LỜI MỞ ĐẦU

Cuộc khủng hoảng kinh tế - tài chính toàn cầu 2008 đ gây ra tổn hại vô cùng to lớn đối với nền

kinh tế thế giới. GDP toàn cầu sụt giảm mạnh, tình hình thất nghiệp gia tăng dẫn đến nhiều vấn

nạn xã hội xuất hiện. Trước tình hình kinh tế suy thoái nghiêm trọng, nhiều quốc gia trên thế

giới đ tung ra các gói ích cầu nhằm cứu nguy cho nền kinh tế.

Việc chính phủ các nước sử dụng các gói kích cầu như một biện pháp kích thích kinh tế, đưa

nền kinh tế thoát khỏi suy thoái điều hoàn toàn hợp lý và rất cần thiết trong giai đoạn này.

Tuy nhiên, cần chú ý rằng theo sau những h nh động này thì việc thâm hụt ngân sách gia tăng

điều không thể tránh khỏi.

Chúng ta biết rằng, sự tăng ên trong thâm hụt ngân sách chính phủ không những sẽ làm cho

tình hình nợ quốc gia trở nên trầm trọng hơn m còn ít nhiều tác động đến các thông số vĩ mô

quan trọng khác của nền kinh tế như cán cân t i hoản vãng lai, lãi suất thực hay tỉ giá hối đoái

thực và tỉ giá hối đoái danh nghĩa.

Với mục đích m rõ mối quan hệ đó, nhóm nghiên cứu đi sâu v o nghiên cứu thực nghiệm tác

động của các cú sốc tài khóa lên tài khoản vãng lai và lấy tên đề t i “thâm hụt kép hay biến

động trái chiều, chính sách tài khóa và tài khoản vãng lai và tỉ giá hối đoái thực ở Việt Nam”.

Nhóm nghiên cứu tin chắc rằng bài nghiên cứu sẽ gợi mở những góc nhìn rõ ràng về tác động

của các cú sốc thâm hụt ngân sách đối với các biến vĩ mô quan trọng của nền kinh tế, từ đó giúp

các nh điều h nh chính sách có cơ sở chuẩn bị v ước ượng chính xác các kịch bản có thể xảy

ra theo sau các cú sốc tài khóa mở rộng hay các cú sốc tăng chi ngân sách chính phủ.

Bài nghiên cứu được chia làm 3 phần chính:

Chương 1 trình b y hái quát về công trình nghiên cứu thực nghiệm của Kim (2008) về tác

động của chính sách tài khóa mở rộng lên cán cân tài khoản vãng lai và tỉ giá hối đoái thực

trong giai đoạn tỉ giá thả nổi ở nền kinh tế Mỹ.

Chương 2 nhóm chúng tôi tiến hành nghiên cứu thực nghiệm với mục đích chứng minh hiện

tượng thâm hụt kép giữa ngân sách chính phủ và cán cân tài khoản vãng lai là mẫu hình phổ

biến, song song đó m rõ tác động của cú sốc thâm hụt ngân sách chính phủ đối với từng thành

phần của tài khoản vãng lai và tỉ giá hối đoái thực.

Chương 3 sẽ trình bày một số dự báo v đề xuất giải pháp cho các kịch bản khác nhau về tác

động của cú sốc tài khóa mở rộng.

Mục lục

Trang

LỜI MỞ ĐẦU .1

CHưƠNG 1:THÂM HỤT KÉP HAY BIẾN ĐỘNG TRÁI CHIỀU? CHÍNH SÁCH

TÀI KHÓA, TÀI KHOẢN VÃNG LAI VÀ TỈ GIÁ HỐI ĐOÁI Ở MỸ.

1.1 Các thống kê sơ bộ .2

1.2 Lược Đồ Nhận Dạng Cơ Bản 5

1.3 Các kết quả chạy từ mô hình Var 6

1.3.1. Các kết quả cơ bản .6

1.3.2.Những tác động lên các thành phần của tài khoản vãng lai và tỷ giá thực .9

1.3.3. Các thành phần của ngân sách chính phủ 11

1.3.4. Phân tích biến động kết hợp .13

CHưƠNG 2: THÂM HỤT KÉP HAY BIẾN ĐỘNG TRÁI CHIỀU? CHÍNH SÁCH

TÀI KHÓA, TÀI KHOẢN VÃNG LAI VÀ TỈ GIÁ HỐI ĐOÁI Ở VIỆT NAM.

2.1 Thống kê sơ bộ 16

2.2 Mô hình cơ bản .19

2.3. Các kết quả cơ bản 20

2.4. Tác động của cú sốc tăng thâm hụt ngân sách đến từng thành phần trong tài khoản

vãng lai 23

CHưƠNG 3: THẢO LUẬN VỀ CÁC KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM

26

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1: Hệ số tương quan giữa tiết kiệm chính phủ, tiết kiệm cơ bản của ngân sách

chính phủvà tài khoản vãng lai, tỉ giá hối đoái ở Mỹ . 3

Bảng 2 Phép phân tích phương sai sai số dự báo của GOV . .8

Bảng 3: Phân tích biến động kết hợp 15

Bảng 4: Hệ số tương quan Hệ số tương quan giữa tiết kiệm chính phủ, tiết kiệm cơ bản của

ngân sách chính phủvà tài khoản vãng lai, tỉ giá hối đoái ở Việt Nam .18

Bảng 5:Hệ số tương quan giữa thâm hụt ngân sách chính phủ, thâm hụt cơ bản ngân sách chính

phủ và tài khoản vãng lai 19

Bảng 6: đóng góp của các cú sốc cấu trúc trong tổng biến động thâm hụt ngân sách .21

DANH MỤC HÌNH

Hình 1 : T i hoản v ng ai v các th nh phần trong nó, 1973-2004 . .3

Hình 2: Tỷ giá và Tiết kiệm Chính phủ, 1973-2004 .4

Hình 3: Mô hình nhận dạng cơ bản, 1973- 2004 . .7

Hình 4: Tác động từ những cú sốc thâm hụt ngân sách chính phủ cơ bản 10

Hình 5: Các tác động gây ra từ các cú sốc chi tiêu chính phủ và các khoản chuyển nhượng

ròng 12

Hình 6: Tình hình thâm hụt ngân sách và cán cân tài khoản vãng lai từ 1990 - 2008 ở Việt

Nam . 17

Hình 7: Tình hình thâm hụt ngân sách chính phủ và cán cân tài khoản vãng lai 2005-2010 ở

Việt Nam .17

Hình 8: Mô hình cơ bản ở Việt Nam, 1995-2009 20

Hình 9: Tác động của cú sốc thâm hụt ngân sách chính phủ lên từng thành phần của tài khoản

vãng lai ở Việt Nam . 24

Hình 10: thống kê tiết kiệm v đầu tư của Việt Nam từ 2000-2009 .28

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

GDP: gross domestic product

GOV: goverment saving.

CUR: current account

RER: real exchange rate

RIR: real interest rate

ADB: Asian development banking

EIU: economist intelligence unit

PINV: private investment.

GINV: government investment.

PCON: private consumption