MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN . 1

LỜI CẢM ƠN . .2

DANH MỤC VIẾT TẮT . 5

DANH MỤC CÁC BẢNG . .6

DANH MỤC CÁC HÌNH . .7

MỞ ĐẦU . .8

1. Lý do chọn đề tài . .8

2. Mục đích nghiên cứu . .9

3. Ý nghĩa về mặt lý luận và thực tiễn của đề tài . 10

4. Phạm vi nghiên cứu của đề tài . 10

5. Phương pháp nghiên cứu . .11

6. Câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu . .11

7. Khách thể và đối tượng nghiên cứu . .12

8. Cấu trúc của luận văn . .13

Chương 1. TỔNG QUAN . .14

Chương 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN . .23

2.1. Một số khái niệm cơ bản trong KT-ĐG KQHT . .23

2.2. Một số khái niệm trong phương pháp học của SV . 35

2.3. Mô hình nghiên cứu về những ảnh hưởng của KT-ĐG KQHT

đến phương pháp học của SV . .43

Chương 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . .49

3.1.Thiết kế nghiên cứu . .49

3.2. Thiết kế công cụ đo lường . .50

3

3.3. Đặc điểm mẫu nghiên cứu . .52

Chương 4. NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU . .57

4.1. Khảo sát các mức độ ảnh hưởng của KT-ĐG KQHT đến phương

pháp học tập của SV . 57

4.1.1. Ảnh hưởng của hình thức KT-ĐG KQHT đến phương pháp

học . 57

4.1.2. Ảnh hưởng của phương pháp KT-ĐG KQHT đến phương

pháp học . 60

4.1.3. Ảnh hưởng của nội dung KT-ĐG KQHT đến phương pháp

học . 62

4.2. Kiểm định các GTNC qua hoạt động KT-ĐG KQHT của SV 67

4.2.1. Hình thức KT-ĐG KQHT . .67

4.2.2. Phương pháp KT-ĐG KQHT . .68

4.2.2. Nội dung KT-ĐG KQHT . .69

4.3. Kiểm định các GTNC qua phương pháp học tập của SV . .71

4.3.1. Trước khi học . .71

4.3.2. Trong khi học . .73

4.3.3. Sau khi học . 75

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ . 79

1. Kết luận . 79

2. Khuyến nghị . .81

TÀI LIỆU THAM KHẢO . .82

PHỤ LỤC . 86

4

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Để thực hiện được những trọng trách, nhiệm vụ đối với đất nước, nền

giáo dục nước ta cần phải được xây dựng và phát triển trên nền tảng chất

lượng cao. Mặc dù, hiện nay giáo dục nước ta đã đạt được một số thành tựu

nhất định như: xây dựng được một hệ thống giáo dục quốc dân tương đối

hoàn chỉnh bao gồm nhiều bậc học và cấp học khác nhau (nhà trẻ mẫu giáo,

tiểu học, THCS, THPT, TNCN, CĐ, ĐH và SĐH), quy mô giáo dục tăng

nhanh, bước đầu đáp ứng nhu cầu học tập của xã hội, chất lượng giáo dục có

chuyển biến trên một số mặt, Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại nhiều yếu kém,

hạn chế như: “yếu kém về chất lượng, mất cân đối về cơ cấu, hiệu quả giáo

dục chưa cao, giáo dục chưa gắn bó chặt chẽ với thực tiễn, đào tạo chưa gắn

liền với sử dụng, đội ngũ giáo viên còn yếu, cơ sở vật chất còn thiếu, chương

trình, giáo trình, phương pháp giáo dục và công tác quản lý chậm đổi mới,

một số hiện tượng tiêu cực, thiếu kỷ cương chậm được khắc phục”1.

Theo quan điểm tiếp cận hệ thống, giáo dục là một hệ thống cân bằng

động gồm nhiều nhân tố tác động qua lại lẫn nhau dựa trên những quy luật

nhất định. Những nhân tố đó là môi trường xã hội, môi trường nhà trường,

mục đích giáo dục, nội dung giáo dục, người dạy, người học, phương pháp

dạy và học, phương tiện dạy học, công tác kiểm tra đánh giá, Công tác

kiểm tra đánh giá cũng là một trong những yếu tố quan trọng góp phần tạo

chuyển biến toàn diện về giáo dục và đào tạo.

Để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và giáo dục đại

học nói riêng, chúng ta cần tác động vào hai chủ thể chính là giảng viên

(GV) - sinh viên (SV), làm tăng tính tích cực của chủ thể. Kiểm tra đánh giá

kết quả học tập (KT-ĐG KQHT) cũng như phương pháp học của SV là hai

thành phần trong mối quan hệ giữa GV và SV có quan hệ tác động ảnh

hưởng qua lại lẫn nhau. Trong khuôn khổ một đề tài luận văn thạc sĩ, nghiên

cứu chỉ đề cập đến những vấn đề trong mối quan hệ giữa KT-ĐG KQHT với

phương pháp học tập của SV ở môn học Những nguyên lý cơ bản của chủ

nghĩa Mác-Lênin. Đây là môn học cung cấp cho SV những kiến thức cơ bản

để hình thành thế giới quan, nhân sinh quan và phương pháp luận chung nhất

để SV có thể tiếp cận các khoa học chuyên ngành được đào tạo. Vậy KT-ĐG

KQHT ảnh hưởng như thế nào đến phương pháp học của SV? Mức độ ảnh

hưởng như thế nào? Phương pháp học tập chủ yếu của SV hiện nay như thế

nào? Phải chăng đánh giá thế nào thì SV học như thế vậy? KT-ĐG KQHT

như thế nào để phù hợp và có thể góp phần giúp SV tích cực, chủ động trong

học tập, học tốt môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin? Trả

lời những câu hỏi này là mục đích tìm hiểu của chúng tôi trong nghiên cứu

này. Và đây cũng là lý do chúng tôi chọn đề tài: “Ảnh hưởng của kiểm tra -

đánh giá kết quả học tập đến phương pháp học của sinh viên ở một số

trường đại học trên địa bàn TP.HCM” để nghiên cứu.

2. Mục đích của nghiên cứu

Mục đích của nghiên cứu là khảo sát những ảnh hưởng của KT-ĐG

KQHT đến phương pháp học tập của SV ở một số trường đại học trên địa

bàn TP.HCM. Biến độc lập KT-ĐG KQHT sẽ được xem như là quá trình xác

định, lựa chọn, thiết kế, thu thập, phân tích, diễn dịch và sử dụng thông tin

để tăng chất lượng học tập của người học và để người học phát triển kiến

thức và kỹ năng. Biến phụ thuộc phương pháp học của SV là cách thức thu

thập, tiếp thu và vận dụng tri thức của SV.

Nghiên cứu sẽ làm rõ chiều hướng cũng như mức độ ảnh hưởng của

KT-ĐG KQHT đến phương pháp học của SV. Từ đó có những giải pháp

thay đổi phương pháp học tập phù hợp điều chỉnh hoạt động KT-ĐG KQHT

nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng học tập thông qua thay đổi phương

pháp học tập phù hợp cũng như tăng tính tích cực, chủ động của SV trong

học tập.

3. Ý nghĩa về mặt lý luận và thực tiễn

Đề tài có ý nghĩa lý luận dạy học và có những đóng góp thiết thực

trong ứng dụng vào hoạt động dạy và học tại các cơ sở đào tạo đại học trên

địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.

Những kết quả nghiên cứu của luận văn minh họa thêm cho các cơ sở

lý thuyết về KT-ĐG KQHT.

Đề tài có thể làm tài liệu tham khảo cho môn học Những nguyên lý cơ

bản của chủ nghĩa Mác-Lênin, cho các trường đại học, các nhà quản lý trong

trường đại học, cán bộ và người học nghiên cứu về lĩnh vực KT-ĐG KQHT.

4. Phạm vi nghiên cứu của đề tài

Nghiên cứu được thực hiện tại bốn trường đại học trên địa bàn

TP.HCM bằng cách tiến hành khảo sát các SV đã học và GV dạy môn

Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin bằng bảng hỏi. Số lượng

khảo sát mẫu cụ thể: 60 SV và 3 GV của trường đại học Văn Lang; 60 SV và

3 GV của trường đại học Văn Hiến; 60 SV và 3 GV của trường đại học Khoa

học Xã hội và Nhân văn TP.HCM; 60 SV và 3 GV của trường đại học Khoa

học Tự nhiên TP.HCM.

Mỗi một môn học khác nhau thì SV học với những phương pháp khác

nhau và GV cũng thực hiện hoạt động KT-ĐG KQHT là khác nhau. Vì thế,

để tìm hiểu mối quan hệ ảnh hưởng của yếu tố KT-ĐG KQHT đến phương

pháp học của SV, đề tài chỉ nghiên cứu ảnh hưởng của KT-ĐG KQHT đến

phương pháp học tập của SV trong môn học Những nguyên lý cơ bản của

chủ nghĩa Mác-Lênin. Đây là môn học có vai trò rất quan trọng trong việc

giúp SV hình thành thế giới quan, nhân sinh quan và phương pháp luận.

5. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được tiến hành thông qua hai bước chính: Nghiên cứu sơ

bộ và nghiên cứu chính thức.

Nghiên cứu đã khảo cứu các công trình khoa học của các chuyên gia

có uy tín và có kinh nghiệm trong lĩnh vực đo lường và đánh giá giáo dục, từ

đó xây dựng khung lý thuyết nghiên cứu cho đề tài. Từ khung lý thuyết của

nghiên cứu, chúng tôi tiến hành xây dựng công cụ đo lường để thực hiện

bước nghiên cứu sơ bộ thông qua phỏng vấn sâu 10 SV và phát bảng hỏi

thăm dò cho 20 SV. Bước nghiên cứu sơ bộ này nhằm mục đích điều chỉnh

lại những thuật ngữ cũng như nội dung các câu hỏi trong bảng hỏi cho phù

hợp, phục vụ cho việc điều tra chính thức.

Nghiên cứu chính thức được thực hiện bằng phương pháp định lượng

thông qua khảo sát bằng bảng hỏi với kích thước mẫu 240 SV để kiểm

nghiệm các giả thuyết nghiên cứu đã đặt ra. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng tiến

hành phỏng vấn sâu 12 GV để thu thập thông tin phục vụ cho đề tài.

Ngoài ra, để xử lý số liệu thu được từ khảo sát nghiên cứu sử dụng

phần mềm SPSS phiên bản 16.0, sử dụng thống kê mô tả và kiểm định các

giả thuyết nghiên cứu bằng công cụ Chi-square và Correlations.

6. Câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu

Để đạt được các mục tiêu nghiên cứu đã đặt ra, đề tài tập trung trả lời

các câu hỏi nghiên cứu sau:

 KT-ĐG KQHT có ảnh hưởng như thế nào đến phương pháp học

môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin?

 Có sự khác biệt nào trong mức độ ảnh hưởng của KT-ĐG

KQHT đến phương pháp học môn Những nguyên lý cơ bản của

chủ nghĩa Mác-Lênin hay không?

 Có sự khác biệt về phương pháp học tập theo đặc điểm cá nhân

(giới tính, học lực) của SV không?

Từ ba câu hỏi nghiên cứu nêu trên, nghiên cứu đặt ra các giả thuyết

khoa học sau:

Giả thuyết 1. KT-ĐG KQHT của SV ở một số trường đại học trên địa

bàn TP.HCM có ảnh hưởng lớn đến phương pháp học môn Những nguyên lý

cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin.

Giả thuyết 2. Có sự khác biệt trong mức độ ảnh hưởng của KT-ĐG

KQHT đến phương pháp học môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa

Mác-Lênin.

Giả thuyết 3. Giảng viên sử dụng các nội dung, hình thức, phương

pháp KT-ĐG KQHT đa dạng thì SV sẽ học tập với phương pháp học tích

cực, chủ động và ngược lại.

Giả thuyết 4. Có sự khác biệt về phương pháp học tập theo trình độ

học lực của SV.

Giả thuyết 5. Có sự khác biệt về phương pháp học tập theo giới tính

của SV.

7. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

Tổng thể nghiên cứu là toàn bộ SV của bốn trường đại học trên địa

bàn TP.HCM đã học môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin

và toàn bộ GV dạy môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin

tại bốn trường