PHẦN THỨ NHẤT

LỊCH SỬ TÂM LÝ HỌC

CHƯƠNG 1

NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG CỦA LỊCH SỬ TÂM LÝ HỌC

VÀ TÂM LÝ HỌC QUÂN SỰ

MỞ ĐẦU Tâm lý học ngày nay thuộc nhóm các khoa học mũi nhọn nghiên cứu con người đang phát triển mạnh mẽ, có được thành quả đó trước hết là do kết quả lao động sáng tạo của nhiều thế hệ các nhà tâm lý học đầy tài năng. Đồng thời, tâm lý học hiện đại còn là sản phẩm của cả một lịch sử phát triển nhiều thế kỷ với những biến cố, thăng trầm, những cuộc đấu tranh quyết liệt giữa các trường phái tâm lý học, các quan điểm đối lập nhau về bản chất tâm lý. Mặc dù vậy, lịch sử vẫn tiến về phía trước và bộ môn Lịch sử tâm lý học ra đời với nhiệm vụ tái hiện chân thực quá trình phát triển của tâm lý học.

[FONT=&]Đối với những người làm công tác tâm lý học nhất là đối với các nhà tâm lý học trẻ tuổi, tri thức về lịch sử phát triển của tâm lý học rất cần thiết và có ý nghĩa quan trọng. Bởi vì, lịch sử tâm lý học chứa đựng trong đó cả một kho những sự kiện tâm lý học, tri thức về các quy luật tâm lý, những tính quy luật của quá trình vận động, phát triển của chính mình. Quan trọng hơn nữa là lịch sử tâm lý học còn giữ gìn những thông tin chân thực, cô đọng nhất về cuộc đời và sự nghiệp của các nhà tâm lý học đã thành danh hoặc còn khuyết danh mà tấm gương về tài năng, nghị lực và nhân cách của họ tiếp thêm ý chí, nghị lực cho các nhà tâm lý học trẻ tiếp tục con đường vinh quang mà họ bằng lao động sáng tạo của mình đã tham gia nên.

[FONT=&]Nghiên cứu lịch sử khoa học là để “ôn cố, tri tân”. Bởi vì, mặc dù các kiến thức tâm lý học ngày nay đã và đang được sử dụng ở hầu hết các lĩnh vực của đời sống xã hội như chính trị, kinh tế, quân sự, giáo dục, y tế Nhưng điều đó không lấp được chỗ trống: đó là tính thiếu hệ thống trong tiếp nhận, sử dụng những kiến thức đó vào thực tiễn của cả cá nhân và cộng đồng.

Nghiên cứu lịch sử tâm lý học có tầm quan trọng đặc biệt với sự phát triển của tâm lý học nói chung, phát triển nhận thức của con người nói riêng. Lịch sử tâm lý học ngày nay đã trở thành một bộ môn khoa học độc lập, có đối tượng, phương pháp luận, phương pháp nghiên cứu riêng của mình. Trước mắt, lịch sử tâm lý học đang bắt tay giải quyết nhiều vấn đề, nhiều nhiệm vụ rất quan trọng nhằm mục đích đóng góp vào sự phát triển chung của tâm lý học. Còn đối với mỗi người chúng ta, nghiên cứu lịch sử tâm lý học, mà một bộ phận của nó là lịch sử tâm lý học quân sự là để phát triển khả năng chuyên môn, đóng góp sức mình vào sự nghiệp chung của tâm lý học. Ngoài ra, hiểu biết lịch sử khoa học và tâm lý học quân sự còn giúp chúng ta có thêm những bài học kinh nghiệm, tránh lặp lại công việc người xưa đã làm, tránh vấp phải những sai lầm lịch sử, đưa tâm lý học ngày càng phát triển phục vụ tốt nhất cho thực tiễn xã hội, trong đó có việc góp phần xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị, tinh thần, tích cực lành mạnh về mặt tâm lý. Đúng như V.I.Lênin vĩ đại đã nói: “Chúng ta coi lịch sử là chất liệu, là một bài học, là cái bàn đạp để chúng ta có thể tiến lên nữa”([URL="/#_ftn1"][FONT=&])

[URL="/#_ftnref1"][FONT=&] . V.I.Lªnin, Toµn tËp, TËp 40, Nxb TiÕn bé, M.1978, Tr 278