TÀI SẢN BẢO ĐẢM CÁC VẤN ĐỀ VƯỚNG MẮC

VỀ TÀI SẢN BẢO ĐẢM

Từ ngữ viết tắt:

Tài sản bảo đảm – TSBĐ

Ngân hàng thương mại - NHTM

I. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ BẢO ĐẢM TÍN DỤNG BẰNG TÀI SẢN BẢO ĐẢM:

1. Cơ sở pháp lý:

Bảo đảm tín dụng bằng TSBĐ được thực hiện theo Nghị định 178/1999/NĐ-CP ban hành ngày 29/12/2006 của Chính Phủ và thông tư hướng dẫn số 60/2000/TT-NHNN1 ngày 04/04/2000 về bảo đảm tiền vay của các tổ chức tín dụng;

Nghị định số 85/2002/NĐ-CP ngày 25/10/2002 về sửa đổi, bổ sung Nghị định 178/1999/NĐ-CP ngày 29/12/1999 về bảo đảm tiền vay của các tổ chức tín dụng.

2. Khái niệm: bảo đảm tín dụng bằng TSBĐ là là việc bên vay vốn dùng tài sản thuộc quyền sở hữu của mình để bảo đảm với bên cho vay về khả năng hoàn trả nợ vay của mình.

3. Tác dụng:

Bảo đảm tín dụng bằng TSBĐ có một số tác dụng chủ yếu như sau:

- Giảm bớt tổn thất cho ngân hàng khi khách hàng vì một lý do nào đó không thanh toán được nợ.

- Làm động lực thúc đẩy khách hàng trả nợ và sử dụng vốn vay có hiệu quả.

- Là rào cản đối với những đối tượng đi vay có chủ định lừa đảo.

4. Điều kiện của TSBĐ:

Nghị định 178/1999/NĐ-CP và Nghị định 85/2002/NĐ-CP qui định:

- Tài sản là sở hữu hợp pháp của người đi vay.

- Tài sản không bị tranh chấp.

- Tài sản dễ dàng mua bán, chuyển nhượng.

- Phải mua bảo hiểm cho tài sản trong thời hạn bảo đảm tiền vay.

5. Các biện pháp đảm bảo tiền vay bằng tài sản:

Có ba hình thức:

- Cầm cố, thế chấp bằng tài sản của khách hàng vay:

Cầm cố tài sản là việc người đi vay chuyển giao tài sản cho ngân hàng cho vay nắm giữ để vay một số tiền nhất định và dùng tài sản đó để bảo đảm cho số nợ vay, khi đến hạn người đi vay không trả được nợ cho ngân hàng thì ngân hàng sẽ phát mãi tài sản cầm cố hoặc tiếp nhận tài sản cầm cố để thu nợ.

Động sản cầm cố có thể là loại không cần đăng ký quyền sở hữu, có loại đăng ký quyền sở hữu. Đối với loại tài sản không đăng ký quyền sở hữu khi cầm cố tài sản phải được giao nộp cho bên cho vay. Đối với tài sản có đăng ký quyền sở hữu, khi cầm cố có thể thoả thuận để bên cầm cố giữ tài sản hoặc giao tài sản cầm cố cho bên thứ ba giữ.

Thế chấp là việc người đi vay đem tài sản thuộc quyền sở hữu hợp pháp của mình thế chấp cho ngân hàng cho vay để vay một số tiền nhất định và dung tài sản đó để bảo đảm cho số nợ vay. Nếu khi đến hạn mà người đi vay không thực hiện nghĩa vụ trả nợ hoặc không trả hết nợ cho ngân hàng thì ngân hàng được quyền phát mãi tài sản thế chấp để thu nợ. Trong trường hợp thế chấp toàn bộ bất động sản, động sản có vật phụ thì vật phụ của bất động sản, động sản đó cũng thuộc tài sản thế chấp.

Theo Nghị định 178/1999/NĐ-CP và Nghị định 85/2002/NĐ-CP thì: một tài sản có thể thế chấp trên nhiều khoản vay tại một ngân hàng và một tài sản được thế chấp cho nhiều khoản vay tại nhiều ngân hàng khác nhau nhưng phải đăng ký qua giao dịch bảo đảm.

Đối tượng – TS thế chấp, cầm cố:

+ Bất động sản: nhà ở, nhà xưởng, quyền sử dụng đất.

+ Động sản: máy móc, thiết bị, vật tư, hàng hoá, phương tiện vận tải.

+ Chứng từ có giá: sổ tiết kiệm, trái phiếu, công trái.

+ Tài sản hình thành từ vốn vay trung dài hạn.

- Bảo lãnh tài sản của bên thứ ba:

Bảo lãnh là việc một cá nhân hay một đơn vị đứng ra bảo lãnh cho người vay vốn để người này đi vay một số tiền nhất định tại ngân hàng. Nếu đến hạn người đi vay không trả hoặc không trả hết nợ cho ngân hàng thì đơn vị hoặc cá nhân bảo lãnh sẽ đứng ra trả nợ thay.

Phương pháp bảo lãnh:

. Bảo lãnh bằng tài sản.

. Ký quỹ bảo lãnh