Văn học dân gian như dòng suốt mát dội vào tâm hồn bao thế hệ mỗi người Việt Nam. Trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam, ca dao được coi như những câu hát trữ tình đằm thắm phản ánh đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ta. Có thể nói, muốn hiểu về thế giới nội tâm của nhân dân Việt Nam thì không thể không nghiên cứu ca dao. Điều đó, có nghĩa là việc tìm hiểu, nghiên cứu ca dao sẽ giúp chúng ta hiểu biết thêm văn hoá của dân tộc. Như nhà thơ Xuân Diệu từng cho rằng: “Ca dao của một dân tộc nào cũng là những kho tàng diễm lệ về hình ảnh, ngôn ngữ, cũng như một kho nhân văn có mồ hôi, nước mắt và nụ cười của bao thế hệ.

Trong thế giới vật chất, mỗi sự vật, hiện tượng đều tồn tại khách quan do có ý muốn của con người và do con người quy định. Nếu như, con người quy ước hoặc gán cho một vật vô tri vô giác nào đó một ý nghĩa thì vật đó tồn tại trong cộng đồng cũng như trong văn học nghệ thuật và trở thành biểu tượng. Hình ảnh chiếc áo trong đời sống và trong văn học nghệ thuật trở thành biểu tượng nét văn hóa đặc sắc của cộng đồng trong dân tộc.

Ngôn ngữ nghệ thuật đặc biệt là ngôn ngữ văn học dân gian luôn thấm đượm giá trị tượng trưng giàu sức gợi: gợi hình ảnh, gợi cảm xúc và cả nhữn gì ngôn ngữ không biểu đạt được. Sức gợi ấy của ngôn ngữ ca dao chúng ta vẫn thường gọi là tính hàm xúc, tính biểu trưng. Đó là điều cốt lõi nhất của ca dao. Cũng có nghĩa là điều cơ bản của việc phân tích “tính biểu tượng” của ngôn ngữ ca dao. Hay nói cách khác từ nghiên cứu biểu tượng đến khám phá ngữ nghĩa của ca dao là hướng đi cần lưu ý mà phong học học hiện đại quan tâm.

kết cấu chuyên đề:

phần i: đặt vấn đề

phần ii: nội dung

phần iii: kết luận