Đề bài: hãy nêu nhận thức mới của anh chị về những vấn đề cơ bản của phương pháp luận sử học? Phân tích một vấn đề theo anh chị là quan trọng nhất?

I. Mở đầu:

Sự phát triển của bất cứ một lĩnh vực khoa học nào cũng đòi hỏi phải có một phương pháp luận chuyên biệt. Và đặc biệt, Vấn đề phương pháp luận lại được đề ra đầu tiên trong khoa học xã hội chứ không phải trong khoa học tự nhiên. Mà trong khoa học xã hội thì trước hết lại là ở sử học. Bởi trong khoa học xã hội thì sử học là ngành khoa học macxit có lịch sử lâu dài. Sử học cùng với các ngành khoa học xã hội khác luôn gắn bó với sự phát triển phong phú và đầy vinh quang của cách mạng Việt Nam, gắn liên với sự thắng lợi rực rỡ của chủ nghĩa Mác – Lờnin sáng tạo ở Việt Nam do Đảng tiền phong của giai cấp công nhân và nhân dân lao độngViệt Nam thực hiện.Và cũng vì đối với cách mạng vô sản, sử học là một lợi khí tư tưởng vô cùng sắc bén.

Sự phát triển của thực tiễn đất nước và của tình hình thế giới hiện nay ngày càng mở ra cho sử học nước ta những tiền đồ phát triển rộng lớn. Mặt khác, nú cũng đòi hỏi sử học nước ta cũng phải có những bước chuyển biến mới về chất để tiến kịp với sự chuyển biến của cách mạng, với nhịp độ của thời đại. Đặt ra yêu cầu đối với người cán bộ sử học phải được nâng cao thêm một bước về trình độ tư tưởng và nghiệp vụ để có thể hoàn thành nhiệm vụ cấp thiết của đời sống đặt ra.

Để làm được điều này, người cán bộ sử học phải hiểu được những vấn đề cơ bản của phương pháp luận mà cụ thể ở đây là phương pháp luận sử học. Phải nắm bắt được những vấn đề cơ bản đó của phương pháp luận sử học mà còn phải đảm bảo nhìn nhận các vấn đề cơ bản này trên cơ sở điều kiện tình hình thực tiễn hiện nay. Đó là sự nhận thức về các vấn đề cơ bản của phương pháp luận sử học. Qua đó có thể xác định được đâu là vấn đề cơ bản, quan trọng nhất. Và đó cũng là mục tiêu bài tiểu luận này muốn đưa ra.

II. Nội dung:

1. Các vấn đề cơ bản trong phương pháp luận sử học:

Phương pháp luận sử học được xây dựng trên cơ sở chủ nghĩa duy vật biện chứng. Có rất nhiều các ssịnh nghĩa khác nhau về phương pháp luận sử học, song các nhà sử học hiện nay đều nhất trí cho rằng, cần phải xuất phát từ định nghĩa có tính nguyên tắc của Lờnin. Lờnin quan niệm rằng: Phương pháp luận sử học là sự thống nhất lý luận macxit về quá trình lịch sử và phương pháp nghiên cứu macxit quá trình đó. Phương pháp luận sử học có vai trò to lớn trong việc hướng dẫn nghiên cứu lịch sử cũng như phương pháp dạy học lịch sử. Nếu không nắm được phương pháp luận sử học, các nhà nghiên cứu lịch sử sẽ mất phương hướng hoạt động, không có khả năng giải quyết những vấn đề lịch sử đặt ra. Tuy nhiên hiện nay, còn có rất nhiều các quan điểm khác nhau về thuật ngữ, định nghĩa, khái niệm, nội dung, phạm vi của vấn đề, mối quan hệ giữa phương pháp luận sử học với phương pháp luận của các khoa học khác nên cần phải có sự nhất trí trong việc xác định. Có thể nói rằng, đối với người làm công tác sử học, những vấn đề phương pháp luận là những vấn đề quan trọng nhất. Nú đáp ứng yêu cầu nghiên cứu, học tập, giảng dạy và trang bị những lý luận cơ bản để tích cực chống lại phương pháp luận sử học tư sản. Muốn làm được điều này, một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất đó là phải xác định được những vấn đề cơ bản của phương pháp luận sử học. Trên sơ sở nền tảng của triết học Mác - Lờnin và tư tưởng Hồ Chí Minh, phương pháp luận sử học bao gồm những vấn đề cơ bản sau:

- Đặc trưng của quá trình phản ánh hiện thực trong lịch sử

- Bản chất của khái niệm lịch sử, đặc trưng của việc hình thành các khái niệm.

- Các phạm rù triết học, kinh tế học và các khoa học khác có liên quan được sử dụng trong việc nghiên cứu lịch sử.