Đề tài: Chế độ thanh toán các khoản nợ trong luật phá sản doanh nghiệp của VN

LỜI GIỚI THIỆU

Trong nền kinh tế thị trường cùng với việc đơn giản thủ tục thành lập doanh nghiệp đã có rất nhiều doanh nghiệp được cấp giấy phép thành lập doanh nghiệp bên cạnh đó có ngày càng nhiều các doanh nghiệp thuộc tất cả các thành phần kinh tế rơi vào tình trạng làm ăn thua lỗ bên bờ vực phá sản. Theo quy luật kinh tế cạnh tranh của thị trường thì doanh nghiệp này phá sản thì doanh nghiệp khác ra đời thế chỗ. Vì vậy, nhà nước ban hành luật phá sản nhằm cứu giúp doanh nghiệp đang lâm vào tình trạng phá sản phục hồi khả năng thanh toán, bên cạnh đó luật pháp phá sản còn bảo vệ quyền lợi cho chủ nợ, quyền lợi của công nhân viên trong doanh nghiệp và quyền lợi của nhà nước. Luật phá sản ban hành giúp cho các doanh nghiệp ra đi trong trật tự của nền kinh tế, giúp cho nền kinh tế ổn định tăng sức cạnh tranh và năng cao được vai trò quản lý của nhà nước. Luật phá sản doanh nghiệp ra đời ngày 30/12/1993 và bắt đầu có hiệu lực ngày 1/7/1994. Ra đời dựa trên tinh thần đó nhưng qua 10 năm áp dụng luật thực tiễn cho thấy số vụ phá sản rất ít năm 1995-2001 chỉ có 80 trường hợp tỷ lệ đó ở Việt Nam rất thấp một cách kinh ngạc 0,03% so với 30% ở Mỹ, 23% ở Pháp. Câu hỏi đặt ra là phải chăng nền kinh tế Việt Nam đang ở tình trạng “sức khỏe tốt”, các doanh nghiệp Việt Nam làm ăn có hiệu quả và đang trong tình trạng phát triển tốt, có khả năng thanh toán được hết nợ.

Thực tế không phải vậy có rất nhiều doanh nghiệp dừng hoàn toàn mọi hoạt động chỉ sống thoi thóp, nhưng không được tuyên bố phá sản gây nên. Một trong những bất cập của phá sản doanh nghiệp đó là trong khâu thanh lý tài sản của doanh nghiệp để trả nợ cho chủ. Tài sản của doanh nghiệp còn rất ít mà phải ưu tiên thanh toán cho chi phí thanh lý, tiền lương trả cho công nhân viên, thuế của nhà nước. Sau khi thanh toán những phần ấy thì giá trị tài sản còn lại rất ít thậm chí không còn để thanh toán cho các chủ nợ không có bảo đảm. Vì vậy, các chủ nợ (một trong các chủ thể có quyền nộp đơn yêu cầu toà tuyên bố phá sản doanh nghiệp đang mắc nợ mình) không muốn con nợ tuyên bố phá sản mà tìm cách khác để thu hồi món nợ của mình. Trong quá trình thanh toán phá sản doanh nghiệp thì chủ nợ không có đảm bảo là thua thiệt nhiều nhất vì họ được ưu tiên thanh toán sau cùng còn các chủ nợ cầm cố, thế chấp được ưu tiên thanh toán đầu tiên, sau đó đến chi phí phá sản, thanh toán khoản còn nợ công nhân viên và khoản nợ nhà nước. Trong các món nợ thì thuế của nhà nước chiếm tỷ trọng cao và trong các chủ nợ thì nhà nước có tiềm lực tài chính lớn hơn cả mà được ưu tiên thanh toán trước chủ nợ không có bảo đảm đã tạo ra sự không công bằng giữa các chủ nợ. Việc không thu được nợ của các chủ nợ không có đảm bảo kéo theo doanh nghiệp của các chủ nợ rơi vào tình trạng phá sản. Do những điểm còn tồn tại trên yêu cầu đòi hỏi phải sửa đổi thứ tự ưu tiên thanh toán trong luật phá sản doanh nghiệp cho hợp lý bảo vệ quyền lợi của các chủ nợ và giúp luật phá sản phát huy được hiệu quả hơn nữa, đưa nền kinh tế cạnh tranh lành mạnh, đưa các doanh nghiệp ra đi trong vòng trật tự không gây xáo trộn cho nền kinh tế.

Sau khi nghiên cứu kỹ tài liệu và nắm được phương pháp luận khoa học em chọn đề tài: “Chế độ thanh toán các khoản nợ trong luật phá sản doanh nghiệp của Việt Nam”. Em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn của giảng viên chính Phạm Văn Luyện đã giúp em hoàn thành đề tài này