CHẤT TRIẾT LÝ TRONG VĂN XUÔI NGUYỄN KHẢI (QUA XUNG ĐỘT,

MÙA LẠC, HÃY ĐI XA HƠN NỮA VÀ NGƯỜI TRỞ VỀ)

QUALITY PHILOSOPHY IN PROSE, NGUYEN KHAI (THROUGH CONFLICT,

SEASONAL, GO FURTHER AND RETURN)

SVTH: Phạm Trọng Đạt

1

,SVTH: Đỗ Thị Nhung2

Lớp:

1

07CVH1,

2

07CVH2, Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Sư Phạm

GVHD: PGS.TS Nguyễn Phong Nam

Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Sư Phạm

TÓM TẮT

Những sáng tác của Nguyễn Khải thường mang khuynh hướng chính luận – thời sự, với

những câu văn đầy màu sắc triết lý. Mục đích của bài báo là nghiên cứu các đặc điểm triết lý trong

văn xuôi của ông. Cụ thể là triết lý về cuộc đời; triết lý về con người và triết lý về tôn giáo. Những

đặc điểm triết lý này đã cho chúng ta thấy một phong cách nghệ thuật độc đáo của Nguyễn Khải:

một nhà văn hiện thực tỉnh táo với tính chính luận sắc sảo và một giọng điệu đầy tính tranh biện,

triết lý. Thêm vào đó nó còn cho thấy quá trình phát triển của một tài năng từ chặng đường đầu

của sự nghiệp đến sự trưởng thành chín chắn của một cây bút hiện thực cách mạng sắc sảo.

ABSTRACT

Nguyen Khai compositions often tend to the review, the time the sentence with colorful

philosophy. purposes of this paper is to study the characteristics of philosophy in his prose.

particular philosophy of life, human philosophy and philosophy of religion. characteristics of this

philosophy has showed us a unique art style of the Nguyen Khai: a writer with the sober reality of a

talk tone is sharp and highly arguments, philosophical. adding that it also shows the development

of a top talent from the stage to maturity, maturity of a true revolutionary pen sharp.

1. Mở đầu

1.1. Lý do chọn đề tài

Nguyễn Khải là một cây bút năng nổ nhạy bén với các vấn đề xã hội. Tác phẩm của

ông thuờng mang màu sắc triết lý về con người và đạo đức nhân sinh. Việc nghiên cứu đề

tài này sẽ giúp ta hiểu hơn về năng lực tư duy cũng như bổ sung kiến thức về một tác gia

văn học lớn. Đồng thời nó giúp chúng ta sống tốt hơn, vững tin hơn trong cuộc sống đầy

khó khăn và biến động hiện nay.

1.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Đặc điểm chất triết lý trong văn xuôi Nguyễn Khải. cụ thể là

triết lý về cuộc đời; triết lý về con người; triết lý về tôn giáo.

Phạm vi nghiên cứu trong Xung đột; Mùa lạc; Hãy đi xa hơn nữa và Người trở về.

1.3. Phương pháp nghiên cứu

Phương pháp hệ thống, thống kê; Phân tích tổng hợp; So sánh, đối chiếu.

1.4. Lịch sử vấn đề nghiên cứu

Nguyễn Khải là một tác giả nổi tiếng của Văn học Việt Nam hiện đại cho nên có rất

nhiều công trình nghiên cứu về ông nói chung và nghiên cứu về tác phẩm và những giá trị

của nó nói riêng. Mỗi người khám phá ở mỗi khía cạnh khác nhau tuy nhiên ở phạm vi đề

tài này thì chưa có một công trình nào thực sự trở thành hệ thống hoàn chỉnh cả.

Trước hết là những nhận định, đánh giá về Nguyễn Khải. Đại diện cho khuynh

hướng này là Vũ Quần Phương, Nguyễn Đăng Mạnh, Vương Trí Nhàn, Phan Cự Đệ, Đào

Thủy Nguyên nhìn chung các nhà nghiên cứu đều thống nhất đánh giá Nguyễn Khải là

cây bút xông xáo, năng nổ, nhạy bén.

Tiếp đến là những bài nghiên cứu về giá trị các tác phẩm của Nguyễn Khải cùng

với chất triết lý trong văn xuôi ông. Đại diện như Đỗ Kim Hồi, Vũ Tuấn Anh, Hà Minh

Đức, Tuyết Nga, Lại Nguyên Ân

Riêng chỉ có Lê Thành Vinh đã có một công trình nghiên cứu mang tên “Triết luận

về tôn giáo trong tiểu thuyết Nguyễn Khải” nhưng với đề tài này, tác giả chỉ khai thác chủ

yếu ở mặt triết luận trong phạm vi những tiểu thuyết, nhất là những tiểu thuyết sau năm

1975. Còn điều mà chúng tôi đề cập đến là những vấn đề triết lý trong phạm vi một tác

phẩm cụ thể.

1.5. Bố cục công trình nghiên cứu

Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và phần Danh mục tài liệu tham khảo; phần Nội dung

được chia thành hai chương chính:

Chương 1: Nguyễn Khải – con người và sự nghiệp

Chương 2: Đặc điểm chất triết lý trong văn xuôi Nguyễn Khả