biện pháp QL phát triển đội ngũ CBQL các trường PTDTNT tỉnh Đăk Nông đáp ứng yêu cầu đổi mới GD dân tộc trong giai đoạn hiện nay.

Kết luận và khuyến nghị

Danh mục tài liệu tham khảo

Phụ lục