ĐẶT VẤN ĐỀ

Khô mắt là tình trạng rối loạn của film nước mắt do thiếu hụt lượng nước mắt hoặc nước mắt bay hơi quá nhiều, có thể gây tổn thương cho bề mặt nhãn cầu vùng khe mi và kèm theo những triệu chứng khó chịu khác của mắt [56].

Bệnh xảy ra ở 1-2% dân số nói chung trong đó 3,5% khô mắt có triệu chứng.

Khô mắt gặp ở mọi lứa tuổi, nữ giới nhiều hơn nam giới, đặc biệt ở phụ nữở giai đoạn tiền và mãn kinh hoặc thứ phát sau bệnh tự miễn [2], [9].

Khô mắt cũng gặp ở những người đeo kính tiếp xúc và sau mổ Lasik[60], [61].

Tại Mỹ, bệnh gặp ở4, 3 triệu người trong độ tuổi từ 65 - 84 với 14,6% trong số những người trờn 65 tuổi.

Bệnh khô mắt ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng cuộc sống bởi các triệu chứng khó chịu tại mắt như bỏng rát, ngứa, cảm giác dị vật, đỏ mắt. Vì vậy, bệnh này là một trong những nguyên nhân khiến bệnh nhân tới khám mắt với phí tổn lớn từ chi phí điều trị và làm giảm năng suất lao động [12].Khi khô mắt  không được điều trị, mắt không được nuôi dưỡng và bảo vệ liên tục bởi lớp film nước mắt ổn định sẽ rất dễ bị tác động bởi các yếu tố ngoại lai, dẫn tới mắc các bệnh lý về mi, tuyến lệ, kết giác mạc món tính làm ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng tạo thành film nước mắt bình thường. Đó là vòng xoắn bệnh lý, lâu dần sẽ dẫn tới bệnh lý thực thể tại bề mặt nhãn cầu như nhuyễn GM, viêm loét GM, sừng húa GM… dẫn tới giảm thị lực vĩnh viễn. Các nghiên cứu gần đây cho rằng bề mặt nhãn cầu khô gây kích thích thần kinh liên tục, làm hoạt húa các tế bào lympho T của bề mặt nhãn cầu sản xuất ra các cytokin gây viêm. Các cytokin này xâm nhập và gây tổn hại tới nang tuyến lệ và ống dẫn gây ra bất thường film nước mắt và cuối cùng làm xáo trộn sự ổn định nội môi của bề mặt mắt. Đó là tình trạng viêm miễn dịch trong bệnh lý khô mắt.