MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Chức năng xã hội của Nhà nước được hình thành tõ nhu cầu chung của toàn bộ xã hội, là mét trong các phương diện hoạt động cơ bản của Nhà nước, nhằm tổ chức và quản lý đời sống cộng đồng, duy trì một trật tự chung đảm bảo cho xã hội tồn tại và phát triển.

Trong lịch sử các tư tưởng và học thuyết pháp lý, nhiều nhà tư tưởng trong các thời kỳ phát triển của xã hội đã thừa nhận Nhà nước có chức năng xã hội.

Những năm gần đây, trước những đổi thay lớn lao của đời sống quốc tế nên chúng ta phải có sự nhận thức mét sè vấn đề lý luận về Nhà nước và pháp luật. Trong thời đại ngày nay, xu hướng chung của các Nhà nước trên thế giới là xác định lại vai trò của mình trong xã hội, từ đó Nhà nước hướng các hoạt động vào các lĩnh vực của đời sống xã hội, vì sự phát triển toàn diện của con người. Tính ưu việt của một chế độ xã hội được thể hiện chủ yếu thông qua thái độ, nhận thức và kết quả hoạt động thực tiễn của Nhà nước trong việc thực hiện chức năng xã hội - sù quan tâm, chăm lo cho con người, cho các thành viên của xã hội trong quá trình phát triển của cả cộng đồng. Do đó, vấn đề chức năng xã hội của Nhà nước đang trở thành đối tượng nghiên cứu của nhiều lĩnh vực khoa học (chính trị, pháp lý...), trở thành mối quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu trong các chế độ Nhà nước khác nhau.

Tõ sau thắng lợi của Cách mạng tháng Tám, trong tất cả các giai đoạn phát triển của mình, với tính cách là Nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân, con người luôn được coi là mục tiêu và động lực của sự phát triển xã hội nên trong điều kiện hoàn cảnh cụ thể, Nhà nước ta đã thức hiện chức năng xã hội ở những mức độ và hình thức nhất định. Đặc biệt là từ khi thực hiện công cuộc đổi mới toàn diện đất nước, các văn kiện của Đảng Cộng sản Việt Nam và Hiến pháp 1992 càng khẳng định rõ vai trò, chức năng xã hội của Nhà nước. Trên phương diện nhận thức, lý luận và đường lối đổi mới của Đảng đã thể hiện sù quan tâm hơn đến chức năng của Nhà nước nói chung, chức năng xã hội của Nhà nước nói riêng. Vì vậy, quan tâm, chú trọng đến chức năng xã hội của nhà nước là một yêu cầu khách quan trong quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Trong điều kiện chuyển sang nền kinh tế thị trường ở nước ta, trên phương diện lý luận, đã xuất hiện mét sè quan điểm khác nhau về vai trò, phạm vi, nội dung, phương thức thực hiện chức năng xã hội của Nhà nước. Những quan điểm đó có ý nghĩa chi phối, ảnh hưởng lớn đến việc củng cố và hoàn thiện Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đến mục tiêu xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội (CNXH). Nhưng nhìn chung, đây vẫn còn là một vấn đề lý luận khá mới mẻ, mới chỉ được nghiên cứu ở mức độ nhất định.

Tõ thực trạng đó, đặt ra yêu cầu là vấn đề chức năng xã hội của Nhà nước cần được tiếp tục nghiên cứu một cách có hệ thống, góp phần bổ sung lý luận khoa học cho công cuộc củng cố và hoàn thiện Nhà nước ta trong giai đoạn cách mạng hiện nay. Vì vậy, việc tác giả chọn đề tài "Chức năng xã hội của Nhà nước Cộng hũa xã hội chủ nghĩa Việt Nam" có ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn.

2. Tình hình nghiên cứu

Trước thời kỳ đổi mới, ở nước ta, trên giác độ khoa học pháp lý, vấn đề chức năng xã hội của Nhà nước hầu như không được đề cập