Hoa văn hoa Sen trong Mĩ thuật nửa đầu thời kì Phong kiến ở Việt Nam

a.PHầN Mở ĐầU

1. Lí do chọn đề tài

Đối với người Việt, hoa Sen luôn có vị trí và vai trò đặc biệt cả về tinh thần và văn hoá. Tõ bao đời nay hoa Sen đã đi vào lòng người, đi vào cuộc sống và văn hoá của người Việt. Ngắm hoa sen chúng ta có thể thấy và nhận ra hình ảnh con người Việt Nam , mặc dù sinh ra trong bùn lầy nhưng hoa sen không bị ô nhiễm mà lại có khả năng làm thay đổi hoàn cảnh sống, vì hoa sen hễ mọc ở nơi nào thì sẽ làm nước đục nơi đó lắng trong. Sắc sen kín đáo, đằm thắm, cánh trắng phớt hồng nhụy vàng. từ khi nở cho đến khi tàn không hề có ong bướm bén mảng tới qua bao giàng buộc để đến được chỗ khoáng đạt hư không, sen tiếp tục vuơn lên dưới ánh mặt trời, khai nô kết hoa, khoe sắc và xông hương tràn ngập không gian. Sù hình thành của sen diễn ra theo quy luật nhân quả luân hồi. Sen có cả nô – hoa – hạt, hoa nở tượng trưng cho quá khứ, đài sen tượng trưng cho hiện tại và hạt sen tượng trưng cho tương lai, sù nối tiếp liên tục. Vì vậy, hoa sen trở thành biểu tượng trong nghệ thuật Phật giáo của Phương Đông. Nó tượng trưng cho vẻ đẹp thần bí, huyền ảo, tư tưởng sâu kín. Bông sen còng tượng trưng cho sù thanh cao, bất khuất của người quân tử, giữ chặt lòng mình trước cám dỗ của lợi danh, giữ cho mình sù trong sạch dù ở giữa chốn bùn nhơ.

Tõ ý nghĩa tâm linh Êy, bông hoa này đã đi vào tâm thức của người Việt Nam, trở thành hình tượng trong kiến trúc vào điêu khắc của người Việt xưa, trong nghệ thuật, trong văn học, Èm thực...

Cho đến tận hôm nay, khi bạn bè quốc tế đến với Việt Nam thì hình ảnh đầu tiên họ gặp là hình ảnh bông sen vàng trên những chuyến bay của Vietnamairline, hình ảnh biểu hiện cho sù khai sáng và hoàn mĩ, vừa đời thường lại vừa cao quý, linh thiêng, vừa duyên dáng, mềm mại, nhưng không kém phần cứng cáp, đĩnh đạc, tượng trưng cho những con người Việt Nam dũng cảm kiên cường nhưng đôn hậu và cởi mở.

Hiện nay ở nước ta, “Theo chủ trương của Bộ Giáo dục và Đào tạo, môn Mỹ thuật nói chung và phân môn Trang trí nói riêng phải được đổi mới nội dung và thống nhất trong các trường ĐH, CĐ trong cả nước, nhằm tạo ra các giảng viên, giáo viên chuyên ngành cho các trường từ tiểu hoc, trung học cho đến CĐ, ĐH có kiến thức vững vàng và có khả năng truyền thụ những kiến thức chung một cách sáng tạo và đầy đủ nhất, góp phần đào tạo nên những con người mới toàn diện…”. [ Tr. 3 giáo trình trang trí, NXB Đại học sư phạm, 2003 ]

Nghị quyết 5 của ban chấp hành Trung ương Đảng khoá VIII đã đề ra những quan điểm và định hướng xây dựng mét nền văn hoá tiên tiến đậm đà bản sắc văn hoá dân tộc. Giáo dục giá trị văn hoá truyền thống sẽ giúp học sinh, sinh viên tiếp thu các nền văn hoá thế giới mà vẫn giữ được bản sắc dân tộc.