MỤC LỤC

LỜI NÓI ĐẦU 1

I. ĐẠI VIỆT TRONG HỆ THỐNG THƯƠNG MẠI BIỂN ĐÔNG THẾ KỶ X – XVI 3

1. Những điều kiện mới cho sự phát triển của các hoạt động thương mại biển Đông từ thế kỷ X 3

2. Thời kỳ “thương mại sớm Đại Việt” (thế kỷ X – XVI) – những nỗ lực của quốc gia nhằm tham gia tích cực vào hệ thống thương mại biển Đông

II. KHÁI QUÁT VỀ CỬA BIỂN HỘI THỐNG – VỊ TRÍ VÀ ĐIỀU KIỆN THUẬN LỢI CHO CÁC HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI 6

1. Điều kiện tự nhiên thuận lợi cho hoạt động thương mại 7

1.1. Vị trí địa lí của cửa biển Hội Thống 7

1.2. Hội Thống với điều kiện tự nhiên thuận lợi cho các hoạt động thương mại khu vực 10

2. Vị trí của Hội Thống trong hệ thống các cửa biển Nghệ Tĩnh tham gia vào hoạt động thương mại biển Đông thế kỷ X – XVI 14

2.1. Hệ thống các cửa biển Nghệ Tĩnh tham gia vào hoạt động thương mại biển Đông thế kỷ X – XVI 14

2.2. Vị trí của Hội Thống trong hệ thống các cảng biển Nghệ Tĩnh 18

III. NHỮNG HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI LƯU VỰC HỆ THỐNG SÔNG LAM QUA CỬA HỘI THỐNG QUA KHẢO SÁT MỘT SỐ TƯ LIỆU LỊCH SỬ 20

1. Sự can thiệp của nhà nước phong kiến Đại Việt vào hoạt động thương mại ở Nghệ Tĩnh 20

1.1. Đào kênh, khơi thông mạng lưới buôn bán đường thủy:(22) 21

1.2. Những chính sách của chính quyền phong kiến Đại Việt nhằm kiểm soát chặt chẽ hơn các hoạt động ngoại thương khu vực Nghệ Tĩnh

2. Các hoạt động ngoại thương từ ven biển Nghệ Tĩnh đến dọc lưu vực sông Lam 25

2.1. Hoạt động của thuyền buôn của người Hoa (thế kỷ X – XVI) 26

2.2. Một số hoạt động của các quốc gia láng giềng phương Nam (Champa, Chân Lạp, Ai Lao, Ngưu Hống…) với nỗ lực tìm kiếm các nguồn lợi thương mại từ Nghệ - Tĩnh 31

IV. ĐÁNH GIÁ MỘT VÀI NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾN VIỆC CÁC CẢNG BIỂN NGHỆ TĨNH MẤT ĐI VAI TRÒ CỦA NÓ TRÊN TUYẾN ĐƯỜNG THƯƠNG MẠI BIỂN ĐÔNG TỪ CUỐI THẾ KỶ XVI 35

KẾT LUẬN 38

CHÚ THÍCH 40