Nhà tiểu thuyết, nhà nghiờn cứu văn học nổi tiếng Kundera đó tổng kết trong một tiểu luận xuất sắc của mỡnh những đặc điểm của tiểu thuyết hiện đại, ụng khẳng định :“Một trong bốn tiếng gọi hấp dẫn nhất của tiểu thuyết hiện đại là tiếng gọi của trũ chơi”. Và tiểu thuyết Việt Nam hiện đại cũng khụng nằm ngoài qui luật ấy. Nổi bật nhất trong cỏc cõy bỳt làm nờn gương mặt của tiểu thuyết Việt Nam hiện đại phải núi đến Phạm Thị Hoài - người đó từ lõu “khụng thoỏt khỏi những suy tư và khao khỏt về một thứ văn chương thực sự cần thiết, vừa xứng đỏng vừa khớch lệ đời sống con người”. Với tiểu thuyết “Thiờn sứ”, Phạm Thị Hoài mang đến một quan niệm phi truyền thống về văn chương: văn chương như một lối ứng xử với cuộc đời thụng qua hỡnh thức trũ chơi.

Xuất hiện trong lịch sử văn học thế giới, lớ thuyết về trũ chơi vẫn được nhắc đến như một phạm trự đối khỏng với xu hướng xem nghệ thuật như một khoa học hay hệ tư tưởng, như một tụn giỏo hay đạo đức. Nội dung chủ yếu của lớ thuyết này nhấn mạnh “sỏng tỏc nghệ thuật vốn hũa quyện hữu cơ hoạt động cú chủ đớch và hoạt động trũ chơi”, “nghệ thuật vừa là mụ hỡnh nhận thức cuộc sống thực”, vừa như “trũ chơi cuộc sống”.

Nhà văn Liên Xô Vladimir Tendriacov đ• khái quát: “Tất cả chúng ta đều tham gia vào một trò chơi, nơi có điều kiện là: cần phải xem sự dối trá là sự thật, nhưng chúng ta h•y nên nhớ là, cái trò chơi đó - đem sự giả dối thay cho sự thật -lại chính là cuộc sống của chúng ta”. Tất cả chúng ta đều im lặng chấp nhận luật chơi, coi đen là trắng, trắng là đen. Dù hết thảy đều hiểu rằng, sự thật hoàn toàn không phải thế, nhưng con người cứ đào sâu, chôn chặt những suy nghĩ của riêng mình, còn “xung quanh chúng ta những người thông minh có thừa, chỉ thiếu mỗi những người dũng cảm” (Francoi Giro). Bởi thế, chúng ta tự ru ngủ bản thân trong một thế giới ước lệ, trong những “happy end”, những “bi kịch lạc quan” truyền thống, và lập tức tức giận đùng đùng nếu có ai phũ phàng kéo ta ra khỏi những giấc mộng ban ngày đó. Sống quá lâu trong giả dối, con người cũng thành tâm tinvào những ảo tưởng do chính mình đặt ra.