MỤC LỤC

CHƯƠNG I. VẠI TRÒ CỦA XUẤT KHẨU ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN KINH TẾ VIỆT NAM 3

I. TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU 3

1. Khái niệm về hoạt động xuất khẩu 3

2. Các hình thức xuất khẩu hàng hoá phổ biến 3

2.1. Xuất khẩu trực tiếp 3

2.2. Hình thức hàng đổi hàng 3

2.3. Xuất khẩu gia công uỷ thác 4

2.4. Xuất khẩu tại chỗ 4

2.5. Tạm nhập tái xuất 5

II. SỰ CẦN THIẾT XÂY DỰNG KẾ HOẠCH 5 NĂM XUẤT KHẨU HÀNG HOÁ 5

1. Sự cần thiết xây dựng kế hoạch 5 năm 5

2. Sự cần thiết xây dựng kế hoạch 5 năm về xuất khẩu hàng hoá 6

3. Nội dung của kế hoạch xuất khẩu 8

3.1. Xác định quy mô và tốc độ tăng của xuất khẩu hàng hoá 9

3.2. Danh mục sản phẩm xuất khẩu chủ yếu 9

3.3. Định hướng thị trường xuất khẩu 10

III. VAI TRÒ CỦA XUẤT KHẨU CÁC MẶT HÀNG CHỦ LỰC ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN KINH TẾ VIỆT NAM 11

1. Quan niệm về mặt hàng xuất khẩu chủ lực 11

2. Sự hình thành hàng xuất khẩu chủ lực 12

3. Vai trò của xuất khẩu các mặt hàng chủ lực đối với phát triển kinh tế Việt Nam 13

3.1. Xuất khẩu các mặt hàng chủ lực tạo nguồn vốn chủ yếu cho nhập khẩu phục vụ công nghiệp hoá đất nước 13

3.4. Xuất khẩu các mặt hàng chủ lực có tác động tích cực đến việc giải quyết công ăn việc làm và cải thiện đời sống của nhân dân 16

3.5. Xuất khẩu các mặt hàng chủ lực là cơ sở để mở rộng và thúc đẩy các quan hệ kinh tế đối ngoại của nước ta 16

4. Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam 16

CHƯƠNG II. TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU CÁC MẶT HÀNG CHỦ LỰC THỜI KỲ 1996-2000 19

I. QUY MÔ VÀ TỐC ĐỘ TĂNG TRƯỞNG XUẤT KHẨU THỜI KỲ 1996-2000 19

1. Quy mô và tốc tăng trưởng xuất khẩu 19

2. Kim ngạch xuất khẩu thời kỳ 1996-2000 20

II. KẾT QUẢ XUẤT KHẨU CÁC MẶT HÀNG CHỦ LỰC 20

1. Gạo 21

2. Cà phê 23

3. Cao su 26

4. Chè 29

5. Hạt điều 31

6. Hạt tiêu 35

7. Thuỷ-hải sản 38

8. Hàng dệt may 40

9. Giày dép 44

10. Dầu thô 45

11. Hàng điện tử và linh kiện máy tính 47

12. Hàng thủ công mỹ nghệ 49

I.Tổng kim ngạch xuất khẩu 52

II.Cơ cấu hàng xuất khẩu 52

III. NHỮNG THÀNH TỰU VÀ TỒN TẠI CỦA KẾ HOẠCH XUẤT KHẨU CÁC MẶT HÀNG CHỦ LỰC THỜI KỲ 1996-2000 53

1. Những thành tựu đã đạt được 53

2. Những vấn đề tồn tại 56

CHƯƠNG III. KẾ HOẠCH XUẤT KHẨU CÁC MẶT HÀNG CHỦ LỰC CỦA VIỆT NAM THỜI KỲ 2001-2005 59

I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THƯƠNG MẠI THẾ GIỚI VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA NÓ ĐẾN XUẤT KHẨU CÁC MẶT HÀNG CHỦ LỰC CỦA VIỆT NAM 59

1. Dự báo tình hình phát triển kinh tế 59

2. Dự báo chung về thương mại thế giới 65

3. Xu thế toàn cầu hoá, khu vực hoá và tác động của nó đến thương mại quốc tế 66

II. NHỮNG THUẬN LỢI VÀ THÁCH THỨC, ĐỐI VỚI XUẤT KHẨU CÁC MẶT HÀNG CHỦ LỰC KHI VIỆT NAM THAM GIA CÁC TỔ CHỨC KINH TẾ THƯƠNG MẠI KHU VỰC VÀ THẾ GIỚI 68

1. Những thuận lợi cần khai thác và tận dụng trong quá trình hội nhập 68

1.1. Tránh được tình trạng bị phân biệt đối xử, tạo dựng được thế và lực trong thương mại quốc tế 68

1.2. Hưởng những ưu đãi thương mại, mở rộng thị trường 69

1.3. Tăng thu hút đầu tư và sự chuyển giao kỹ thuật, công nghệ cao từ các nước 70

1.4. Nâng cao vị trí quốc tế của Việt Nam và tạo thế đứng vững chắc hơn cho Việt Nam trong quan hệ quốc tế, phục vụ đắc lực cho sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước 71

1.5. Hội nhập kinh tế quốc tế tạo cơ hội để các nhà sản xuất kinh doanh Việt Nam mở rộng quan hệ, học tập phong cách quản lý, tiếp thu khoa học kỹ thuật mới của quốc tế, xoá bỏ được tư duy ỷ lại bao cấp, dám đương đầu cới cạnh tranh, hình thành được phong cách làm ăn mới, lấy chất lượng và hiệu quả làm động lực để phấn đấu vươn lên 73

2. Những thách thức cần có giải pháp xử lý đúng trong quá trình hội nhập 73

2.1. Sức cạnh tranh của hàng hoá, dịch vụ và đội ngũ các nhà doanh nghiệp của Việt Nam còn yếu kém 74

2.2. Hệ thống luật pháp, chính sách quản lý kinh tế - thương mại chưa hoàn chỉnh 76

2.3. Cạnh tranh quốc tế ngày càng gay ngắt, nhưng nhận thức của các ngành các cấp còn chưa nhất quán, tư tưởng bảo hộ, ỷ lại còn nặng 77

2.4. Năng lực cán bộ còn nhiều hạn chế 77

III. XUẤT KHẨU CÁC MẶT HÀNG CHỦ LỰC THỜI KỲ 2001-2005 78

1. Quan điểm phát triển xuất khẩu thời kỳ 2001-2005 78

2. Một số chỉ tiều chủ yếu xuất khẩu thời kỳ 2001-2005 79

3. Định hướng phát triển các mặt hàng xuất khẩu chủ lực 79

3.1.Gạo 79

3.2. Cà phê 79

3.3. Nhân điều 80

3.4.Cao su 80

3.5. Chè 80

3.6. Hạt tiêu 81

3.7. Thuỷ-hải sản 81

3.8. Hàng dệt may 81

3.9. Giày dép 81

3.10. Hàng thủ công mỹ nghệ 82

3.11. Dầu thô 82

3.12. Hàng điện tử và linh kiện máy tính 82

4. Định hướng phát triển các khu vực thị trường 83

4.1. Định hướng phát triển thị trường khu vực Châu Á - Thái Bình Dương 83

4.2. Định hướng phát triển thị trường Âu – Mỹ 83

4.3. Định hướng phát triển thị trường Tây Nam Á - Châu Phi 84

III. TÌNH HÌNH THỰC HIỆN KẾ HOẠCH XUẤT KHẨU CÁC MẶT HÀNG CHỦ LỰC CỦA VIỆT NAM TRONG 2 NĂM 2001-2002 84

1. Năm 2001 84

2. Năm 2002 86

3.Nhiệm vụ các năm 2003-2005 91

IV. NHỮNG GIẢI PHÁP NHẰM THỰC HIỆN KẾ HOẠCH XUẤT KHẨU CÁC MẶT HÀNG CHỦ LỰC CỦA VIỆT NAM THỜI KỲ 2001-2005 92

1. Đổi mới và hoàn thiện hệ thống chính sách xuất khẩu 92

2. Hình thành đồng bộ khung khổ pháp luật tạo môi trường kinh doanh bình đẳng nhằm khuyến khích cạnh tranh lành mạnh 94

3. Cải tiến cơ cấu hàng xuất khẩu, tăng tỷ trọng hàng xuất khẩu chế biến sâu, phát triển sản xuất tạo ra một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực có kim ngạch lớn 95

4. Nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường thế giới 95

5. Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện chính sách, cơ chế, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài tại Việt Nam phát triển sản xuất và xuất khẩu 96

6. Xây dựng chương trình phát triển xúc tiến Thương mại 97

KẾT LUẬN 99

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 101