PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Vài thập kỷ cuối thể kỷ XX, tiểu thuyết Việt Namnh­ có phần chững lại, Ýt gặt hái được những thành công rực rỡ. Người ta thường nhắc đến những thành công ở thể loại truyện ngắn của những cây bút có thương hiệu như Ma Văn Kháng, Nguyễn Khải, Nguyễn Huy thiệp, Nguyễn Thị Ngọc Tư, ... Còn ở thể loại tiểu thuyết, trong vài thập kỷ này, nhường như vắng bóng những tên tuổi nổi trội.

Trong hoàn cảnh đó, Nguyễn Xuân Khánh cho ra đời hai cuốn tiểu thuyết Hồ Quý Ly(2000) và tiếp đó là Mẫu Thượng Ngàn (2006) đã làm xôn xao văn đàn Việt Nam.

Cả hai cuốn tiểu thuyết đều giành những giải thưởng lớn, được giới nghiên cứu phê bình đánh giá cao và được độc giả đón nhận nồng nhiệt. Đây thực sự là một kết quả đáng trân trọng của nền tiểu thuyết Việt Nam đương đại.

Hai cuốn tiểu thuyết đã thành công trên nhiều bình diện, có nhiều giá trị, nhưng Ên tượng nổi bật là thế giới nhân vật của chúng. Thế giới nhân vật trong hai cuốn tiểu thuyết của Nguyễn Xuân Khánh rất phong phó, đa dạng, sinh động và hấp dẫn.

Hiện đã có không Ýt những ý kiến, bài nghiên cứu phê bình về hai cuốn tiểu thuyết, trong đó có bàn luận về nhân vật ở hai tác phẩm. Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có công trình khoa học nào viết chuyên về thế giới nhân vật trong hai cuốn tiểu thuyết một cách hệ thống, sâu sắc.

Vì thế, chúng tôi chọn đề tài Thế giới nhân vật trong tiểu thuyết Hồ Quý Ly và Mẫu Thượng Ngàncủa Nguyễn Xuân Khánh làm đốitượng nghiên cứu, góp phần tìm hiểu khám phá những nét độc đáo của nghệ thuật tiểu thuyết Nguyễn Xuân Khánh.

2. Lịch sử vấn đề

Nguyễn Xuân Khánh sinh năm 1933, quê gốc ở làng Cổ Nhuế - Hà Nội. Ông viết chậm và Sáng tác không nhiều. Những tác phẩm của ông có thể kể trên đầu ngón tay: truyện ngắn Một đêm (1958); tập